PINAS

Ang Lihim ng Panginoon (Ikalimang Bahagi)

Sonspeak

Recent News:

Teknolohiya

Muling paggalaw at pagkilos ng mga paralisado gamit ang HAL 

by

CEO Yoshiyuki Sankai ng Cyberdyne, katabi ng ginawang HAL robot suit.

 

Ni: Maureen Simbajon

Ang utak ang nagpapadala ng senyales sa anumang bahagi ng katawan ang nais igalaw ng isang tao.  Para sa mga taong may pisikal na kapansanan, kung saan ang nervous system nito ay hindi gumagana nang maayos, hindi naipapadala ng mabuti ang mga senyales na ito, dahilan sa pagkawala ng kakayahan na makakilos.

Ang ganitong uri ng kapansanan ay itinuturing na isa sa mga pinakamahirap bigyang lunas hanggang   ngayon. Gayunpaman, isang rebolusyonaryong sistema ng paggamot gamit ang robotics, na naglalayong magbigay-buhay at mapabuti ang mga neuro-physical functions ng pasyente, ang nagsimulang magdulot ng malaking pagbabago sa kakayahan ng pasyenteng makagalaw ayon sa kagustuhan nito.

Ang imbensyong ito ay tinatawag na Hybrid Assistive Limb o HAL, na siyang pinakaunang cyborg-type na robot sa mundo, na tumutulong mapabuti at mapahusay ang kakayahan na maigalaw ng maayos ang katawan ng gumagamit nito.

Paggalaw ng mga paralisadong pasyente gamit ang HAL

 

Pinagmulan ng HAL

Ang unang prototype ng HAL ay iminungkahi ni Yoshiyuki Sankai na isang propesor sa Tsukuba University. Dahil sa pagkamangha niya sa mga robot noong siya ay nasa ikatlong grado pa lamang, nagpursige si Sankai na makagawa ng robotic suit upang masuportahan ang katawan ng isang tao. Noong 1989, matapos matanggap ang kanyang Ph.D. sa robotics, sinimulan niya ang pagpapaunlad ng HAL. Naglaan si Sankai ng tatlong taon, mula 1990 hanggang 1993, habang inisa-isa niya ang mga neuron na namamahala sa pagkilos ng paa. Inabot siya at ang kanyang team ng karagdagang apat na taon upang makagawa ng isang prototype.

Noong 2008, sinimulan ng  ang pag-upa ng HAL para sa mga layuning medikal. Ang Cyberdyne ay itinatag niSankai upang maisakatuparan ang kanyang ideya na magamit ang Robot Suit HAL® para magamit sa larangan ng medisina, pangangalaga, mabibigat na gawain, libangan at iba pa.

Pagdating ng Oktubre 2012, mahigit sa 300 HAL na ang ginagamit ng halos 130 na medikal na pasilidad at mga nursing homes sa buong Japan. Ang isang HAL suit ay maaaring maupahan para sa isang buwang paggamit sa halagang US $2,000, sa Japan lamang.

Noong Pebrero 2013, ang HAL suit ay nakatanggap ng pandaigdigang sertipiko ng kaligtasan, na siyang pinakauna sa uri nito. Noong Agosto 2013, ang parehong suit ay nakatanggap ng isang EC na sertipiko, na nagpapahintulot sa paggamit nito para sa mga medikal na layunin sa Europa.  

Brooks Rehabilitation sa Florida

 

HAL sa Amerika

Marso 2018 nang inihayag ng Brooks Rehabilitation ang pakikisosyo nito sa Cyberdyne Inc. upang ipakilala at magamit ang pinakaunang advanced robotic treatment device sa buong mundo. Ang mga indibidwal na may pinsala sa spinal cord ay maaari na ngayong magamit ang HAL na naaprubahan ng FDA, sa Brooks Cybernic Treatment Center (BCTC) sa Jacksonville, Florida. Ang Brooks Rehabilitation ay ang tanging pasilidad sa U.S. sa kasalukuyan na nag-aalok ng makabagong paraan ng panggagamot na ito.

Ayon kay Dr. Geneva Tonuzi, Medikal na Direktor ng BCTC, “Nakakita na kami ng resulta ng pinabuting kakayahan sa paglakad ng mga pasyente na may pinsala sa spinal cord sa ilang mga internasyonal na lokasyon na gumagamit ng teknolohiyang ito. Natutuwa kami na sa wakas ay magagamit na ang natatanging teknolohiyang ito dito sa Brooks Rehabilitation habang binubuksan nito ang pintuan para sa higit pang mga paraan ng pananaliksik upang mas maisulong ang paggagamot sa pinsala sa spinal cord.”

Paano Ito Gumagana

  • Ang mga sensor ay nakakabit sa mas mababang mga paa ng pasyente.
  • Kapag ang pasyente ay nagnanais na gumalaw, ang mga kalamnan nito ay tumatanggap ng mga nerve signals mula sa utak, at ang mga bio-electrical signals ay nasasagap sa ibabaw ng balat.
  •  Ang HAL ay gumagamit ng mga sensor upang masagap itong mga senyales na ito na tumutulong sa paggalaw, habang pinahuhusay din ang lakas at katatagan ng katawan.
  • Ang aktibong paggamit ng mga neural pathways para sa boluntaryong pagkilos na may pisikal na katugunan sa utak ay nagdudulot ng mas mahusay na kakayahan sa pasyente na makalakad na mag-isa.

“Ang pagsusuot ng HAL ay humahantong sa pagsasanib ng tao, robot, at mga sistema ng impormasyon,” sabi ni Dr. Sankai. “Nalulugod ako na ang Cybernic Technology ay mapapakinabangan ngayon ng mga pasyente sa U.S., habang tumutulong na mapabuti ang kanilang kakayahan sa paglakad at makakuha na rin ng iba pang mga functional at physiological na benepisyo.”

Isang pasyente, na nagngangalang Maverick Moody, na naparalisa noong 2015 sa isang ATV accident, ang isa sa mga nagpapatunay kung gaano ito kaepektibo.

“Napakahusay nito, lalo na dahil ikaw mismoang kumokontrol sa robot. Sa HAL, maaari mo talagang makita ng diretso kung anong kalamnan ang pinapagalaw mo, kumpara sa ibang teknolohiya kung saan hindi mo malaman kung tama ang pagkilos na ginagawa mo.”

Ang mga pasyente na lumalahok sa panggagamot gamit ang HAL sa BCTC na kagaya ni Moody ay maaaring ibahagi ang kanilang data para sa iba pang mga klinikal na pananaliksik upang higit na masuri ang mga benepisyo ng HAL at kung paano pa ito mapapabuti sa hinaharap.

Teknolohiyang blockchain bilang tulong sa mga bakwit

by

blockchain

Ni: Kristine Joy Labadan

Ang mga non-profit na organisasyon ay naniniwalang malaki ang tulong ng paggamit ng blockchain technology sa mga taong napilitang umalis ng kani-kanilang bansa upang takasan ang giyera, pag-uusig, o mga natural na kalamidad.

Kung iisipin, mahirap mawalan ng pagkakakilanlan o mga personal na rekord matapos tumakas sa sariling tahanan at sa lahat ng bagay na nakasanayan na. Mahigit 65 na milyong bakwit na naghahanap ng kukupkop sa kanila o sinusubukang makihalo muli sa lipunan, ang nahaharap sa ganitong senaryo sa araw-araw. Kung gaano kahirap ito sa mga bakwit, malaki ang pagkakataon na mapadali naman ng blockchain technology ang muling pagbuo ng panibagong pagkakakilanlan.  Ang bansang Lebanon na may pinakamaraming populasyon ng mga bakwit ay ang patunay na gumagana na ang teknolohiyang nabanggit para sa pagbabago.

Ang blockchain ay maihahalintulad sa isang digital na record na naglilista ng mga transaksyon sa paraang hindi madaling mabago, kaya naman nagsisilbi itong angkop na plataporma sa pag-iimbak ng mga personal na rekord o maging ang paglipat at paglalaan ng kawanggawa sa pinaka-ligtas na paraan.

 

Ang grupo ng AID:Tech sa Jakarta, Indonesia ay nagsagawa ng talakayan kung paano makatutulong ang blockchain sa pagsagawa ng mga importanteng sosyal at pagpapaunlad na mga serbisyo.

 

Ang nagpasimula ng blockchain technology ay ang AID:Tech katuwang ng Irish Red Cross. Sila ay nagtulong-tulong upang mapaunlad pa ang teknolohiya at ang mga layunin nito. Dagdag sa pagpapayaman ng kasarinlan para sa mga naghahanap ng kanlungan, ang organisasyon ay gumagamit din ng blockchain upang makabuo ng bukas na ugnayan at tiwala sa mga non-profit na organisasyon.

Noong 2015, si CEO Joseph Thompson ay nagtrabaho sa Tripoli kasama ang Irish Red Cross upang subukan ang kanilang proyekto na hahayaan ang mga bakwit na bumili ng mga kalakal nang walang anumang pagbabawal. Nagawa ito sa pamamagitan ng pagpapaunlad ng blockchain at ng mga voucher na may kalakip na QR codes sa bawat taong nagmamay-ari nito. Ang bawat voucher ay may nakapaloob na halagang $20. Kung titingnan ay mukha lamang ordinaryong mga voucher ang mga ito ngunit isa pala itong instrumentong ginamitan ng blockchain technology.

 

Pagpapatupad  ng paggamit ng blockchain technology sa pamimili ng mga kakailanganin ng mga bakwit.

 

“The people participating in the project were given a plastic card that resembled a debit or credit card, and they were able to make purchases of their choice,” ayon sa isa sa nagtatag ng AID:Tech na si Chief Operating Officer Niall Dennehy. “It was seamless.” 

Narito kung paano ito gumagana: Ang mga negosyante na nagtitinda ay ii-scan ang QR codes na nasa vouchers. Makikita nito ang beripikadong identidad at larawan ng bakwit na bumibili at ang natitirang halaga sa voucher nito. Sa kabilang banda, makikita ng Red Cross ang transaksyon habang ito’y nangyayari at sila ang magbabayad sa negosyante.

 

Halimbawa ng mga vouchers na may mga sariling QR codes.

 

PAANO KUNG AYAW MAKILALA NG ISANG BAKWIT?

Turan ni Dennehy, “The Red Cross team couldn’t see who the individuals were. That would be something we’re keen not to do, especially in a place like Syria because we would not want the regime to get their hands on such sensitive information. We stored that information off the platform.”  

Habang ang proyektong blockchain ay sa Lebanon lamang naisagawa, si Dennehy at ang AID:Tech ay may mas malaking pananaw upang isaalang-alang pa ang kahit na sino na may digital na identidad na ariin at kontrolin ang kanilang mga datos, gayundin ang gawin itong salapi.

Tiyak na magiging matagal at mahirap na proseso and dadanasin ng mga nangingibang-bayan na nais maging bahagi muli ng isang lipunan ang muling pagbukas ng account sa bangko, pagtatatag ng rekord na pang-kalusugan, at ang pagmamay-ari ulit ng mga personal na datos.

Maliban sa pag-iimbak ng pinansyal at pangkalusugang listahan sa blockchain, maaari ring gamitin ng mga nangingibang-bayan ang instrumento upang makagawa ng kanilang rekord patungkol sa kanilang natamong edukasyon at mga dokumentong nagpapatibay ng kanilang pagiging propesyonal na kadalasang nawawala sa tuwing sila’y tumatakas mula sa kanilang bansa.

PAANO LALAGO ANG PROYEKTO?

Marami ang nagsasabi na upang lumago ang blockchain technology, ang mga nangingibang bayan ay mangangailangan ng smartphone at Internet. Sa kabutihang palad, maraming bakwit na Syrian ang nagma-may ari naman nito.

Ngunit ayon sa mga nagpasimula nito, ‘di lamang smartphone ang kailangan. Ayon kay Dennehy, ang AID:Tech noong 2015 sa Lebanon ay hindi pa ang kanilang pinaka-progresibong plataporma. “We’ve learned from that experience that we need technology that’s really robust. We need to put a solid, cloud-based infrastructure in place.” 

Naglaan ng 12 na buwan ang AID:Tech sa pagpapaunlad ng codes at pagtatrabaho sa teknolohiya at innovation nito upang maging lubusang epektibo ang resulta sa huli.

BUKAS NA UGNAYAN SA BLOCKCHAIN

Maliban sa mga unang nabanggit sa paggamit ng blockchain, ang Irish Red Cross ay gumagamit na rin nito sa pag-proseso ng mga donasyon. Sinisikap ng Ireland na tumulong sa pagkupkop ng 4,000 na Syrian na bakwit at tumutulong sa paghahanap sa publiko na bukas ang loob na bigyan ng matitirahan ang mga ito. Kahit na pondo ng Red Cross ang ginagamit upang maisakatuparan ang programa, ang organisasyon ay naghahanap pa rin ng mga lokal na komunidad na magtataguyod sa mga bakwit at makatutulong sa maikling panahon sa pagbibigay ng pondo.

Sa kabila nito ay maaga pa rin para sa eksperimento ng blockchain at hindi rin naman maitatanggi ang malaking kapakinabangan nito lalung-lalo na sa tiwalang ibinibigay sa organisasyon, partikular na sa sektor ng pagkakawanggawa, na malaki ang ibinaba ng pagtitiwala ng mga tao sa mga nakaraang taon.

Kahit na maliit lamang ang nasakop ng proyekto sa Lebanon, naipakita pa rin ng Irish Red Cross ang isang matibay na halimbawa at potensyal ng blockchain sa panahon ng matinding kagipitan. Ang pagiging bukas nito ang naging resulta ng pagtitiwala ng mga nagbigay ng donasyon kung saan nga ba napupunta ang kanilang inilaan para makatulong.

“We’re able to give donors more options to donate,” sabi ni Danny Curran, puno ng fundraising at commercial services para sa Irish Red Cross. 

“We’re scaling the technology carefully, so we’re ready to go for the next emergency. We’ll do it slowly to make sure the technology can deal with a dramatic influx of donations that often follow a global emergency. Blockchain can deliver a new level of the amount of transactions coming in all at once.”

Mag-ingat sa mga maling paniniwala tungkol sa Internet privacy

by

Alisin ang mga third-party apps na maaaring inaabuso ang iyong mga pribadong impormasyon.

Ni: Maureen Simbajon

ANG Internet ay isa sa mga pinakamahalagang imbensyon na nakapagdulot ng malaking pagbabago sa buhay ng marami. Ito ay isang instrumento upang mas mapadali ang komunikasyon ng kahit na sino saan man sa mundo sa murang paraan. Gayunpaman, ito rin ay nakapagdulot ng mga hindi kanais-nais na pangyayari sa marami.

Minsan, kahit na siguruhin ng isang tao na lubos ang pag-iingat, hindi pa rin maiwasan na mailagay sa panganib ang mga pribado nitong impormasyon sa bawat paggamit ng Internet.

Huwag maging kampante sa paggamit ng Internet. Gawin ang kaukulang pag-iingat.

Ang mga sumusunod ay ilan sa mga maling paniniwala tungkol sa Internet at ang katotohanan sa likod ng mga ito:

Maling Paniniwala # 1:

 Ang paggamit ng isang pribadong browser ay tumutulong na mapanatiling pribado ang personal na impormasyon.

Karamihan sa mga Internet browsers ngayon ay nag-aalok ng incognito o private browsing na mahusay na paraan upang maitago ang mga browsing activities sa iba pang gumagamit ng parehong computer. Magkaganunpaman, hindi nito naibibigay ang uri ng online privacy na hinahanap ng karamihan.

Ayon kay Paige Hanson, pinuno ng edukasyon sa pagkakakilanlan sa Norton cyber security firm, “Tuwing umaalis ka sa isang pribadong sesyon, dapat ay binubura na ng browser ang iyong impormasyon, subalit ang iyong mga online activities ay nanatiling nakikita at nai-sisave na maaaring ipamahagi o ibenta sa mga third parties.”

Sa madaling salita, habang pinipigilan ng pribadong pag-browse ang impormasyon mula sa awtomatikong pagkaimbak sa ginagamit na aparato, tulad ng kasaysayan sa pagba-browse o mga nai-download na cookies, ang mga gawaing online ay nakikita pa rin ng Internet Service Provider, mga samahan na nagbibigay ng Internet connection (katulad ng isang kumpanya) at gayundin ng mga website na binibisita.

Ang pribadong pag-browse ay walang alinlangan na mas mahusay kaysa sa standard mode dahil pinipigilan nito ang mga website na mangolekta ng mga cookies na ginagamit para subaybayan ang mga users, ngunit ito ay isang malayong sigaw mula sa uri ng mga hakbang na kailangang gawin para sa maximum online privacy.

ANG DAPAT GAWIN:

Upang mabawasan ang pagkabahala sa online security, mag-install ng isang up-to-date security suite ng isang maaasahang Virtual Private Network (VPN). Makakatulong ito na mailayo ang sarili sa mga palihim na nagmamanman sa mga gawain online.   Mahalaga rin tandaan na hindi lahat ng VPNs ay mapagkakatiwalaan lalo na ang mga nag-aalok ng libreng serbisyo.  Siguraduhing magsaliksik mabuti kung ano ang pinakamahusay na tutugon sa uri ng pangangailangan.

Maling Paniniwala #2

Kung ang Facebook ay naka-set sa pribado, tanging ang mga kaibigan lamang ang makakakita sa mga ipinamahaging impormasyon.

Ang Facebook ay nag-aalok ng iba’t ibang pagpipilian sa mga users nito kung paano nila gustong ipamahagi ang kanilang impormasyon o tinatawag na posts, ngunit kahit na sa mga piling kaibigan lamang nila ito ipakita, naipapakita pa rin ng pribadong profile ang pangalan, larawan ng profile, cover photo, user I.D., at higit pa, sa iba pang nasa network.

Bukod pa rito, ang mga apps na nai-download ay maaaring magkaroon ng access sa buong listahan ng mga kaibigan sa social media.

Sa nangyaring iskandalo kamakailan kasangkot ang Facebook, isa sa mga pinakasikat na social media sa buong mundo, inamin nito na 87 milyon sa mga gumagamit nito ay maaaring naipamahagi ang kanilang pribadong impormasyon sa isang political ad targeting firm na Cambridge Analytica. Dahil dito, marami sa mga gumagamit ng Facebook ang mas nag-aalala kung gaano  kaligtas  ang kanilang impormasyon. Iisipin ng iba na upang matiyak na walang sinuman ang maaaring maka-access ng pribadong data sa pamamagitan ng Facebook, ang tanging paraan ay ang hindi na lang paggamit nito.

ANG DAPAT GAWIN: 

Maglaan ng oras at basahin nang maigi ang security at privacy setting ng account. Kung hindi maintindihan ang lahat ng ito, kausapin ang isang tao na may sapat na kaalaman tungkol dito o gumawa ng ilang mga online na pagsasaliksik upang mas maging malinaw ito.

Huwag payagan ang anumang third-party apps sa iyong account kahit pa ang mga ito ay libre, dahil maaaring gusto lamang nitong makuha ang iyong data.

Walang lubos na pribado o anonymous sa Facebook. Halimbawa, ang petsa ng iyong kapanganakan ay maaaring nasa contact list ng iyong kaibigan, at maaaring i-sync ang mga contacts na ito kapag nag-sign up sa isang app.

Maaaring hindi mo nalalaman, inaabuso na pala ng mga third-party apps ang iyong pribado at personal na data at maging ang sa iyong mga kaibigan.

Upang ihinto ito, alisin o i-uninstall ang mga apps mula sa Facebook upang matigil ang patuloy na pagnanakaw ng iyong pribadong impormasyon.

Sa kasalukuyan, nakapaglabas na ang Facebook ng isang bagong tool upang mas madaling mapamahalaan ang mga third party apps na may access sa iyong data.

Noon, kung gusto mong tanggalin ang mga third-party apps mula sa pahina ng iyong Facebook account kailangan mo itong gawin nang paisa-isa. Ngunit ngayon posible nang tanggalin ito nang pangmaramihan. Pumunta lamang sa settings at piliin ang apps. Pagkatapos ay piliin ang mga apps na gustong alisin sa pamamagitan ng pag-click sa mga ito o paglagay ng checkmarks, pagkatapos ay i-click ang remove.

Patuloy ang pakikipaglaban ng Facebook sa isyu ng privacy at ang pagkumbinsi sa lahat ng gumagamit nito na ito ay responsable sa lahat ng pribadong impormasyon na ipinagkakatiwala rito.

Oras lang ang makapagsasabi kung ang mga pagbabago na kasalukuyang ipinatutupad ng Facebook ay makakaapekto sa opinyon ng publiko, ngunit sa ngayon mas madaling malaman at masubaybayan kung sino ang may access sa iyong data at kung paano ito mapipigilan. Patuloy na gawin ang mga karagdagang pag-iingat upang hindi malagay sa panganib ang mga mahalaga at iniingat-ingatang impormasyon.

Ang Mahika sa Likod ng ‘Chargee’

by

NAGMULA sa De La Salle University (DLSU) – Manila ang mga mag-aaral na bumuo ng kakaibang imbensyon.

Ni: Crysalie Ann Montalbo

MADALAS ka bang mayamot kapag dumadating ang oras na “low battery” na ang iyong cellphone? Huwag ng mag-alala at humanap ng kahanga-hangang imbensyon na may tatak Pinoy.

UTAK AT KAMAY NG CHARGEE

UMIINIT ngayon sa social media ang bagong imbensyon na ilang mag-aaral ng De La Salle University (DLSU).

Sa isang Facebook post, nag-viral ang isang ID na diumano ay pwede rin na gamiting power bank. Ito ay naglalaman ng 128 gb o gigabytes na flash drive at mayroong 1,9000 mAh o milliampere hour na nagsusukat ng kung gaano kahaba magtatagal ang aparato bago ito i-recharge.

Ang bagong imbensyon ay pinangalanang “Chargee,” mula sa dalawang bagay na naging tuon ng matinding pananaliksik, charge at ID.

Ang ideya para sa Chargee ay galing sa mga estudyante ng DLSU na sina David Zinampan, Sarah Tan, Celine Solis, Andreana Gabrielle, Yu Santos at Ivan Yeung. At sa kabilang banda naman, pinaningning ng binatang si Angelo Casimiro, isang mag-aaral mula sa Electronics Engineering department, ang pagkabuhay ng nasabing imbensyon.

Umani ng mahigit 50,000 likes at 30,000 shares ang kamangha-manghang idinulot ng identification card ala power bank at flash drive.

SI Angelo Casimiro ang nasa likod ng pagkabuo ng imbensyong Chargee.

SARI-SARING REAKSYON NG MAHIKERO

LAKING tuwa ni Casimiro dahil hindi niya inakalang papatok ang kanilang inilikha.

“I posted it in my personal profile since I just wanted to show it to my friends on campus who also love technology. I didn’t expect it to go viral real fast,” ang sabi ni Casimiro sa kanyang online na panayam.

Ayon sa kanya, ang mga nasabing mag-aaral ng Industrial Engineering ay humingi ng pabor sa kanya na gawan ng modelo ang kanilang group project.

“David approached me with the idea for their school project. The moment he told me his concept, I knew he was up to something. I told him I could make a 3D printed version for them,” dagdag ni Casimiro.

Sinabi ng mga bumuo ng konsepto ng Chargee na ang nagbunsod sa kanila ay yung madalas problemahin ng mga estudyante ang emergency charging at pati ang mga flash drives na madalas naiwawala.

“The idea was basically to provide emergency charging for people. Since when we walk around school, we always have our IDs and phones with us, but no one really thinks of bringing a power bank everywhere they go,” ayon kay Solis, isa sa mga bumuo ng konsepto.

“We saw a similar product that incorporates a flash drive in their ID holder, and we thought of adding a power bank as well,’’ sabi ni Solis. “We know that this will benefit students and employees since we use our smartphones often in school or work,” dagdag ni Zampan.

“We didn’t expect that it would catch this much attention, because when we were presenting it in class, there were a lot of questions about Chargee,” sabi ni Tan, na talagang ikinabigla niya ang pag-viral ng nasabing Facebook post ni Casimiro at umani ng maraming katanungan ang kanilang proyekto sa loob ng klase.

Nagsimula ang Chargee noong Hunyo ngunit mas pinagaganda pa nila ito ngayon. Itinutuon nila ngayon ang pansin sa pagdadagdag ng bagong features sa Chargee. Hindi pa rin nakakapagdesisyon ang grupo kung  ibebenta ba ang produktong ito.

ANG aparatong Chargee ay makakatulong sa mga mag-aaral na may suliranin sa kanilang low-battery na cellphone at nakakalimutang flash drive.

ANG BATANG IMBENTOR

Si Angelo Casimiro, ang nasa likod ng nag-viral na Chargee, ay isa sa mga itinuturing ngayon na “promising Filipino young innovator.” Nagpapasalamat siya dahil sa kakaibang konsepto na inilahad sa kanya ng mga estudyante ng DLSU.

Apat na taon pa lang noong nagsimulang gumawa ng proyektong gumagamit ng teknolohiya si Angelo  at sinabi niyang bonding nila ito ng kanyang yumaong lolo, na isang inhinyero.

At sa edad na 15, nagtagumpay siya sa pagbuo sa orihinal na imbensyon — ang insole power generator na nakadikit sa sapatos at ito ay makakapag-charge ng smartphones. Umaandar ito sa pamamagitan ng pagtakbo o jogging sa loob ng walong oras. Kinilala ito sa Google Science Fair 2014 at naging kauna-unahang Pinoy na nakapagpanalo ng award. Ibinunyag niya na mahilig siya sa mga renewable energy na proyekto kaya nabuo niya ang ganitong ideya.

Bukod pa rito, nakilala rin siya sa kanyang paggawa ng mahigit 66 na imbensyon at mga Do-It-Yourself (DIY) na gadgets.

Kaya bilang pasasalamat sa kanyang suporta, kasalukuyan siyang gumagawa ng online tutorial para sa mga taong nagnanais na makakuha ng ideya at bagong matututunan.

“You teach the youth they could do more at such a young age,” sabi ni Casimiro.

Nagbigay siya ng payo sa mga kabataang nahihirapan sa paglikha ng innovation. Sinabi niya na mahalaga ang tapang at lakas ng loob sa pagsisimula ng mga bagong bagay.

“Failure is your best teacher. Don’t be discouraged whenever you encounter failure. Don’t let failures define you because these [will] make you stronger. If a kid could make it, so could you.”

“Start with creating something small then work on something bigger. That’s how you learn and that’s how you get better in your own field.”

Nagpapasalamat si Casimiro sa kanyang mga magulang dahil sa kakaibang suporta na ibinibigay nila sa kanya at sa paggawa niya ng mga bagong bagay.

“They told me I need to work for it. If ever I wanted a phone, kailangan ko kumita out of my own money para makita ko ‘yung essence of money,” sabi niya.

Binahagi niya rin ang kanyang karanasan bago tuluyang nakilala sa larangan ng teknolohiya.

Wala akong sophisticated tools or power tools. I just started with those two.”

Sa ngayon, ang kanyang ultimong proyekto na pinapangarap ay ang pagkakaroon ng research at development na nagbebenta ng Filipino e-jeepneys.

Ibinunyag niya rin ang hinahangad na makita si Elon Musk, ang co-founder at CEO ng Tesla Inc, isang energy storage company.

Madaliang pagpapagaling ng mga sugat gamit ang Smart Bandage

by

Smart Bandage

Ni: Maureen Simbajon

Ang smart bandage ay binuo ng isang grupo ng mga mananaliksik mula sa Tufts University sa Medford, Massachusetts. Ito ay may kakayahang magmonitor ng isang sugat at maghatid ng mga gamot sa takdang panahon kung kinakailangan. Ito ay lubos na nakakatulong lalo na sa mga sugat na talamak at mabagal ang pagaling.

Habang sumasailalim ang bandage na ito sa clinical testing, ang research, na inilathala sa journal na Small, ay naglalayong baguhin ang konsepto ng bandaging mula sa tradisyonal na paraan sa isang mas aktibong paggagamot.

“Ang uri o klase  ng sugat ay pabago-bago, ngunit ang bilis ng kanilang pagaling ay maaaring mapahusay sa pamamagitan ng pagpapangasiwa ng mga therapeutics sa tamang panahon,” sabi ng artikulo.

Karamihan sa mga pasyente ay hindi kayang pangalagaan ang sarili

Maaaring masubaybayan ng smart bandage ang parehong temperatura at pH ng sugat. Kung may nakita itong isang pagbabago maaari nitong masuri agad ang problema, salamat sa isang central processor, na maaaring iprograma ng isang doktor upang mapangasiwaan ang ilang mga pagbabago ng kondisyon kahit ito ay nasa malayo.

“Ang isang sistema ng pagbibigay ng stimuli-responsive na gamot na binubuo ng isang hydrogel na puno ng mga thermo-responsive drug carrier, at isang electronically-controlled flexible heater  ay isinama din sa dressing ng sugat upang maipalabas ng kusa ang mga gamot na kinakailangan,” saad pa rito.

Patuloy nitong susubaybayan ang sugat upang matukoy kung  ano pa ang mga karagdagang hakbang na kinakailangan. Maaari rin itong magbigay ng mga update sa katayuan ng sugat sa pamamagitan ngBluetooth.

Smart Bandage na binubuo ng isang hydrogel

Game changer

Ang mga medikal na kondisyon tulad ng diabetes at burns ay maaaring maging sanhi ng mga talamak na sugat.  “Ang mga talamak na sugat ay isa sa mga nangungunang sanhi ng amputation sa labas ng ng digmaan,” sabi ni Sameer Sonkusale, propesor ng electrical at computer engineering sa Tufts University School of Engineering, at co-author sa pag-aaral na ito.

Halos labinlimang porsiyento ng mga beneficiaries ng Medicare ay mayroong isang uri ng malalang sugat o impeksiyon, ayon sa isang bagong pag-aaral. Karamihan sa mga pasyente ay mga matanda na hindi kayang pangalagaan ang kanilang sarili.

Ang smart bandage na maaaring sumubaybay sa sugat at makapagbigay ng agad-agad na gamutan aymaaaring maging susi sa pagbawas ng bilang ng mga amputation sapagkat maaari nilang maiwasan agad ang pagkalat ng impeksiyon at maitaguyod nang mabilisan ang pagpapagaling.

Tinatawag na “smart” ang bandage na ito dahil sa pagsasama ng pH at temperature sensors. Ang pH ay isang kritikal na bahagi ng pagsubaybay sa proseso ng pagpapagaling ng isang  sugat. Ang normal na pH ay nagsisimula sa 5.5 hanggang 6.5, ngunit kapag ang ph ay mas mataas pa sa 6.5, nangangahulugan na may impeksyon na kaya hindi agad-agad gumagaling ang sugat.

Bukod sa ph, ang temperatura ay isang mahusay na tagapagpahiwatig ng pamamaga ng sugat. Ang mga sensors sa smart bandage ay tumutulong sa pagsubayba ng ganitong kondisyon.

Habang ang mga smart bandages ay nagsasama ng pH at temperature sensor, si Sonkusale at ang kanyang team ng mga inhinyero ay gumagawa rin ng mga flexible sensors para sa oxygenation — isa pang pananda sa pagpapagaling — na maaaring isama sa bandage. Ang pamamaga ay maaari ring subaybayan hindi lamang sa pamamagitan ng init o temperatura, kundi sa mga partikular na biomarker din.

Binabasa ng microprocessor ang data mula sa mga sensor. Kung ang proseso ng pagpapagaling ay maaaring mapalakas pa, nagpapalabas ang mga drug-carrier ng mga kaukulang gamot sa pamamagitan ng pag-init ng gel.

Ang lahat ng ito ay nakakabit  sa isang transparent na medical tape, na lumilikha ng isang nababanat na bandage  na mas mababa sa 3 mm ang kapal. Ang mga bahagi ng bandage ay piniling mabuti upang maging disposable — maliban sa microprocessor, na maaaring muling gamitin — at panatilihing mababa ang halaga.

Matagumpay na nasubukan ang bndage na ito sa ilalim ng kondisyong vitro. kasalukuyang nagsasagawa ng mga pre-clinical studies upang malaman kung ito ay may klinikal na kalamangan sa pagpapagaling kapag inihambing sa mga tradisyonal na bandages at mga produkto sa pag-aalaga ng sugat.

Hindi na bago

Hindi na bagong konsepto and makabagong teknolohiya sa bandages. May ilan ng mga smart dressing para sa sugat ang pinagaaralan na. Noong 2014, isang grupo ng mga mananaliksik ang bumuo ng isang smart paint-on bandage na kumikinang upang ipakita kung gaano karami ang oxygen na nakukuha ng isang sugat.

Ang ideya ng smart bandage ay may malakas na potensyal, lalo na dahil ang bandage mismo ay maaaring magbigay ng gamot sa halip na maghintay sa pagresponde ng isang doktor.

Sinabi ni Sonkusale na marami pang pagaaral at pagsusuri sa smart bandage bago ito mailabas sa merkado.

Ang susunod na hakbang nila at subukan ito sa mga talamak na sugat sa hayop upang makita kung it ay kasing epektibo sa mga eksperimento.

Murang hearing aid, mabibili na sa Pilipinas

by

Ni: Troy Gomez

Mas magaan na ngayon sa bulsa para sa mga Pilipino ang pagkakaroon ng hearing aid.

Ito ay matapos ilunsad ng earAccess, isang kumpanya mula Canada ang Access 1 at Access 2 dito sa Pilipinas.

Ang Access 1 at Access 2 ay isang uri ng makabagong hearing aid.

Ito ay magaan dalhin, digital, programmable, at hindi halata ang pagkakakabit sa tenga.

Tinatayang aabot sa labing tatlong araw ang battery, at higit sa lahat ay nasa pitumpung porsyento na mas mababa ang presyo nito kumpara sa ibang brand ng hearing aid dito sa pilipinas.

Ayon kay Audra Renyi, Founder at Chief Executive Officer ng earAccess Incorporated, nais niyang matulungan ang mga nangangailangan ng hearing aid sa bansa sa pamamagitan ng kanilang dekalidad na produkto na may mababang presyo.

Ang Access1 at Access 2 ay maaring bilhin sa lahat ng Watsons chain store sa bansa.

Close Bitnami banner
Bitnami