NANGAKO ang Philippine National Police (PNP) na paigtingin ang pagpapatupad ng Executive Order (EO) No. 28 na nilagdaan ni Pangulong Rodrigo Duterte nakaraang Enero ng taong ito na may layuning ikontrol ang paggamit ng mga firecrackers at pyrotechnic devices. kabilang sa ipinagbawal na mga firecrackers ang Super Lolo, Whistlebomb, Goodbye Earth, Atomic Big Triangulo, Piccolo, Juda’s Belt at iba pang malalakas na mga fireworks na inangkat mula sa ibang bansa.
Ni: Fedeluz C. Lozano
TINAGURIAN ang Bayan ng Bocaue sa Lalawigan ng Bulacan na Fireworks Capital of the Philippines.
Dahil dito taon-taon ay dinadagsa ng mga mamimiling gustong salubungin ang bagong taon na maingay ang paligid alinsunod na rin sa nakaigaliang ng mga Pilipino.
Dahil sa Bulacan naka-sentro ang simpatya ng mga karatig-bayan lalong lalo na ang Metro Manila, pinangunahan ni Bulacan Governor Wilhelmino M. Sy-Alvarado ang inspeksyon ng mga tindahan ng pailaw at paputok habang maigting na kinakampanya ang pagbibigay ng tamang kaalaman hinggil sa pagpapatupad ng Executive Order No. 28, na siyang mahigpit na nagreregula sa paggamit ng mga paputok at pailaw sa bansa.
Kaisa sina Bulacan Vice Governor Daniel R. Fernando at mga miyembro ng Provincial Pyrotechnics Regulatory Board (PPRB) at Task Force Paputok kabilang ang Philippine National Police (PNP) at Bureau of Fire, nagsagawa ng inspeksyon si Governor Alvarado sa mga tindahan ng mga pailaw at paputok sa Bgy. Turo sa Bocaue na kilala sa taguring “Fireworks Capital” ng bansa.
EO 28 AT RA 7183
IPINALIWANAG ni Governor Wilhelmino M. Sy-Alvarado, pinuno ng PPRB o Provincial Pyrotechnics Regulatory Board, na mahalagang maipaliwanag sa mga mamamayan ang kahalagahan ng tamang paggamit at ang kaakibat na responsibilidad sa paggamit nito. Sinabi rin nitong hindi bawal ang mga pailaw samantala ang ibang paputok naman bagaman hindi ban ay nireregula lamang at sa ilalim ng EO 28 ay maaaring gamitin sa itinalagang lugar ng lokal na pamahalaan.
“Gusto rin natin linawin na hindi bawal ang paggamit ng pyrotechnics
at mga ligal na paputok sa ilalim ng RA 7183 o Firecracker Law. The government is just strictly regulating its use to ensure public safety,” dagdag niya.
Hinikayat din ng gobernador ang mga lokal na stakeholder na bantayan ang kanilang mga pwesto at ipinahayag na ang intensyon ng pamahalaan ay mapaunlad ang lokal na industriya ng mga pailaw at paputok at mailaban sa pandaigdigang merkado sa pamamagitan ng pagkakaroon ng ligtas at dekalidad na mga produkto.
“Nais din natin ipabatid na ang paghihigpit ay naglalayong maging ligtas ang mga mamamayan at mapaunlad ang lokal na industriya ng paputok,” ani Alvarado.
Ipinaalala naman ng gobernador at bise gobernador na huwag magtinda ng mga nakamamatay na uri ng paputok gaya ng piccolo na pangunahing sanhi ng aksidente tuwing panahon ng holidays.
Gayundin, pinaalalahanan ang mga ito na huwag magbenta ng gawa ng mga patagong manggagawa.
“Bawal na ang pagtitinda sa mga kalsada at mga tulay. Hindi na sila papayagan ngayon para maiwasan ang disgrasya, they have to follow the law because no one is above the law” anila.
Sinabi naman ni Engr. Celso C. Cruz, chairman emeritus ng Philippine Pyrotechnics Manufacturers and Dealers Association Inc. (PPMDAI), na matagal na nilang tinatawag ang atensyon ng mga nagpapatupad ng batas
gayundin ang mga opisyal ng gobyerno ang paghuli sa mga nagii-smuggle ng mga mapanganib na uri ng paputok.
“Everybody knows that Piccolo is banned. We are not engaged in its production, It is being smuggled into the country and year after year everytime it causes harm, our group is always being dragged in the mess. There are many types of safe noisemakers and pyrotechnics that people can choose,” pahayag nito.
Nagpapasalamat din ito sa Department of Science and Technology na naglaan ng P 8M sa industriya ng paputok at pailaw upang maghasa ng mga siyentipiko at maging mga bihasa upang makasabay sa international standards.
Nilinaw din ni Cruz na sa ilalim ng EO 28, walang pagbabago sa mga ipinagbabawal na paputok.
“The law states that the ingredients for firecrackers should not exceed 200mg. If it exceed it is oversized and banned,” wika nito.
Samantala, sinabi naman ni Joven Ong, may-ari ng Dragon Fireworks at pangulo ng Philippine Fireworks Association, na nagbibigay ng maling impormasyon ang media hinggil sa probisyon ng EO 28.
“Hindi po ipinagbabawal ang mga pailaw, they can be used outside their residence, kahit na yung mga paputok na pinapayagan sa ilalaim ng RA 7183.
Malinaw po ito sa isinasaad ng EO 28, at magkaiba ang firecracker o paputok sa pyrotechnics o pailaw” pahayag ni Ong.
Sinabi rin ni Ong na isa ang Pilipinas sa pinakamagaling na manggagawa ng mga pailaw at makailang ulit na itong napatunayan sa mga pandaigdigang paligsahan.
Ipinakita rin nito ang kanilang pabrika sa pamamagitan ng isang tour bago ang inspeksyon sa Bocaue.
ILIGAL NA PAPUTOK HINDI TUTUTUKAN
TUTUTUKAN at hindi palulusutin ng Bulacan PoliceProvincial Office (BPPO) ang mga ilegal na paputok at pailaw na gawa sa mga kolorum na pagawaan dahil bantay-sarado ngayon ng PNP ang mga pangunahing lansangan sa probinsya partikular sa MacArthur Highway upang maiwasan ang iligal na pagbebenta at pagbiyahe ng mga pyrotechnics.
May direktiba na si P/Senior Supt. Romeo M. Caramat Jr., Bulacan Police Director, sa kapulisan na mas paigtingin pa ang kampanya laban sa ilegal na pagawaan ng paputok dahil puspusan at kasagsagan na ngayon ang paggawa nito sa probinsya lalo na ang mga kolorum o hindi lisensiyadong pabrika o small scale manufacturers.
Kabilang sa mahigpit na kampanya kontra paputok ang Sta. Maria police sa pangunguna ni P/Supt. Raniel M. Valones, Police Chief. Dalawang beses na silang nakasabat ng mga paputok na ilegal na ibinibiyahe palabas ng nasabing bayan at inaasahang ibebenta sa kalapit-munisipalidad gayong wala silang permiso para dito.
Nakamasid din ang Bocaue PNP, itinuturing na Firecrackers capital ng bansa, sa mga kolorum na pagawaan ng paputok at regular din ang isinasagawang inspekyon ng awtoridad sa mga lisensiyadong pabrika.
OPLAN IWAS PAPUTOK: FIREWORKS DISPLAY ANG PATOK!
ANG tetano ay nakamamatay kaya huwag balewalain ang paso at sugat na sanhi ng paputok kahit gaano man ito kaliit.
Hugasan ang sugat ng sabon at malinis na tubig.
Pumunta agad sa Health Center o ospital para sa bakuna kontra tetano.
Huwag bigyan at pagamitin ng paputok ang mga bata.
At siguruhin na hindi mamumulot ng paputok.
Dahil dito nagpaalaala ang Department of Health (DoH) para sa “Oplan Iwas Paputok, Fireworks Display ang Patok! Makiisa sa Fireworks Display sa inyong lugar” bilang paghahanda sa pagsalubong sa Bagong Taon.
Kaisa ng DOH sa programa ang Department of the Interior & Local Government (DILG), Department of Trade and Industry (DTI), Department of Education (DepEd), Philippine National Police (PNP), Bureau of Fire Protection (BFP), Metro Manila Development Authority (MMDA), at EcoWaste Coalition.
Ibinahagi rin ng DOH na target nila ang “zero firecracker-related injuries” sa pagsalubong sa 2018.”
Edad 10 hanggang 14 ang madalas na nabibiktima ng paputok kung kaya’t pinili ng mga naturang ahensya ng gobyerno na sa mga estudyante partikular sa Antonio A. Maceda Integrated School na ilunsad ang kampanya kontra iwas paputok.
Kumpleto sa mascot sina ‘Berong Bumbero’ ng BFP at ‘Bato’ ng PNP sa paghataw ng sayaw sa mga kabataan upang hikayatin ang mga ito na huwag gumamit ng paputok, at naki-join din si ‘Santa Claus’ sa pagbibigay saya sa mga estudyante.
Ayon sa tala ng DOH, 30% na mas mababa sa five-year average mula 2011-2015 ang naitalang pinsala sa paputok at 32% na mas mababa noong 2016, ayon sa ulat ng Balitanghali.S
ELECTRIC FIRECRACKERS, LIGTAS GAMITIN
LIKAS na malikhain ang mga Filipino, tulad na lamang ni Francisco “POPOY” O. Pagayon, presidente ng Filipino Inventors Society Producer Cooperative (FISPC), ay lumikha ng electric firecrackers na ligtas gamitin ng gustong mag-ingay sa pagsalubong ng bagong taon.
Si Pagayon ay nanalo bilang DOST-NCR, RICE 2nd runner-up for CREATIVE RESEARCH LIKHA (PRIVATE), sa ginanap na 2017 Regional Invention Contest & Exhibits (RICE) na may temang: “Invention & Innovation for the People” ng Department of Science and Technology-National Capital Region (DOST-NCR) at Technology Application and Promotion Institute (TAPI) katuwang ang Technological Institute of the Philippines (TIP) kung saan ginanap ang nasabing okasyon kamakailan. Tumanggap ng parangal bilang 2nd Runner Up si Francisco “POPOY” O. Pagayon, sa kanyang Creative Research LIKHA Category (Private)na “electric firecrackers” na may tunog na multiple judas belt firecrackers na walang pangambang maputulan ng daliri o masaktan ang anumang bahagi ng katawan sa sinuman na gagamit nito.
