Si Pangulong Rodrigo Duterte sa kanyang state-visit sa bansang Russia, ilang sandali bago niya idineklara ang Martial Law sa buong Mindanao

 

Ni: John Benedict G. Vallada

SA halos pitong buwan na itinagal ng Batas Militar sa Mindanao. Mula sa madugong paglusob ng teroristang grupo na Maute, pagresbak ng militar sa kalaban, buwis-buhay na opensiba hanggang sa mabawi ang siyudad ng Marawi. Muling balikan ang Batas Militar sa Mindanao at kasalukuyan nitong estado.

Mayo 23, 2017

2:00nh—Nakarating sa militar ang ulat ng mga residente ng Barangay Basak Malutlut sa Lungsod ng Marawi na mayroong 15 kahina-hinalang mga armadong lalaki sa nasabing pook na pinaniniwalaang miyembro ng teroristang grupo ng Abu Sayyaf at Maute, dahilan upang tumugon sa pamamagitan ng surgical strike ang militar laban sa kalaban.

5:00nh-8:00ng—Lumusob at nagpakita ng lakas ang grupong Maute sa pamamagitan ng pagkubkob ng mga ito sa pampublikong ospital ng Marawi na Amai Pakpak Medical Center. Ilang oras lang ay lumusob na rin ito sa City Jail ng lungsod at pinakawalan ang mga preso at nanunog, napaulat din na ang mga bantay ng nasabing kulungan ay pinagpapatay ng grupo. 5 sundalo ang kumpiramadong sugatan habang 1 ang patay bago pasukin din ang Dansalan College at Saint Mary’s Church.

11:30ng—Kasalukuyang nasa state-visit noon si Pangulong Rodrigo Duterte sa bansang Russia nang ideklara sa buong Mindanao ang Batas Militar.

Mayo 24, 2017—Sa pag-uwi ni Pangulong Duterte mula sa bansang Russia, agad niyang sinuspinde ang prebelihiyo na habeas corpus sa buong Mindanao upang madaling mahuli ang iba pang mga miyembro ng teroristang grupo at maiwasan ang paghahasik.

Mayo 31, 2017—Ayon sa Department of National Defense, 11 sundalo ang nasawi, habang 7 ang sugatan sa maling aerial attack ng mga mismong kapwa sundalo.

Hunyo 6, 2017—Nahuli sa check-point ng mga sundalo sa Davao City ang mismong ama ng tinaguriang Maute Brothers na si Cayamora Maute.

Hunyo 9, 2017—Naaresto naman ang ina ng Maute Brothers na si Ominta Romato “Farhana” Maute kasama ang 2 sugatang miyembro ng Maute Terrorist Group sa probinsiya ng Lanao Del Sur.

Hunyo 12, 2017 (Araw ng Kalayaan)—Madamdaming paggunita sa Araw ng Kalayaan ang nasaksihan habang itinataas ang bandila ng Pilipinas habang inaawit ang ‘Lupang Hinirang’. Sa araw ding iyon naitala ang 58 na mga sundalo namatay.

Hunyo 25, 2017—Bilang pagtatapos ng Ramadan, nagbigay ng 8 oras na ceasefire ang mga militar sa mga kalabang terorista.

Hunyo 26, 2017—Bumisita si Vice President Leni Robredo sa Ilagan City upang bisitahin at kumustahin ang lagay ng mga evacuees mula sa Marawi City.

Hulyo 4, 2017—Pinagtibay ng Korte Suprema ang deklarsyon ng Batas Militar ni Pangulong Duterte sa Mindanao.

Hulyo 20, 2017—Sa kauna-unahang pagkakataon mula nang sumiklab ang giyera sa Marawi City, bumisita si Pangulong Duterte.

Hulyo 22, 2017—Napagkasunduan ng kongreso ang pagpapalawig ng Batas Militar sa Mindanao hanggang sa katapusan ng taong kasalukuyan.

Agosto 22, 2017—Muling pinayagang maka pasok sa Mindanao State University.

Agosto 25, 2017—Tagumpay kung maituturing, dahil nabawi ng mga sundalo ang Grand Mosque ng Marawi City mula ng inokupa ito ng Teroristang Maute.

Agosto 27, 2017—Pumanaw ang ama ng mga pinuno ng teroristang grupo na Maute na si Cayamora Maute, ayon sa ulat nasa kritikal na kondisyon ang matandang Maute bago dinala sa Taguig-Pateros Hospital.

Setyembre 17, 2017—Matagumpay na na-rescue ang paring Katoliko na si Father Chito Suganob, na ilang buwan ding bihag ng Maute Group. Itinanggi rin ng pamahalaan na nagbigay sila ng ransom sa teroristang grupo para sa pari.

 

Ilan sa mga tagpong pangyayari habang nagkakaroon ng bakbakan ang hanay ng military at teroristang Maute sa Lungsod ng Marawi.

 

Setyembre 22, 2017—Nabawi ng militar ang tulay na entrance-point ng mga pook na sinakop ng Maute, ang tulay ng Maraya Daya o mas kilala bilang Masiu Bridge.

Oktubre 16, 2017—Inanunsyo ng militar na napatay na nila ang mga pangunahing pinuno ng Maute Group na si Isnilon Hapilon at Omar Maute.

Oktubre 17, 2017—Idineklara ni Pangulong Duterte na malaya na ang Marawi laban sa rebelyon ng mga Maute.

Oktubre 19, 2017—Kinumpirma ni Pangulong Duterte na napatay ang isang Malaysian terrorist na si Dr. Mahmud Ahmad. Si Ahmad ay hinihinalang taga-recruit ng mga bagong miyembro ng teroristang ISIS.

Oktubre 20, 2017—Nakauwi ang nasa bilang na 288 na mga sundalong lumaban sa Maute Group.

Oktubre  21, 2017—Kinumpirma ng Fedral Bureau of Investigation (FBI) na DNA mismo ni Isnilon Hapilon ang napatay sa bakbakan noong Oktubre 16. Habang wala pang kumpirmasyon kay Omar Maute.

 

Muling pinalawig ang Batas Militar hanggang sa katapusan ng taong 2017 sa botong 261 na ‘yes’ ng mga mababatas at 18 ‘no’ na boto bilang pagtutol sa pagpapalawig.

 

Disyembre 8, 2017—Nagsumite ang Department of Interior and Local Government (DILG) kay Pangulong Rodrigo Duterte ng rekomendasyon ng Philippine National Police (PNP) na palawigin pa ng isang taon ang Martial Law sa Mindanao. Suportado ito ng Armed Forces of the Philippines (AFP) dahil sa banta pa rin sa seguridad ng publiko lalo pa’t napapaulat na mayroon pa rin natitirang mga grupo ng Maute.

Disyembre 11, 2017—Humihirit ang sangay ng pamahalaang pang-ehekutibo sa pagpapalawig pa ng Batas Militar, ang dahilan ay ubusin ang natitirang miyembro ng Maute Group at pakikibaka sa bagong tinuturing ng pamahalaan na teroristang organisasyon ang Communist Party of the Philippines-New People’s Army (CCP-NPA).

Sa ngayon, nasa kamay ng mga mambabatas sa mababa at mataas na kapulungan ang kapalaran ng Batas Militar sa Mindanao. Mapapaso ang deklarasyon ng Martial Law sa Disyembre 31, 2017.