PINAS

Ang Lihim ng Panginoon (Ikalawang Bahagi)

Sonspeak

Recent News:

Department of Tourism (DOT)

Philippine visa policy ng mga Amerikano, maaaring ipatupad sa isang EO

by

CHERRY LIGHT

 

IGINIIT ni Presidential Spokesman Salvador Panelo na hindi kailangan ng isang batas sakaling ipatupad ng Pilipinas ang pag-obliga sa mga Amerikano na kumuha muna ng Philippine visa bago makapasok sa bansa.

Sinabi ni Panelo na maaaring ipatupad ito ni Pangulong Rodrigo Duterte sa pamamagitan ng isang Executive Order (EO).

Ayon kay Panelo, hindi naman magiging bias ang bansa sa pagbibigay ng Philippine visa sa mga American citizen basta’t sundin lamang ng mga ito kung ano ang mga requirements o itinatakda ng panuntunan sakaling ipatupad na ito.

Pahayag ito ni Panelo bilang tugon sa pagbabawal ng US na makapasok sa kanilang bansa ang mga opisyal ng pamahalaang Pilipino na may kinalaman sa pagpapakulong kay Senador Leila De Lima.

Batay sa tala ng Department of Tourism (DOT), nasa 872,335 US tourists ang pumasok na sa Pilipinas sa loob ng sampung buwan noong nakaraang taon ng 2019.

Piolo Pascual, Joyce Bernal tutulong sa kampanya para sa responsible tourism

by

Ni: Jonnalyn Cortez

MAGSASANIB pwersa si Piolo Pascual, Joyce Bernal at Department of Tourism (DOT) Secretary Bernadette Romulo-Puyat upang ikampanya ang responsible tourism sa bansa.

Lumapit si Pascual at Bernal kay Puyat upang pag-usapan kung paano sila makakatulong na magpalaganap ng impormasyon ukol sa turismo gamit ang kanilang mga social media accounts.

“I was surprised, one day Joyce was calling me and she was with Piolo pala,” paghahayag ni Puyat.

“We will be meeting again to talk about it. Both are so concerned about Sagada. But we agreed to make it for the whole country. Joyce has 15 projects for next year, but she and Piolo will make time just for this.”

Ipinakita ni Pascual at Bernal ang kanilang hangarin na maranasan ng marami pang turista ang ganda ng Sagada sa Instagram Stories ni Puyat.

“Pag pumunta ka ng Sagada, gusto mong mag-create, mag-isip ng pelikula, you wanna be creative, you wanna be free. So sana ma-experience nila na when you go to Sagada, you go back to nature,” pahayag ni Bernal.

“Parang kailangan mo ma-experience bakit sila ganun, and you respect.”

Dagdag naman ni Pascual na hindi lamang para ipakita ang mga OOTD or outfit of the day ng mga bumibisita ang rason kung bakit sila pumupunta sa lugar.

“You respect nature. You respect your environment. It’s not about the OOTDs,” sabi nito.

Photo caption: Piolo Pascual at Joyce Bernal

 

Wagi ang gandang Pinay

by

LABIS ang galak ni Catriona Gray ng Pilipinas nang koronahan siya bilang Miss Universe 2018 ni Miss Universe 2017 Demi-Leigh Nel-Peters sa final round ng 67th Miss Universe pageant sa Bangkok, Thailand.

 

Ni: Quincy Joel Cahilig

BUKOD sa maligaya, napakaganda ng Pasko 2018 ng mga Pinoy dahil sa pagbubunyi sa pagkamit ni Catriona Gray ng korona sa Miss Universe 2018, ang pinaka-presihiyosong beauty pageant sa buong mundo.

Itinodo ng 24-anyos na Filipino-Australian beauty queen ang pagbida sa ganda ng kultura ng Pilipinas at maging sa pagpapabatid ng mahahalagang isyu na dapat bigyang pansin.  Kaya naman itinuturing siyang isang tunay na “Pinoy Pride”.

“Working in some of the poorest areas of my country, I found that it was a lack of child support, not poverty,  that killed their dreams. A child once told me, “Cat, that’s just not my life, and those dreams aren’t made for me.” But I stand here today because someone believed in me and we owe it to our children to believe in them,” wika niya sa kanyang opening statement.

Mula sa umpisa ng contest hanggang sa huli, pinahanga ng performance ni Gray ang mga hurado at ang milyun-milyong audience sa buong mundo na tumutok sa naturang patimpalak, na ginanap sa Bangkok, Thailand. Kaya hindi na rin masyadong katakataka kung bakit nagawa niyang daigin ang 93 beauty queens mula sa iba’t-ibang bansa.

Sa kanyang pagrampa na tinaguriang “Lava Walk,” suot ang red Mayon Volcano inspired gown, ang slow-mo na pag-ikot niya sa swimwear competition,  napa-wow talaga ang lahat, maging ang mga celebrities at icons kabilang ang supermodel na si Tyra Banks.

Nguni’t ang higit na napabilib ng 5’10 Pinay beauty queen ang lahat sa kanyang mga sagot sa question and answer portions. Sa isang pagkakataon ay natanong siya tungkol sa isang napapanahon na isyu kung dapat nga bang gawing ligal ang marijuana.

“I’m for it being used in a medical use but not so for recreational use, because I think if people were to argue, what about alcohol and cigarettes? Well everything is good but in moderation,” sagot ni Gray.

Kamakailan ay ipinahayag ni Pangulong Rodrigo Duterte na pabor siya na gawing ligal ang medical marijuana sa bansa. Nakahain na din ang panukalang batas sa Kongreso patungkol dito.

At nang tanungin naman si Gray, “What is the most important lesson you’ve learned in your life, and how would you apply it to your time as Miss Universe?”  Isang makabagbag-damdaming sagot ang kaniyang binitawan, na hango sa realidad ng buhay sa bansa.

“I work a lot in the slums of Tondo, Manila, and the life there is very poor and very sad. I’ve always taught myself to look for the beauty in it, to look for the beauty in the faces of the children, and to be grateful. I would bring this aspect as a Miss Universe to see situations with a silver lining, and to assess where I could give something, where I could provide something as a spokesperson. If I could teach also people to be grateful, we could have an amazing world where negativity could not grow and foster, and children would have a smile on their face,” wika ni Gray.

MAINIT na sinalubong ng mga Pinoy si Miss Universe 2018 Catriona Gray sa kanyang pagbalik sa Pilipinas matapos ang beauty pageant sa Thailand.

 

KAMPEON NG TURISMO

Pinuri ng Department of Tourism (DOT) si Gray sa maigting na pagpo-promote nito ng Philippine Tourism sa pamamagitan ng pag-post ng mga video clips ng iba’t-ibang tourist destinations sa Pinas habang nire-represent ang bansa sa Miss Universe 2018.

Sa national costume show presentation, isinuot ni Gray ang isang beaded tribal suit na nagpapakita ng indigenous tribes ng Pilipinas, na may kapares ng isang malaking parol.

“She has single-handedly led more people all over the world to discover that, indeed, it is more fun in the Philippines,” wika ng DOT sa isang statement.

“Amidst Ms. Gray’s preparations prior to heading for Thailand, she took precious time to do a series of video clips promoting unique and fascinating destinations and diverse cultures: Luzon’s Rizal Park and world-renowned El Nido, Palawan, the resilience of the Visayan people particularly in Tacloban City, and Mindanao’s multi-faceted South Cotabato,” dagdag ng ahensya.

Binigyang pugay din ng DOT ang mensaheng itinawid ni Gray na dapat ikarangal ang pagiging isang Pilipino.

“Miss Gray evoked the Filipino people’s essential attributes of friendliness, cheerfulness, hospitality and kindness when she was around the representatives of different nations,” pahayag ng DOT.

DREAM COME TRUE

Ibinahagi ni Gray na ang pagkapanalo niya bilang Miss Universe ay isang dream come true para sa kanya at para sa kanyang ina.

“When I was 13, my mum told me ‘Honey, I dreamt of you winning [Miss Universe] in a red dress.’ At that time, I thought nothing of it, and today my mother’s dream came true,” aniya.

Nasaksihan ng personal ng kanyang ina na si Normita at amang si Ian ang pagsuot niya ng korona sa Miss Universe pageant na ginanap sa Bangkok, Thailand.  At makikita sa isang viral video ng mag-asawa ang kanilang labis na kasiyahan sa pagtamo ng kanilang anak sa matagal na nitong inaasam-asam na titulo.

Maituturing na experienced si Gray pagdating sa beauty contests. Noong 2016, siya ang candidate ng bansa sa Miss World pageant, kung saan nanalo siya ng 3rd place. At, lingid sa kaalaman ng marami bago ang kaniyang pagkapanalo sa Miss Universe, sumali din si Catriona noong bata pa siya sa Little Miss Philippines ng noontime show na Eat Bulaga noong 1999.

Ngayon, nakaukit na sa kasaysayan ng bansa ang kanyang pangalan bilang isa sa mga Pinay na kinoronahan bilang Miss Universe — Gloria  Diaz (1969), Margarita Moran (1973), at Pia Wurtzbach (2015).

Sa gitna ng kanyang mga tagumpay, pinasalamatan ni Gray ang lahat ng sumuporta sa kanyang laban, at iniaalay ang kanyang bagong korona sa Dios at bayan.

“Lord God, I lift everything up to you —to glorify and honor. Philippines, what an amazing honor it has been to carry your name across my chest and to embody you in all aspects. I may now carry the sash of Miss Universe, but I’ll forever be your Miss Philippines,” pahayag niya sa kanyang social media post.

“Mga kababayan ko, I’m happy to give you the best Christmas gift ever.”

Boracay: Nakahanda na ba sa muling pagbubukas?

by

Ni: Melody Nuñez

NAKATAKDANG magbukas muli ang Isla ng Boracay sa Oktubre 26 matapos ang anim na buwang rehabilitasyon nito.

Ngunit nakahanda na nga ba itong tumanggap ng libu-libong turista?

Isang linggo na lamang ang nalalabi bago magbukas ang world-famous tourist destination ngunit maraming bahagi pa rin sa naturang isla ay sumailalim pa sa road construction at malayo ito sa katotohanang matapos bago ang muling pagbukas nito.

Kung titingnan ang main road matatagpuan ang magkabilaang hukay habang inihandang iluklok ang malalaking drain pipes sa lugar.

Nariyan ang maiingay na jackhammer na bumabasag sa konkretong daan para sa karagdagang road improvements ng isla.

Nariyan din ang naglalakihang backhoes na nakatambay sa maputik na bahagi ng kalsada habang sa ibang lugar naman ay hindi maaaring madaanan dahil sa malawakang paghuhukay.

Unti-unti na ring bumalik sa dating kagandahan ang karagatan sa dalampasigan ng isla na kung pagmamasdan mo ay mabubura sa isip ang magulo, maputik at maingay na kalsada.

Bumaba na sa below 400mpn (Most Probable Number) per 100 millimeters maximum tolerable level ang coliform levels ng white beach front ayon sa Department of Environment at sa huling pagsusuri ay hindi na ito humigit pa sa 20mpn per 100 millimeters.

Matatandaang tinawag noon ni Pangulong Rodrigo Duterte na cesspool ang tourism island dahil sa mataas na lebel ng coliform nito.

Sana sa ginawang pagsisikap ng pamahalaan na maibalik ang kagandahan ng isla ay mas lalong magkaroon ng disiplina ang mga mamamayan rito.

Kailangan ng mga mamamayan mula sa mga turista, manggagawa, residente na mapanatili nila ang kalinisan at kaayusan sa paligid upang patuloy na mapakinabangan ang isla habang napananatili rito ang kagandahan ng lugar.

Sa kabila ng marami pang kailangang ayusin sa isla ay nakahanda na itong tumanggap ng local at foreign tourist dahil may 25 hotels and resorts na accredited na ng Department of Tourism (DOT) at maaari nang magbukas ang mga ito sa Oktubre 26 na tinatayang may 2, 063 bilang ng mga room.

Plano rin ng lokal na pamahalaan na limitahin ang bilang ng mga papasok na mga turista sa isla. Ayon sa DENR, may kapasidad ang Boracay na makapagsuporta ng mahigit 19, 000 na turista kada araw at nasa 6, 405 lamang ang kinakailangang daily arrivals nito.

Dahil dito ay malilimita ang lebel ng polusyon at hindi makararanas ng mataas na lebel na pagbabago.

Ngunit hanggang kailan din kaya mapananatili ang ganitong patakaran sa tourism island? Sana ay hindi hanggang sa pasimula lang ngunit gawin itong batas na susundin ng mga lokal mula sa pamahalaan hanggang sa mga nasasakupan nito.

Pinas, kaisa sa Coastal Cleanup Day

by

Ang mga manggagawa ay naghihiwalay ng PET plastic para i-recycle sa pasilidad ng PetStar na pinondohan ng Coca-Cola Mexico at ng pitong regional bottling partners bilang world’s largest food-grade bottle-to-bottle PET plastic recycling plant.

 

Ni: Noli C. Liwanag

NGAYONG Setyembre ay buwan ng pagdiriwang sa buong mundo ang 2018 International Coastal Cleanup Day.

Ipinagdiriwang ang 33rd International Coastal Cleanup Day sa Sabado ng umaga, Setyembre 15 na may temang “Building a Clean Swell for Future Generations.”

Inilaan ang araw na ito upang linisin ang mga basura sa mga baybaying-dagat sa buong mundo, kabilang na ang mga lawa at ilog. Ito ay bilang pagpapaalala sa mga mamamayan na pangalagaan ang  mga baybayin at yamang-dagat.

Mahalaga na ating pangalagaan at pagyamanin ang mga karagatan dahil isa ito sa pangunahing pinagkukunan natin ng pagkain. Maliban dito, mahalaga rin ang karagatan sa paglikha ng oxygen at tahanan ito ng humigit-kumulang sa 97 porsiyento ng mga yamang-dagat at mga organismo na napakahalaga sa ating ecosystem.

Subalit, nagpapakita ito na hindi sapat ang kaalaman ng mga tao na ang mga baybayin ay hindi basurahan.

 

SA nakarang 32nd International Coastal Cleanup day na may temang “Together for our Ocean”, naging “ICC Host Town” ang bayan ng San Narciso, sa lalawigan ng Zambales, upang pangunahan ang paglilinis sa dalampasigan.

20-M BASURA NALINIS

UMABOT sa 800,000 volunteers sa buong mundo ang nagkaisa upang matanggal ang mahigit 20 milyong piraso ng basura noong 2017 International Coastal Cleanup.

“Nearly 800,000 volunteers in 107 countries came together and removed more than 20 million pieces of trash from beaches and waterways. That’s 20 million fewer potential impacts on birds, whales, turtles and other marine wildlife. We picked up 9,285,600 kilograms of trash over 30,472 kilometers of coastlines, rivers and underwater areas,” ayon sa Ocean Conservancy’s 2018 International Coastal Cleanup Report na inilibas noong Hunyo.

SA 32nd International Coastal Cleanup Day na may temang “Together for our Ocean” noong September 16, 2017, malaki ang naiambag ng Pilipinas sa pagkolekta ng basura kung saan umabot sa 216,244 Filipinos ang namulot ng mahigit 400,000 pieces ng basura sa mahigit 1,105 kilometers na beaches at waterways.

Ang mga nakuhang items ay tumimbang ng 227,000 kilograms o katumbas ng 151 average cars.

Ang paglilinis ay pinangasiwaan ng ICC Philippines at Philippine Coast Guard Auxiliary bilang national coordinators ng cleanup sa pakikisa sa mga institutional partners na ahensiya ng gobyerno tulad ng Department of the Interior and Local Government (DILG), Department of Education (DepEd), Department of Environment and Natural Resources (DENR), Department of Transportation (DOTr), Department of Public Works and Highways (DPWH) at Department of Tourism (DOT).

METRO MANILA, KARATIG LALAWIGAN NILINIS 

PINAALALAHANAN ng mga health officials ang publiko sa panganib ng paglusong sa baha dahil sa sakit na leptospirosis na maaaring makuha sa ihi ng daga at mikrobyo mula sa maruming tubig baha.

Subalit ang tunay na problema sa Metro Manila ay ang basura at ang dumi sa mga imburnal na dumadaloy hindi lamang sa panahon ng malakas na pag-ulan kundi sa buong taon sa pamamagitan ng maraming daluyan ng tubig na dumidiretso sa ilog Pasig at papunta sa Manila Bay.

Matatandaang naglabas ng desisyon ang Korte Suprema noong 2008 na nag-uutos sa 13 ahensiya ng pamahalaan, sa pangunguna ng DENR, “to clean up, rehabilitate and preserve Manila Bay.”

Binigyan ng korte ng kanya-kanyang tungkulin ang 13 ahensiya. Kasama rito ang DILG na inutusang makipagtulungan sa mga lokal na pamahalaan na malapit sa Manila Bay—mula Bataan, Pampanga, Bulacan, hanggang Metro Manila at Cavite—para ihinto ang pagtatambak ng basura at mga dumi ng mga pabrika sa mga sapa at ilog na dumadaloy sa Ilog Pasig at iba pang mga ilog papunta sa Manila Bay.

Nagsimula na ang tag-ulan sa bansa at ang mga sapa at makikipot na kalsada sa mga lugar ng iskuwater ay lubos na maapektuhan ng pagbaha saan mang bahagi ng Metro Manila.

Ang mahalaga, panahon na para sa pagbuo ng isang komprehensibong plano para linisin ang Manila Bay. Sampung taon na ang nakalipas mula nang ilabas ng Korte Suprema ang desisyon at ang kautusan nito ngunit tila walang nangyayari tungkol dito.

MANILA BAY CLEANUP NG COK

UMABOT sa 7,000 miyembro ng Youth for United World, global organization na produkto ng matagumpay na Focolare Movement sa Italy noong 1943, ang nagkaisa at nagsagawa ng programa para labanan ang lumalalang polusyon.

Nakiisa ang Coca-Cola Philippines sa layuning ng naturang youth-riented organization.
“The youth of today are the future stewards of the planet, and it is a great opportunity to be partnering with them in sharing our vision of a more sustainable world. We hope that through partnerships like these, Coca-Cola becomes an ally of the youth as we contribute in finding better solutions to the various concerns of the communities and the environment,” sabi ni Samantha Sanchez, Coca-Cola Philippines public affairs and communications manager.

Ang kahabaan ng Cavite-Laguna Expressway ay ilan lamang sa nalalabing wildlife reserves sa Metro Manila. Kilala bilang Las Piñas-Paranaque Critical Habitat and Ecotourism Area (LPPCHEA), ang naturang lugar ay planong ayusin at alagaan upang maging permanenteng wildlife sanctuary at mangrove forest.

Bukod dito, inilunsad ng Coca-Cola Company ang World Without Waste program na naglalayong malinang ang kaisipan ng mamamayan sa buong mundo hinggil sa problema ng walang tigil na pagtatapon ng basura sa karagatan, Ilog at mga estero.

Kaya, nagtakda ang kumpanya ng softdrink ng layuning maidisenyo ang packaging lifecycle ng botelya at lata upang makatulong sa pagkolekta at pag-recycle ng bote at softdrinks can.

Bora’ Balik-Ganda na

by

Ni: Quincy Joel V. Cahilig

Matatandaang inilarawan ni Pangulong Rodrigo R. Duterte na mala-cesspool o parang poso-negro ang kalagayan ng isla ng Boracay sa unang bahagi ng 2018. Noon nabunyag sa publiko na kalunos-lunos na pala ang kalagayan ng kalikasan sa top tourist destination ng Pilipinas.

Dahil dito, minabuti ng Pangulo na ipasara ang isla noong Abril 26 upang bigyang daan ang rehabilitasyon nito, batay sa rekomendasyon ng Boracay Inter-Agency Task Force (BIATF), na binubuo ng Department of Interior and Local Government (DILG), Department of Tourism (DOT), at Department of Environment and Natural Resources (DENR). Ito ay sa kabila ng pangambang maapektuhan nito ang malaking kita ng turismo ng bansa, na isa sa mga nagpapatatag ng ekonomiya.

Kung ang mga Pinoy ay nag-e-effort sa pagba-balik-alindog upang maibalik ang dating pigura at ganda ng kanilang pisikal na kaanyuan, nag todo effort din ang pamahalaan na ibalik ang dating alindog ng isla na minsang binansagang “World’s Best Island.”

 

Giniba ang mga iligal na istruktura sa Boracay upang mapanatili ang kaayusan sa dalampasigan

Sa paglilinis at pagsasaayos ng Boracay, natuklasan din ng BIATF ang mga malalaking problema ng isla tulad ng garbage disposal, sewerage defects, at illegal wastewater dumping na matagal na panahong hindi naaksyonan. Tumambad din sa mga awtoridad ang mga isyu ng pagbaha, encroachment sa mga forestlands, missing wetlands, overpopulation, paglaganap ng algal bloom, at mga land disputes.

Batay sa report ng DENR Task Force Boracay, ang fecal coliform count sa isa mga drainages sa Boracay ay umabot sa 62,700 most probable number (MPN)/100mL, na higit na mataas sa standard na 400 MPN/100mL. Ibig sabihin, napakadumi na nga ng dagat doon. Kaya minabuti ng DENR na makipagtulungan sa iba’t ibang stakeholders at sa Boracay Island Water Company at Boracay Tubi System Incorporated upang lutasin ang seryosong problemang ito.

“We have already changed our strategies. We looked at both the sewage and the drainage lines. All wastewater, including rainwater, shall undergo treatment before being discharged into the sea,” ayon kay DENR Secretary Roy Cimatu, chairman ng BIATF.

Siniguro rin ng ahensya ang istriktong pagpapatupad ng solid waste management, kung saan ang mga basura ay hahakutin araw-araw at dadalhin sa sanitary landfill sa mainland Malay.  Kasama rin dito ang pagtutok sa operasyon ng Balabag at Yapac materials recovery facilities.

Bukod dito, ipinatigil ang mga iligal na konstruksyon at giniba ang mga istrukturang di awtorisado.  Pinagsabihan din ng DENR ang mga establisamiyento na lumalabag sa 25+5 meters easement regulation.

 

Department of Tourism Secretary Bernadette Romulo-Puyat

NEW AND IMPROVED BORACAY

Pagkatapos ng anim na buwang rehabilitasyon, nakatakda ang muling pagbubukas ng Boracay sa publiko sa Oktubre. Ayon sa BIATF asahan ang isang malinis at mas magandang Bora. Kamakailan nga ay ipinasilip ni Tourism Secretary Bernadette Romulo-Puyat sa social media ang maaliwalas na dalampasigan ng isla.

Mabibigyan ang ilang turista ng pagkakataong maka-buena mano sa pagbabalik-alindog ng isla sa dry run na gaganapin mula ika-15 hanggang ika-25 ng Oktubre, bago ang soft opening ng Boracay sa ika-26.

“This will be open to local tourists, with Aklanons as priority, and allow us to assess what else needs to be done before the island is reopened to all tourists—both domestic and foreign—on October 26,” ayon sa pahayag ng BIATF.

Ayon kay Puyat, nasa 3,000 hanggang 5,000 mga kwarto ang matutuluyan ng mga mauunang turista. Samantalang ang papayagan lamang makapag-operate sa soft opening ay yaong mga “100 percent compliant” na mga establisamiyento.

Nguni’t pinaalalahanan ng BIATF ang publiko na hintayin muna ang ilalabas ng pamahalaan na listahan ng mga hotel at mga establisamiyentong awtorisadong magbukas bago magsagawa ng reserbasyon.

 

New and improved Boracay pagkatapos ang anim na buwang rehabilitasyon

PARTY-PARTY, BAWAL NA

Bago ang pagsasara ng isla, maliban sa mala-pulbos na buhangin at mala-crystal na tubig, dinadayo ang Boracay ng libu-libong mga lokal at dayuhang mga turista dahil sa mga beach parties dito na inaabot ng magdamagan.

Subali’t mukhang maraming party-goers ang maninibago’t madidismaya dahil bawal na ang ganitong aktibidad sa isla dahil nais ng DOT na gawing family friendly at normal na tourist destination, sa halip na isang party island, ang Boracay.

“It won’t really be a party place anymore. We want it to be as it is, more peaceful, and we want to promote sustainable tourism,” wika ni Puyat.

Paglilinaw naman ni Cimatu, “Puwede mag party sa loob ng hotel, sa establishment pero huwag doon sa beach,” aniya.

Dagdag niya, ang mga beach parties ay isang paraan din umano ng pagpapakalat ng iligal na droga sa isla at nakapag-aambag din ito sa polusyon.

 

Naghahanda si Environment Secretary Roy Cimatu at ang mga kawani ng Armed Forces of the Philippines para sa paglilinis ng Boracay

“Napapansin kasi namin, the sand in Puca Beach, ihambing mo sa White Beach, mas maputi ang sa Puca Beach. Kasi walang nagpa-party doon,” wika ni Cimatu. “Katulad noong fire ano ba yun? Fire dancer. Gas yata ginagamit, minsan tumatalsik. These are already pollutants.”

Bukod sa beach party, bawal na din ang pinapangarap ng maraming magkasintahan na beach wedding sa Boracay.

“They can do their wedding ceremony, birthday ceremony doon sa loob ng hotel establishment,” ayon kay Cimatu.

Muli namang iginiit ni Puyat na bawal ang pagtatayo ng mga casino sa isla alinsunod sa direktiba ni Pangulong Duterte.

“There will be no casinos on Boracay. We follow the President’s directive,” sabi niya.

Matatandaang naging isyu ang planong pagtatayo sa Boracay ng isang USD500 milyong integrated resort ng Macau casino giant na Galaxy Entertainment at Filipino partner nitong Leisure and Resorts World Corp, na pinayagan umano ng pamahalaan.

At upang mapanatili ang ganda ng isla, magkakaroon din aniya ng curfew at paglimita sa mga dadayo sa isla. De-kuryenteng mga tricycles mula sa Department of Energy na rin ang gagamiting transportasyon dito.

Subali’t pag-uusapan pa ng DENR at DOT kung ano ang mga parusa at multa sa mga lalabag sa mga bagong alituntunin sa isla.

Sa kabila ng mga pagbabagong ito, mataas pa rin ang kumpiyansa ni Puyat na hindi maapektuhan ang USD1 bilyong kita ng Boracay mula sa halos dalawang milyong turistang dumadayo dito taon-taon.

Ang muling pagbubukas at panunumbalik ng ganda ng isla ng Boracay ay isang patunay ng malakas na political will ng liderato ni Pangulong Duterte, na sa kabila ng mga kritisismo sa kaniyang desisyong ipasara ang isla, ay ipinatupad niya ito para sa mas ikabubuti ng mamamayan, turista, at kalikasan.