PINAS

Ang Lihim ng Panginoon (Ikapitong Bahagi)

Sonspeak

Recent News:

DoTr

DOTr, idodonate ang 14th month pay sa mga biktima ng lindol

by

MARGOT GONZALES

IBIBIGAY ng mga opisyal ng Department of Transportation (DOTr) ang kanilang 14th month pay sa mga biktima ng lindol.

Kabilang sina Sec. Arthur Tugade, lahat ng undersecretary, assistant secretaries at heads of attached agencies sa mga magbibigay ng kanilang bonus.

Ayon kay Tugade, nakalikom na sila ng P1.2M sa nasabing donasyon at inaasahang lalo pa itong lalaki dahil sa mga magdodonate pang empleyado ng DOTr.

Unang inanunsyo ang gagawin nilang pagdodonate sa isang flag ceremony sa DOTr head office sa Clark Field Pampanga.

DOTr nakatutok sa public vehicles Biyahe ng LRT 1, LRT 2,  MRT-3 at Jeepneys, tiniyak na ligtas

by

Ni: Vick Aquino Tanes

TINIYAK ng pamunuan ng Department of Transportation (DOTr)  na ligtas ang mga pasahero sa pagsakay sa mga pampu-blikong sasakyan na tulad ng  Light Rail Transit Line 1 (LRT-1) , LRT-2, Metro Rail Transit Line 3 (MRT-3), maging ang mga pampasaherong jeepney tungo sa pagbabago na matagal nang hangad ng mga Pilipino.

Ayon kay Transportation Secretary Arthur Tugade, na kailangang matiyak ang kaligtasan ng mga pasahero ng pampublikong sasakyan dahil hindi lamang Pinoy ang sumasakay dito kundi maging ang mga dayuhan at turista.

Kaugnay nito, bukod sa Philippine National Railways (PNR) na unang tren sa bansa, sinunod ang pagtatayo ng LRT ng panahon ng 80’s pa at sa kasalukuyan ay lumagda na naman ang pamunuan ng LRT ng kasunduan upang mas mapalawak at mapabilis ang serbisyo sa publiko.

Ito ay matapos na lumagda sa isang P450 million agreement ang Light Rail Manila Corporation (LRMC)

Ayon kay LRMC President and Chief Executive Officer Juan F. Alfonso, nasa 24 na generation 2 light rail vehicles (LRV) ang kukumpunihin sa loob ng dalawang taon katuwang ang industrial company na Voith Digital Solutions Austria GmBH and CO KGH.

Layunin nito ay para sa pagkukumpuni at rehabilitasyon ng generation trains ng LRT-1 na sakaling matapos ay inaasahang magpapabilis pa sa travel time ng mga pasahero ng linya ng tren.

Sa kasalukuyan ay mayroong 51 generation-1 LRVs na binili noong 1984 ang LRT-1, walong generation-2 LRVs at 44 generation-3 na binili naman noong 2007 at nakatakdang dumating ang 120 bagong LRVs na binili ng Department of Transportation (DOTr) sa taong 2020.

Sa ngayon, ang LRT-1 ay may tatlong henerasyon ng mga tren.

Rehabilitasyon ng LRT-2

Abala ang mga tauhan ng Light Rail Transit Line 2 (LRT-2) para sa karagdagang konstruksyon para sa west at east bound lanes sa Marcos Highway.

Sinimulan na kasi ang konstruksyon ng platform ng LRT-2 sa west at east bound lanes ng Marcos Highway para sa platform ng Emerald Station ng LRT-2.

Ayon sa pamunuan ng LRT-2, kailangan nang madagdagan ang linya ng para sa kombinyente ng mga pasahero mula sa Taguig, Pateros, Makati, Marikina, Quezon City at Pasig area na sakop ng bagong linya.

Malaki ang maitutulong ng karagdagang dalawang istasyon dahil kaya nitong pasa-kayin ang may 80,000 pasahero sa loob ng limang taong operasyon nito.

“This increased capacity of 80,000 daily ridership of the rail line will not only provide a means to decongest our roads but, more important, offer better riding options to our daily commuters. As we improve the public’s general mobility, we also unburden them from traffic worries,” ayon pa kay Tugade.

MRT-3, walanang tirik

Sinisimulan na ng pamunuan ng Metro Rail Transit-3 (MRT-3) ang pagkukumpuni sa mga luma at nabubuklok na bagon at motor ng mga tren matapos na isa-isang dumating ang mga inorder na piyesa mula sa bagong maintenance provider nito na Mitsubishi ng Japan.

Inaasahang madaragdagan pa sa mga susunod na araw ang bulto ng mga spare parts na gagamitin para sa pagsasaayos ng mga depektibong bagon ng MRT-3.

Kabilang sa mga supplier ng spare parts ng MRT 3 ay ang Pink Armour Corporation na kinunan ng mga spare parts para sa power at Overhead Catenary System (OCS), Linkers Enterprises para sa spare parts ng rolling stock at Nikka Trading sa spare parts ng mga depektibong tracks

Ilan sa mga piyesang inorder ay mula sa Germany, Europe at China habang ang ilan ay mula sa supplier sa bansa, ayon sa Special Bids and Awards committee ng MRT-3.

P2P Buses, aalalay sa MRT

Samantala, sa kabila ng pagkasira ng MRT-3 ay nag-laan ang DOTr ng Point to Point bus (P2P bus) sa EDSA bilang pag-alalay sa mga pa-sahero.

Sa ngayon ay marami na rin ang sumasakay sa P2P habang nasa ilalim pa ng pagsasaayos ang mga tren ng MRT.

Ayon sa pamunuan ng MRT-3, unting-unting inaayos ang mga tren at riles ng MRT-3  mula sa bagong maintenance service provider nito na kinuha ng DOTr at asahan umano ang pagbabago sa mga pagbibiyahe ng MRT-3 sa kabila ng sunud-sunod na aberyang nangyayari mula sa North hanggang Taft Avenue stations.

E-jeepney para sa Modernisasyon

Kaugnay nito, tiniyak naman ng Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) na papasada na   bago matapos ang taon, ang mga bagong e-jeepney sa mga lansangan sa Metro Manila na magiging kapalit ng mga bulok na jeep.

Katuwang ang DOTr, Land Transportation Office (LTO) at Metro Manila Development Authority (MMDA), nagkaisa silang ipatupad ang programang Jeepney Modernization.

Ayon kay LTFRB Chairman Martin Delgra III, kaila-ngan na umanong pairalin ang pagpapatupad ng public utility vehicle (PUV) modernization program sa may 180,000 jeepneys nationwide.

“Kailangan nang palitan ang mga luma at bulok sa pampasadang jeepney sa Metro Manila ay hindi na ito maganda sa paningin lalo sa pang-turismo natin, partikular pa ang polusyon na naidudulot nito,” ayon kay Chairman Delgra.

Halos lahat naman siguro ng mga Pinoy ay nakasakay ng pampasaherong jeep kaya napapanahon na rin upang baguhin sila para sa kapa-kanan ng susunod na dekada.

“Karamihan ng mga jeep ay luma na ang mga designs, umaabot na sila noon pang 1970’s, 1980s, 1960s pa. Ang iba nag-rehabilitate but it doesn’t mean na you are modernized, you are only rehabilitated,” paliwanag pa nito.

Matatandaan na noong Oktubre 12, 2017 ay nangasiwa ng Expo ng mga updated mo-dern jeepneys ang Department of Transportation (DOTr) at Department of Trade and Industry kung saan ang mga local  manufacturers  ay nagbuo ng mga prototype vehicles na naaayon sa  DOTr specifications.

Nais ng pamahalaan na palitan ang mga bulok na jeep na may edad 15 taon pataas ng mga environment-friendly jeepneys na may mga safety features ngunit sa kabila nito, may 600,000 jeepney drivers at operators naman ang maaapektuhan sa gagawing jeepney phase out ng pamahalaan.

Karamihan sa mga tumututol sa nasabing programa ay ang grupo ng mga tsuper at drayber dahil hindi umano makatarungan ang gagawin ng pamahalaan na kung saan ay kapakanan lamang nila ang kanilang iniisip at hindi ang para sa lahat.

Sa kabila ng mariing pagtutol ng mga grupo, tuloy pa rin ang pag-iimplementa ng pamahalaan sa programang jeepney modernization program.

Ayon naman kay Transportation Secretary Arthur Tugade, sinabi nito na hindi anti-poor ang pagpapatupad ng Public Utility Vehicle Modernization Program (PUVMP).

 “Nililiwanag ko lang ho na yung programang modernization of public utility is not anti-poor; it is not designed to phase out the jeepneys or the jeepney business. It is actually designed to strengthen and guarantee the profitability of the jeepney business,” paliwanag ni Tugade.

“Gumagawa tayo ng pamamaraan na kung saan yung jeepney ay magiging compliant sa mga specification na gusto natin sa program upang ang paghahanap-buhay ay kakambalan natin ng responsibilidad sa kapaligiran. Maghanap-buhay ka pero ‘wag mong patayin ‘yung environment. Maghanap-buhay ka pero pangalagaan mo ang henerasyon na darating,” dagdag pa ni Tugade.

Layunin kasi ng mga ahensya ng DOTr, LTFRB, LTO at MMDA na maisaayos ang public road transport system na mapakikinabangan ng lahat.

Napakalaking problema sa trapik, may solusyon na!

by

Ni: Noli Liwanag

NAPAKALAKING problema ng buong Metro Manila sa bawat kalsada nito na sinakop ng mga kotse, bus, jeepney at tricycle. Napakahaba ang mga stranded na sasakyan at walang magawa ang mga motorista kundi maghintay na humupa ang buhol-buhol na mga sasakyan lalung-lalo na sa kahabaan ng EDSA (AH26).

Walang humpay ang pa-nawagan ng Metropolitan Manila Development Authority (MMDA) sa publiko na magtulungan, maging maunawain at habaan ang pasensiya sa inaasahang “paglala” ng trapiko sa Kalakhang Maynila dahil sa iba’t ibang proyektong imprastruktura na programa at proyekto ng gobyerno.

Ayon kay MMDA Assistant General Manager Jojo Garcia, kailangang magtulungan ang lahat upang mabawasan kahit paano ang epekto ng trapiko na inaasahan ngayong taon dahil sa konstruksiyon na proyekto ng Department of Transportation (DOTr) tulad ng extension ng Light Rail Transit (LRT)-Line 1 hanggang Cavite at ng LRT-Line 2.

Ayon sa DOTr, uumpisahan na rin ang konstruksiyon ng Metro Rail Transit (MRT)-Line 7 at North Luzon Expressway (NLEX) Harbor Link Segment 10 sa Caloocan City, gayundin ang pagpapagawa sa ilang tulay.

MGA MALL OPERATORS, KAISA NA MAIBSAN ANG TRAPIKO

Hinihikayat ng MMDA ang mga mall operators, partikular ang mga nasa EDSA, na nakasentro sa four commercial districts tulad ng Cubao, Quezon City Central Business District, Makati Central Business District at Ortigas, na palawigin ang implementasyon ng adjusted mall hours na napatunayang epektibo upang mabawasan ang pagsisikip ng trapiko.

May kasunduan ang MMDA sa mga shopping mall na i-adjust ang kani-kanilang ope-rasyon mula 11:00 ng umaga hanggang 11:00 ng gabi, habang ang delivery hours ay simula 11:00 ng gabi hanggang 5:00 ng umaga. Noong Oktubre 15, nakaraamg taon naging epektibo ang nasabing kasunduan, hanggang noong nakaraang Enero 15, 2018.

Ayon sa MMDA, sa pamamagitan ng umiiral na adjusted mall hours ay bumilis  ng 10 porsiyento ang trapiko sa mga pangunahing lansangan.

 

MALA-SARDINAS NA LANSANGAN AT PASAHERO LULUTASIN NG SUBWAY PROJECT – DR. JAMES DEE

Nagbigay ng magandang suhestiyon si Dr. James G. Dy, president and CEO of CGHMC, isa sa ipinaliwanag nito na halos 10 taon na niyang nabanggit na dapat magkaroon ang bansa ng subway.

Ayon kay Dr. Dy, para matapos o mabawasan ang kinakaharap na problema ng Pinas sa masikip na trapiko at siksikan ng mga pasahero sa Metro Manila, kailangang magkaroon ng subway tulad ng ilang karatig bansa sa Asya na hindi pinoproblema ang trapiko.

Marami na ang namuno sa ating bansa, at ngayon lang matatapos ang paghihirap ng sambayanang Pilipino sa problemang transportasyon sa pamamagitan ng proyektong Metro Manila Subway at iba pang proyektong pangkalsada at transportasyon.

P355.6-B APRUBADO NG NEDA

Matatapos na ang pro-blema ng mga mananakay sa siksikang pagbibiyahe bago sumapit ang 2025 o walong taon mula ngayon. Ang unang bahagi ng proyektong subway ay magsisimula sa Mindanao Avenue sa Quezon City hanggang sa Ninoy Aquino International Airport sa Parañaque City.

Sa ngayon, aabutin ng ta-tlong oras ang biyahe sa lansangan, sa subway, tatagal lamang ng 30 minuto ang biyahe, ayon sa mga nagplano ng proyekto.

Nagsimula na ang gobyerno para sa ikabubuti ng mamamayan, sa pamamagitan ng subway na may P355.6-bilyong pondo at aprubado ng National Economic and Deve-lopment Authority (NEDA), at planong dugtungan ito mula sa Caloocan City hanggang sa Dasmariñas City, Cavite.

Matatandaan na maraming planong palakihin at dagdagan ang mga kalsada sa Metro Manila na hindi pa rin nakukumpleto hanggang ngayon.

Ilang taon nang ginagawa ang elevated highway na nag-uugnay sa North at South Expressways, nakapagitna sa siksikang trapiko ang mga wala pang porma na istruktura nito, subalit mistulang naantala ng hindi pagkakasundo sa right of way ang pagkumpleto sa proyekto.

Ang mga bagong proyekto tulad ng subway, na pinondohan ng bilyong pisong utang sa Japan International Cooperation Agency (JICA) ay may mababang interes na 0.10 porsiyento kada taon, at babayaran sa loob ng 40 taon.

Gayunman, mahalagang tiyakin ng mga nagpaplano ng proyekto na hindi maaantala nang ilang buwan o taon ang mga schedule dahil lamang sa ilang problemang tulad ng right of way.

Inaasahan nating masisilayan na natin ang elevated expressway mula sa SLEX hanggang NLEX sa loob ng isa hanggang dalawang taon. Pagkatapos nito, aasahan naman natin ang subway system na dapat na magagamit na sa 2025, kung lalong magpupursige ang mga opisyal ng bayan ng ating mga pampublikong pagawaan kumpara sa mga pinalitan nila.

KONSTRUKSIYON NG METRO MANILA SUBWAY 

Ipinaliwanag ni DOTr Secretary Arthur Tugade na uumpisahan na ang konstruksiyon ng Metro Manila Subway project.

Ayon kay Sec. Tugade, sisimulan ang proyekto sa Mindanao Avenue, Quezon City hanggang sa Ninoy Aquino International Airport (NAIA) sa Parañaque City.

Planong gawin agad ang tatlong subway station na Mindanao Avenue, Tandang Sora at North Avenue stations bago matapos ang taong 2022.
“Ang subway ay mauum-pisahan na before the end of this year. ‘Yung partial ope-rability, sa pulong namin sa gobyerno ng Japan, gusto nila 2022. Ang gusto ko 2021 so tinitingnan namin paano bibi-lisan,” sabi ni Tugade.

Dagdag pa ni Tugade, aabot sa 120,000 pasahero ang maisasakay araw-araw na maseserbisyuhan ng tatlong subway station.

Ang subway ay may kabuuang 14 na istasyon. Bukod pa rito ang ilalagay na istasyon sa Quezon Avenue, East Avenue, Anonas, Katipunan, Ortigas North, Ortigas South, Kalayaan, Bonifacio Global City, Cayetano Boulevard, Food Terminal Inc., at NAIA.

IBA PANG PROYEKTO NG GOBYERNO

Aprubado na ni Pangulong Rodrigo Roa Duterte ang 11 proyektong imprastruktura na layuning mapabuti ang transportation network at water resource management ng bansa.

Inaprubahan ang mga proyekto sa pulong ng National Economic and Deve-lopment Authority (NEDA) sa Malacañang kamakailan.

Inaprubahan ang mga major infrastructure pro-ject kahit wala si Pangulong Duterte, chairman ng NEDA Board, sa pulong.
“In the absence of the President, the NEDA Secretary as NEDA Board vice chair presided over the NB meeting,” sabi ni Presidential Spokesman Ernesto Abella.
“All items submitted to NEDA Board were approved by the Cabinet,” pahayag pa ng presidential spokesman.
Pinakamalaki sa mga ina-prubahang proyekto ay ang Malolos-Clark railway pro-ject o ang Philippine National Railway (PNR) North 2 na nagkakahalaga ng P211.43 bilyon.

Pasado din sa pulong ng NEDA ang: Mindanao Railway Project Phase 1, Tagum-Davao, na nagkakahalaga ng P35.26 bilyon; ang Cavite Industrial Area Flood Risk Ma-nagement Project, P9.89B; ang Clark International Airport expansion, P12.55B; Education Pathways to Peace in Conflict-Affected Areas of Mindanao, P3.47B; ang Australia Awards and Alumni Engagement Program-Philippines, P1.19B.

Aprubado na rin ang New Communications, Navigation and Surveillance/Air Traffic Management Systems Development Project, P10.87B; ang LRT Line 1 North Extension Project-Common Station, P2.8B; ang Arterial Road Bypass Project Phase II, P4.62B; ang Kaliwa Dam Project ng MWSS, P10.86B; at ang Chico River Pump Irrigation Project ng NIA, P2.7B.n

 

Choo-choo! Ang muling pagsigla ng PNR

by

Ni: Quincy Joel V. Cahilig

Sa tuwing naririnig natin ang terminong “tren”, malamang ang unang sumasagi sa isip ng maraming Pinoy ay ang Manila Metro Rail Transit System (MRT) at ang Manila Light Rail Transit System (LRT) na sinasakyan ng daan-libong mga komyuter araw-araw sa Metro Manila.

Pero bago naging bida ang mga ito, minsan sa ating kasaysayan ay naging bida sa publiko ang “lolo” ng mga tren sa ating bansa—ito ang Philippine Rail Transit (PNR) na mahigit 120 taon nang tumatakbo ng paroo’t-parito sa mga riles nito.

 

PNR, bahagi ng kasaysayang pambansa

Matuturing na isang mahalagang bahagi ng kasaysayan ng Pilipinas ang PNR, na sumasalamin din sa mga pagbabagong pinagdaanan ng ating lipunan sa mga paglipas ng panahon.  Nobyembre 24, 1892 pormal na inilunsad ng pamahalaang Kastila ang PNR na noon ay kilala bilang Ferrocarril de Manila-Dagupan na may linyang tumatakbo ng 195-kilomentro mula Tutuban sa Maynila hanggang Dagupan, Pangasinan.

Minsan ay sinakyan ng ating Pambansang Bayani na si Dr. Jose Rizal sa PNR noong Hulyo 1892, nang siya ay bumiyahe patungong Malolos, Bulacan upang bisitahin ang mga Kababaihan ng Malolos upang sila ay personal na pasalamatan at papurihan dahil sa kanilang katapangang ipinamalas sa kanilang pakikipaglaban para sa kanilang karapatan para sa Edukason.

Sa kasalukuyan ay makikita ang isang panandang pangkasaysayan na inilagay ang National Historical Commission of the Philippines sa dating istasyon ng tren sa Malolos bilang pagkilala sa naging bahagi nito sa kasaysayan ng bansa.

Noong American Colonial Period naman mas pinalawig ang operasyon ng PNR. Dinagdagan pa ang mga riles ng tren patungo sa mga bayan sa Hilaga at Katimugang Luzon. Ilan sa mga ito ay ginagamit pa rin hanggang sa kasalukuyan.

Pinaglilingkuran ng PNR ang kalakhang Maynila, at ang mga probinsya ng Laguna, Quezon, Camarines Sur (Naga City) at Albay.  Noon ay sinerbisyuhan nito ang mga lalawigan ng Bulacan, Pampanga, Tarlac, Nueva Ecija, Pangasinan, at La Union sa North Main Line; at  Batangas, Cavite, Laguna, at Rizal sa South Main Line. Ngunit sa paglipas ng panahon ay nabawasan ang mga linya ng mga tren dahil sa iba’t ibang mga kalamidad, pagsulpot ng mga informal settlers noong 1990s, at kapabayaan.

 

Ang muling pagbuhay ng tren

Taong 2007 pinasimulan ng pamahalaan ang rehabilitasyon ng PNR. Pinaalis ang mga informal settlers sa mga gilid ng riles para mapaganda at mas mahikayat ang mga mananakay na gumamit ng tren. Sinundan ito ng pagbuhay sa Manila-Bicol route at pagbili ng mga bagong tren noong 2009.

Ngayon, sa ilalim ng Administrasyong Durterte ay magiging tuloy-tuloy na ang pagbalik ng sigla ng PNR, kung saan makakakita ang publiko ng pagsasama ng luma at modernong mga istruktura.  Kamakailan ay inanunsyo ng Department of Transportation (DOTR) na hindi gigibain at sa halip ay pagagandahin pa ang mga dating istayon ng tren sa mga dating ruta nito mula Caloocan hanggang Pampanga bilang bahagi ng heritage preservation efforts ng pamahalaan. Ito ang tiniyak ni DOTr Secretary Arthur Tugade nang markahan ang pagtatayuan ng mga istasyon ng PNR Clark North Phase 1, na bahagi ng Build, Build, Build program.

Ipinahayag naman ni Meycauayan Mayor Henry Villarica na aasikasuhin ng pamahalaang lungsod ang pagsasa-ayos at pagbuhay sa lumang istasyon ng PNR sa nasabing lungsod. Sa kabila ng pagtatayo ng modernong istruktura ay pananatilihin pa rin ang mga bakas ng nakaraan. Makikita ito sa inilabas na disenyo ng mga magiging istasyon ng tren kung saan nakatabi ang lumang istasyon sa makabagong disenyong gusali.

Samantala, ang orihinal na istasyon ng PNR sa Tutuban ay sumailalim na sa preserbasyon kamakailan sa tulong ng Ayala Malls, na ngayo’y nagmamay-ari sa Tutuban Mall.  Hindi naman giniba ng NLEX Corporation ang dating istasyon sa Caloocan sa kabila ng konstruksyon ng NLEX-North Harbor Link elevated expressway project. Buo pa rin ang istasyon ng PNR sa lungsod ng Meycauayan na nasa dalawang palapag pa rin. Sa mga bayan ng Balagtas at Guiguinto, bagama’t wala na itong mga bubong, nakatindig pa rin ang mga pader at haligi nito, na malamang ay aayusin na rin sa paggulong ng proyektong magsasaayos sa mga pasilidad ng PNR.

Nitong Enero ay sinimulan ang konstruksyon ng 106-km na linya ng tren mula Tutuban, Manila patungong Clark, Pampanga, kung saan naroroon ang Clark International Airport.  Ang naturang proyekto ay nagkakahalaga ng mahigit P300 bilyon na popondohan ng loan mula sa Japanese government.

Ang Tutuban-Malolos segment ay inaasahang matatapos sa taong 2021, samantalang ang Malolos to Clark section ay tatapusin sa 2022. Ang NSTren Consortium  ang tatayong construction supervision consultant para sa naturang proyekto.

 

Long over due

Ayon kay DOTr Secreatary Arthur Tugade, matagal na dapat nasimulan ang naturang proyekto. Taong 2015 pa ay naaprubahan na ng board ng National Economic and Development Authority ang Tutuban-Malolos segment  na kilala noong bilang North-South Commuter Railway Project. Sa nasabing taon din nilagdaan ng Pilipinas at ng Japan International Cooperation agency ang halos USD 2 bilyon loan agreement para sa pagtatayo ng naturang linya. At sa ilalim ng kasalukuyang administrasyon ay tuloy na tuloy na ang pag-arangkada ng proyetko.

Tiniyak din ng ahensiya na walang bahid ng kurapsyon ang nasabing railway project at ang mamamayan ang siguradong makikinabang  dito dahil mas mapapadali at mapapabilis nito ang daloy ng transportasyon sa bansa tungo sa pag-unlad ng ating ekonomiya.

“The DOTr will continue ensuring successful, competitive and corruption-free bidding processes as we deliver on the Duterte administration’s Build Build Build program,” pahayag ni DOTr Assistant Secretary for Railways John Batan.

Jeepney modernization nararapat lang

by

Pinan News

MATAGAL na rin pa lang isinusulong ang Jeepney Modernization Program ng pamahalaan. Nag-umpisa ito sa panahon pa ni Dating Pangulong Gloria Macapagal-Arroyo at hanggang ngayon ay hindi pa naipatutupad.

Hindi man lang ito nabigyan ng solusyon noong mga nakaraang panahon ang problema ng mga sirang sasakyan na patuloy na tumatakbo sa mga pangunahing kalsada ng mga lungsod na umaambag sa masamang hangin na nalalanghap ng mga taong dumadaan.

Nararapat lang naman talaga na umahon na tayo mula sa nakamamatay na usok ng mga lumang sasakyan. Ang kailangan lang naman natin ay magkaisa kung paano mapapalitan ang mga lumang sasakyan upang mabawasan ang polusyon ng ating kapaligiran at kung paano na hindi mabibigatan ang mga jeepney operators at mga drayber sa mga babayaran at nakapagbigay rin ng benepisyo para sa kanila.

Lagi nating hinihiling ang pagbabago at pag-unlad ng ating bansa ngunit itong programang jeepney modernization pa lamang ay marami ng gustong humadlang dahil sa maraming mga dahilan kaya mahigit isang dekada na ang dumaan ay hindi pa nauumpisahan.

Hindi maikaila ang mga alalahanin ng mga jeepney operator at drayber dahil sa laki ng kanilang babayaran. Balak ng pamahalaan na isubsidiya ang P80,000 sa P1.5 milyon hanggang P1.8 milyong halaga ng isang bagong jeepney na anila ay hindi sapat at dagdag pa dito ang 6% interes ng loan ng gobyerno ay sobra na.

Tiniyak naman ng Department of Transportation (DOTr) na hindi agad-agad i-phaseout sa susunod na taon ang mga jeepney ngunit ito ay maisasagawa sa loob ng tatlong taon. Kailangan lamang na maipasa ng mga PUVs ang Motor Vehicle Inspection System (MVIS) na sisimulan ngayong darating na Enero upang mapahintulutan itong tumakbo sa kalsada.

Gayunpaman, nilinaw ni Transportation Secretary Arthur Tugade na kahit nakapasa man sa pagsusuri ang isang PUVs, kailangan pa ring mai-modernize ng mga jeepney operator at drayber ang kanilang mga sasakyan pagkatapos ng tatlong taon.

Bantayan na lang natin kung anong maging kahinatnan sa programang ito ng gobyerno kung ito ba ay uusad hanggang sa maipatupad o kailangan naman natin ng susunod pa na administrasyon upang maisagawa ang mga ito.

Lumalalang problema sa MRT-3, nagtuturu-turuan kung sino ang dapat managot?

by

Ni: Beng Samson

TRAPIK, isa sa mga malalaking problema ng bansa. Malaking tulong na sana sa pag-iwas dito ang ‘Sistema ng Pangkalakhang Riles Panlulan ng Maynila’ o mas kilala ng mga Pinoy sa tawag na Manila Metro Rail Transit o MRT-3. Binabagtas nito ang 16.9 kilometrong linya ng 13 istasyon sa Kamaynilaan.

Hindi na rin kaila sa lahat lalo na sa mga araw-araw na sumasakay ng MRT-3 ang sunod-sunod na pagkasira ng tren na ito.

Walang magawa kung di maghintay o obligadong bumaba ang mga pasahero kapag nakararanas ang mga ito ng pagkasira, sanhi ng malaking pagkaabala sa kanilang pupuntahan lalo na sa mga estudyante at mga empleyado.

Nitong nakaraang Undas, Nobyembre 1, naitala ng Department of  Transportation (DOTr) ang tatlong sunod-sunod na paghinto ng MRT-3 sa loob lamang ng 12 oras dahil sa umano’y technical problem. Kagaya ng inaasahan, obligadong bumaba ang mga pasahero.

Taong 2000 nang magsimula ang full operation nito. Naunang naging maintenance provider nito ang Sumitomo Corporation mula sa bansang Japan, na napalitan ng iba’t ibang grupo sa ilalim ng administrasyong Aquino. Kasalukuyan naman ang Busan Universal Rail Inc. (BURI) ang nagmementina nito na ngayon ay nahaharap sa kontrobersyal na mga reklamo.

Mga problema at pagkasira ng tren, isinisisi sa Buri

notice of termination na ipinadala ng DOTr.

Dahil sa sunod-sunod na aberya at pagkasira ng MRT-3, nagpasya ang DOTr na tapusin na ang kontrata sa BURI. Nagpadala ang kagawaran sa kasalukuyang maintenance provider ng Notice of Termination noong Oktubre 17 dahil sa diumano’y poor performance na ibinibigay ng BURI:

“BURI has failed to ensure the availability of contractually obligated number of trains, and more importantly, to put in operation reliable and efficient trains,” ayon sa DOTr.

Dagdag pa ng kagawaran, “Buri also failed to implement a feasible procurement plan for spare parts,”nakaaapekto umano ito sa kanilang kakayahan na mai-repair agad ang mga defective train. Hindi rin umano nakatutupad ang BURI sa contractual requirements of a complete and up-to-date computerized maintenance management system.

Buwelta ng BURI

Kampante naman diumano ang BURI na hindi dapat tapusin ang kanilang kontrata dahil ang mga inihaing batayan anila ng DOTr ay kanilang patutunayang walang katotohanan at ligal na basehan.

Ayon sa abogadong si Charles Mercado, spokesperson ng BURI, simula noong Enero nakaraang taon, naitaas nila sa 22 ang bilang ng mga napakikinabangang tren mula sa 13. “We have also delivered more than what is required,”aniya. Ito ay kaugnay sa P3.8 billion contract sa pagitan nila ng DOTr.

MRT-3 system design itinuturo ng BURI

Ayon kay Mercado, mali umanong sa BURI isisi ng DOTr ang mga problema at pagkakaroon ng mga depekto ng tren, “These incidents are mainly caused by MRT-3 system design issues and not by alleged poor maintenance,” aniya.

“These are worsened by the decrepit condition of the rails long due for government replacement and excessive loading above the rated usage of the modified coaches. The evidence dates back to long before Buri assumed its contract,” dagdag ng abogado.

Paalala ng tagapagsalita na kahit pa umano noong unang taon pa lamang ng operasyon ng MRT-3 ay nakaranas na ito ng mahigit 1,400 nang pagkasira sa kabila ng pagiging bago ng mga riles at coaches nito.

Aquino: Hindi sana lumala kung inaksyunan ni GMA

Sa ilalim ng pamamahala ni dating Pangulong Benigno Aquino III, dinaranas na ang malaking suliraning ito. Ayon sa dating pangulo, hindi sana lumala ang mga suliraning ito kung noong panahon pa lamang ni Pangulong Gloria M. Arroyo ay inaksyunan na ito. Si Arroyo ang naunang pangulo ng bansa bago manungkulan si Aquino.

“There is a problem, but it’s a problem that should have less problems attached to it if certain things were done before we took it over,” ani Aquino sa isang panayam sa panahon ng kanyang panunungkulan. “We were left with something that is really old, about 30 years old,” dagdag nito.

Tinukoy din ni Aquino ang mga kumplikasyon sa mga maintenance contract, pati na rin ang hirap sa paghahanap ng tamang coaches sa tamang presyo. Kinilala naman ng dating punong ehekutibo ang naranasang above normal glitches sa kanilang sistema. Binanggit din ni Aquino ang pagsususpinde ng Department of Transportation and Communications (DOTC) noong panahong iyon, sa line’s operation nito na “undertake a more thorough review of the entire system.”

Mar Roxas at grupo ni Abaya, ang dapat managot

Sa lumalang problema ng MRT, samut-sari na ang nangyayaring sisihan sa pagitan ng mga namamahala at mga taong nasa likod nito. Lumabas din ang paninisi ni Senator Grace Poe, chairwoman ng Senate Public Services Committee sa mga transport officials ng Aquino Administration na pinangunahan ni dating DOTC Secretary Emilio A. Abaya dahil sa pagbili aniya ng mga ito ng 48 coaches sa halagang 3.8 bilyong piso na hindi naman aniya naaangkop sa MRT-3 system.

Ayon sa senadora ay dapat nilang pagbayaran ang kinakaharap na problemang ito, dapat aniya na masampahan ng kaso ang mga ito.

Dawit din ang pangalan ng dating kalihim ng Department of the Interior and Local Government (DILG)na si Manuel “Mar” Roxas II sa mga dapat sisihin ayon pa rin sa senadora.

Maaari umanong ma-trace ang mga pangyayari sa panahon ng dating kalihim. Ito ay kaugnay sa imbestigasyong isinasagawa sa pangunguna ni Poe hinggil sa maanomalya at masalimuot na mga problemang kinakaharap ngayon ng bansa na lubhang nagpapahirap sa publikong araw-araw na sumasakay sa MRT-3.

Karanasan ng commuter

Ayon kay Engr. Grace M. Aniciete, Technical Assistant CEO sa pinagtatrabahuhang opisina sa Shaw Boulevard, araw-araw siyang sumasakay ng MRT, mula sa North Station hanggang sa Shaw Boulevard Station. Nararanasan din niya ang pagkasira ng tren habang papasok sa kanyang opisina, “Kapag sa may bandang Santolan Station o Ortigas po nasira, bumababa na lang ako at sumasakay ng taxi o bus, pero kapag malayo pa sa opisina namin, naghihintay na lang ako na magawa ito,” aniya.

Pahayag niya na noong minsang maghintay siyang magawa ito, nasa 15 minuto lamang ay nagawa naman agad pero inabot din aniya siya ng isang oras dahil sa bumagal na ito sanhi ng pagkasira at humaba na rin ang pila ng mga tao. “Simula 2005 ay sumasakay na po ako sa MRT pero ngayon ko lang nararanasan ang mga ganitong aberya,” dagdag niya.

Ayon kay MRT-3 General Manager Rodolfo Garcia, naghahanda na ang pangasiwaan ng train system ng isang transition team na hahawak sa maintenance ng rail system sakaling madesisyunan ng pamahalaan na tapusin na ang kontrata sa BURI.

Sa kasalukuyan, pumapalo sa 500,000 pasahero ang sumasakay sa MRT-3 kada araw, higit na mataas kumpara sa kapasidad na 350,000 lamang. Binabagtas nito ang kahabaan ng EDSA sa pagitan ng North Avenue Station sa Quezon City at Taft Avenue Station sa Pasay City.

Close Bitnami banner
Bitnami