PINAS

Ang Lihim ng Panginoon (Ikapitong Bahagi)

Sonspeak

Recent News:

DV Blanco

Social media at edukasyon

by

 Ni: DV Blanco

ANG social media ay mala­king tulong sa pagbibigay ng direk­syon sa mga paaralan, kolehiyo at pamantasan lalong lalo na sa panahon ng globalization at digitization. Ito ay u­nti-un­ting nagiging plataporma para makamit ang mga misyon at bisyon ng mga paaralan  sa pamamamagitan ng pagpili at paggamit ng nararapat na social media networks at websites na nagbibigay ng makabuluhang datos at impormasyon sa mga namamahala, guro, empleyado at sa pinakamahalaga nitong kliyente – ang mga estudyante.

Ayon sa philosopher na si Alfred North Whitehead, “Ang unibersidad ang lumilikha ng kinabukasan.” Sinang-ayunan ito ni Drew Gilpin Faust, naging presidente ng Harvard University at ayon sa kanya, ginagawa ito ng social media sa dalawang paraan, una sa pamamagitan ng pagbibigay edukasyon kung saan ang nakasalalay ay ang kinabukasan at pangalawa, sa pamamagitan ng pagbibigay ng mga makubuluhang ideya at mga bagong tuklas na may kakayahang baguhin ang kasalukuyan at gawin itong mas magandang mundo sa hinaharap (Binanggit ni Thorp at Goldstein, 2010).

Ginagamit ng mga eskuwe­lahan ang social media sa ka­nilang student recruitment, alumni engagement, academic and athletic brand, sa pagbibi­gay ng koneksyon sa mga mag-aaral at kanilang mga guro sa loob at labas man ng kanilang campus at para mapag-ibayo pa ang mga student academic at extracurricular activities (Heiberger at Junco, 2011).

Sa kadahilanang ang tekno­lohiya ng social media ay napakabilis na magbago, kailangan ding sumabay ng mga institusyong pang-edukasyon sa mga pagbabagong ito. Dahil lumilipas ang mga institusyon pero hindi ang social media.

Halimbawa, marami pa ring mga guro ang itinuturing na digital immigrants, na tumutukoy sa migration at transition ng mga guro mula sa kanilang tradisyonal at klasikal na istilo at stratehiya ng pagtuturo patungo sa paggamit ng social media bilang bagong plataporma. Kaya’t para kay Joosten (2012, 3), “may mga mahahalagang kadahilanan kung bakit kailangan ang social media sa konteksto ng edukasyon, una ay may potensyal itong payamanin ang kaalaman sa pag-aaral at pagtuturo, pangalawa ay marami ng guro at estud­yante ang gumagamit ng social media sa kanilang personal at propesyonal na buhay.”

Nagpapatunay ito na ang social media ay mayroong unibersal na application at hindi namimili ng ano mang partikular na organisasyon ayon kay Dess (2012, p. 10-11), “ang social media ay walang kinalaman sa isang kompanya o teknolohiya. Hindi mamamatay ang social media kung mawawala ang Facebook kinabukasan. Naaalala mo pa ba kung gaano kasikat ang Friendster o Myspace noon? Magpapatuloy ang social media kahit na ang Tweeter ay magpadala ng kanilang hu­ling Tweet. Dahil ang mga tao ang nagpapalakas sa social media. Ang social media ay ang ekstensyon ng ating kolektibong kamalayan. Ang social media ang ating digital spirit.”

Bagamat ang social media ay ang ating “digital spirit” at malaki ang impluwensya sa ating paraan ng pamumuhay, kailangan pa rin nating ma­ging social media literate at social media educated, maging mapagmasid at mapanuri, dahil hindi lahat na napapanood, nadidinig at nababasa sa social media ay totoo at tama. Ito ang hamon ng edukasyon sa paggamit ng social media ng makabagong henerasyon.

Ang Freedom of Information Act: Mga saklaw at prinsipyo

by

Freedom

Ni: DV Blanco

ANG panukalang Freedom of Information (FOI) Act ay makubuluhang batas na kumakalat sa iba’t ibang bansa, kabilang na ang Pilipinas. May kanya-kanyang bersyon nito ang bawat bansa at paraan  kung paano ito isasabatas at ipatutupad.

Ang FOI ay unang ipinatupad sa Sweden noong 1766. At mula noon matagal din bago ito nasundan ng  ibang bansa. Halimbawa, naging batas ito sa Estados Unidos noong 1966, sumunod ang New Zealand at Canada noong 1982 at 1983. Ang FOI Act ay naglalayong isabatas ang pagbubukas sa mga mamamayan ng mga pampublikong dokumento. Ibinabalangkas din nito ang mga eksepsiyon dito at mga hakbang para magkaroon ng access sa mga pampublikong dokumento (officialgazette.gov.ph)

Ayon kay Ackerman at Sandoval-Ballesteros (2006, p. 98), nagkaroon ng progresibong pagyabong ng karapatan sa impormasyon sa simula ng ika-21 siglo dahil sa FOI. Sa katunayan, 40 hanggang sa 66  na FOI na ang naipakilala at naisabatas sa pagitan ng 1999 at 2005. Masasabing mula silangan patungong  kanluran ay naging malakas ang pagkalat ng FOI mula sa iba’t ibang bansa na hangad ang pagkakaroon ng isang mabuting pamamahala  at mahusay na serbisyong publiko na nakabatay sa mga prinsipyo ng transparency, accountability at integrity.

Ang pananaw na ito ay si­negundahan naman ni Holsen (2007, p.50) na binigyang diin niya sa nakaraang dalawang dekada, ang bilang ng FOI na batas ay lumago mula siyam siyam hangggang 68 at pada­mi nang padami ang mga bansang nagnanais na magkaroon nito. Ang batas na ito ay kalimitang ipinagmamalaki ng mga sumusuporta dito bilang isang malaking bintana na magbubukas ng mahusay na pamamahala.

Ang FOI ay may itinutu­ring na Pitong Prinsipyo ayon kay Adams (2006) at ito ay ang mga sumusunod, 1) Ang layunin nito ay kailangang mapahayag ng malinaw, 2) ang saklaw nito ay maipaliwanag nang mas malawak at mahusay, 3) ang karapatang sa access sa impormasyon ay dapat gawing universal o para sa lahat, 4) gawing makitid o kaunti ang mga exemptions at exclusions, 5) gawing pamantayan ang  pagbibigay ng impormasyon at hindi ang paglilihim nito, 6) dapat maging bukas ang li­punan at bigyan ng edukasyon ang mamamayan dito,  at 7) ang proseso sa pagkamit ng impormasyon ay hindi dapat gawing mahirap.

Bilang paglalagom ay ma­laking hakbangin ang kailangan pa para matugunan ang hamon ng FOI tungo sa pagkakaroon ng tapat at mahusay na pamamahala. Hindi sapat na ang FOI ay isa lamang maging teorya, ito ay kailangang maisapraktika sa pamamagitan ng mga konkretong programa, mahusay na istratehiya at malinaw na pokus upang maibsan ang puwang na namamagitan mula sa pagsasabatas at pagsasakatuparan nito. Sa bandang huli, ang kahusa­yan ng FOI ay nakasalalay hindi lamang sa pamahala­an, kung hindi sa koope­ras­yon na rin ng taumba­yan at ng partisipas­yon ng mga institusyong panlipunan na siyang pangunahing tagasulong at tagapagtaguyod ng FOI.

Ang mga diskursong coalition ng death penalty: Retentionists vs abolitionists

by

Ni: DV Blanco

ANG pagbuhay muli ng death penalty sa Pilipinas ay muling nagbukas ng mga panibagong diskurso at debate kung ang pagsasabatas nga ba ng death penalty ay ang kasagutan sa paglutas ng problema ng kri­minalidad.

Para sa mga tagasuporta nito, ang death penalty law ay magiging daan sa pagsugpo at pagbaba ng krimen dahil matatakot nang gumawa ang mga tao ng krimen dahil maiisaisip nila ang kahihinatnan ng kanilang krimen ay karampatang parusa na kamatayan. Para naman sa mga tumututol dito, ang death penalty ay hindi tuwirang tumutugon sa paglutas ng krimen, sa halip ay napapatingkad pa nito ang kamatayan bilang bahagi ng sistema ng pamumuhay.

Ang usapin ng death penal­ty ay isang usapin na etikal at moral. May mga etikal at sosyal na argumento laban dito. Ang iba ay madiing sinasabi na pinabababa nito ang ating pambansang etika at mayroon din naming tahasang nagpapahayag na ito ay isang malakas na kasangkapan na puwedeng gamitin para sa adhikain ng pambansang moralidad (Dolan, 2016).

May dalawang nagbabanggaang coalition sa usapin ng death penalty, ang retentio­nists at ang abolitionists. Ang mga retentionist ay nagnanais na muling buhayin ang death penalty law batay sa mga sumusunod na kadahilanan, 1) pinapababa nito ang paggawa ng krimen, 2) ito ay isang kons­titutusyonal na mandato ng Kongreso na dapat isabatas laban sa mga karumaldumal na krimen, 3) ito ay reformative at distributive justice, at 4) ito ay nakatugma sa interes ng hustiya at isang sibilisadong estado o bansa, at 5) nagbibigay ito ng closure at relief sa mga naiwang pamilya ng biktima.

Ang mga abolitionist naman ay tumututol sa death penalty dahil sa mga sumusunod na kadahilanan, 1) ito ay hindi nagpapababa o sumusugpo ng krimen, 2) ito ay hindi etikal at imoral, 3) ito ay posibleng ipataw batay sa kawalan ng katarungan at diskriminasyon, 4) ito ay isang masalimuot, magastos at mahirap na proseso, at 5) Ito ay puwedeng palitan ng mas makataong paraan ng pagpaparusa na habambuhay na pagkakakulong.

Batay sa pagtataya ng Amnesty International Report (2016) sa mga listahan ng mga abolitionist at retentionist na bansa, mahigit sa two-thirds ng buong mundo ay pinawalang bisa na ang death penalty sa kanilang batas at pamamalakad — mayroong 141 death penal­ty abolitionists at 57 na death penalty retentionists na bansa. Sa 141 na abolitionists, 104 dito ang abolitonists sa lahat ng uri ng krimen, 7 ang abolitionists sa ordinaryong krimen, at 30 abolitionists sa practice.

Ngunit para sa mga retentionist, ang pangunahing layunin ng death penalty ay protektahan at maipagtanggol ang tao at ang lipunan sa banta ng mga karumaldumal na krimen upang makamit ang kapaya­paan at kaayusan, masiguro ang paggalang sa batas at maprotektahan ang karapatan sa buhay, kalayaan at pag-aari ng bawat mamamayan.

Sa bandang huli, ang ta­gum­pay ng retentionists at abolitionists ay nakasalalay kung makukuha nila ang suporta ng tatlong elemento: ang supor­ta ng pu­bliko, politikal at inter­national na organisasyon. Lumalabas na ang mga politikal na elemento ay pumapabor sa death penalty retentionists, subalit ang mga international na elemento ay pumapanig naman sa mga abolitionists. Samakatuwid, kung sino ang makakakuha ang kumpiyansa ng natitirang elemento, ang publiko, ang siyang tiyak na mananalo.

Ang UN sa Ika-73 taon: Mandato at hamon ng makabagong panahon HULING Bahagi

by

Ni: DV Blanco

SA aspeto naman ng pagprotekta sa karapatang pantao, malaking hamon sa United Nations ang pagpigil sa patuloy na paglabag ng karapatang pantao lalong lalo na ng mga kababaihan, kabataan, mahihirap, maralita at iba pang sektor ng lipunan na nangangaila­ngan ng sosyal, ekonomiko at kapaligirang proteksyon sa pangangalaga ng mga estado at ng mga taong nasa kapangyarihan.

Ang paggalang sa karapatan halimbawa ng mga libu-libong refugees na binabagtas ang mga malala­king alon at sigwa ng dagat na karaniway namamatay sa pagkalunod para lamang makahanap ng ligtas at payapang lugar ay malaking hamon sa UN ganun na rin ang pagseseguro ng mga karapatang pantao ng mga indigenous people katulad ng Ronghiyas sa Myanmar at ng mga babae o batang bikitima ng human trafficking na tinatawag nga­yong modern slavery. Sa konteksto ng Pilipinas ay nandiyan ang mga extra-judicial kil­lings at kamakailan lamang ay malagim na pagpatay sa siyam na magsasaka sa Sagay, Negros Occidental na nagsasaka lamang para may maipakain sa kanilang pamilya.

Sa pagbibigay naman ng tulong sa mga nangangailangan, isang masidhing kooperasyon ng mga miyembro ng United Nations ang kailangan lalong lalo na sa mga batang nagugutom, nauuhaw, maysakit, walang sapat na edukasyon higit sa mga bansa sa Africa at Asya at sa iba pang mahihirap na bansa at sa mga bansang may digmaan tulad sa Syria at Yemen. Ganun na rin sa mga bansang nasasalanta ng bagyo at lindol sa Timog-Silangang Asya kasama ang Pilipinas at Indonesia at iba pang bansa o ang mga “sea migrants” o “boat refugees” na nakatawid mula sa Africa at Asya patu­ngong Europa na walang ma­hanap na trabaho at makataong tirahan. Ilan lamang ito sa mga nagsisilbing hamon na naghahanap ng katugunan mula sa United Nations.

Sa pagtataguyod naman ng sustainable development, ay nanatiling malaking pagsubok pa rin sa UN na makamtan na tuluyan ang mga adhikain ng sustainable development tulad ng pagpawi sa kahirapan, pagbibigay ng sapat na edukasyon, madaming trabaho, sapat na pagkain, malinis na tubig, magandang kalusugan, malinis na kapaligiran, murang enerhiya at kuryente, pagrespeto sa karapatang pantao , kaligtasan ng buhay at katarungang panlipunan. Kailangan ng mga batas at programa na aayon sa international law hinggil sa sustainable development batay sa teorya at praktika ng United Nations Development Program at ng UN Economic and Social Council. Kailangan din ng UN ang suporta ng bawat bansa, pribadong korporasyon, global civil society at iba pang sektor ng lipunan na kung saan  sa kanilang partisipasyon nakasalalay ang kaganapan ng sustainable development.

Panghuli, ay hamon din sa UN na siguraduhin na ang mga bawat bansa ay tumutupad sa mga international agreements treaties, protocols, summits at conventions, na ano mang paglabag dito ay mayroong kaukulang kaparusahan. Halimbawa na rito ang Kyoto Protocol at Rio Summit para sa kalikasan, Universal Declaration of Human rights para sa Karapatang Pantao, World Trade Organization at General Agreement on Tariff and Trade para sa ekonomiya, UN Convention on the Law of the Sea para sa Teritoryo at lalong lalo na sa UN Sustainable Development Goals 2030. Higit at ano pa man, ay pahalagahan at pasalamatan natin ang pagkakatatag ng ika-73 taon ng UN, dahil kung wala ito ay malamang na walang umiiral na kapayapaan, kalayaan, kaunlaran at kooperasyon ng mga pamilya ng mga bansa sa mundong nanalig, umaasa at nagmahahal sa isa’t isa. Mabuhay ang United Nations sa Ika-73 nitong taon!

Batas Militar: Diskurso, metodolohiya at mensahe ng kasaysayan (Unang Bahagi)

by

Ni: DV Blanco

NOONG nakaraang Setyembre 21, 2018 muling ginunita ng sambayanan ang isa sa pinakamadilim na kabanata ng kasaysayan ng buong bansa — ang pagdeklara ng dating Pangulong Ferdinand Marcos ng batas militar. Nilagdaan ang  Proclamation  1081 noong Setyembre 21, 1972 ngunit nagimbal ang sambayanan nang inihayag ito sa isang mensahe sa telebisyon noong Setyembre 23, dalawang araw matapos itong lapatan ng selyado ng Pangulo.

Ang araw na iyon ay panimula sa mahabang yugto ng pagsasailalim ng lahat ng mamamayan at buong bansa mula Apari hanggang Jolo sa batas militar — sa rehimeng diumano’y gumagamit ng dahas, pananakot, pamumuwersa, karahasan at panlilinlang.

Nilalayon ng artikulong ito na tangkaing sagutin ang mga sumusunod na katanungan: 

         * Bakit nga ba i-dineklara ng dating pangulong Marcos ang batas miltar?

         * Ano ang mga mas malalim na dahilan kung bakit ito ipinatupad?

          * Ano ang mga kaparaanan at “ideolohiyang” ginamit para ito ay maisakatuparan?

          * Ano ang mga aral at mensaheng iniwan ng batas militar sa ating demokratikong lipunan na dapat nating     matutunan at mapahalagahan upang ito ay hind muli pang maulit at maiwasan ang historical revisionism.

May dalawang diskurso o naratibo na magpapaliwanag kung bakit-dineklara ng dating pangulong Marcos ang batas military —ang perspektibo ni Marcos at ang perspektibo ng kanyang mga kritiko.  Unahin natin ang naratibo ni Marcos. Para sa kanya, ang batas militar ay nararapat na i-deklara para iligtas ang bansa sa lumala at lumalakas na banta ng insureksyon at rebelyong nagmumula sa mga rebeldeng pinamumunuan ng maka-kaliwang Communist Party of the Philippines, National Democratic Front at New People’s army (CPP-NDF-NPA) sa pamumuno ni Jose Maria Sison, Bernabe Buscayno at Satur Ocampo ganun na rin ang umiigting na rebelyon sa Mindanao sa pamumuno ng Moro National Liberation Front  (MNLF) ni Nur Misuari at Moro Islamic Liberation Front (MILF) sa ilalim naman ni Hashim Salamat. Dinagdagan pa ito ng mga matinding kalamidad na dulot ng malakas na bagyo, pagbaha, at pagkasira ng mga pananim na dulot ng kalikasan.

Sinamahan pa ang mga nabanggit ng magkakambal na trahedya ng Plaza Miranda bombing at ang diumano’y pag-ambush sa sinasakyang kotse ng noo’y ministro ng Tanggulang Pambansa na si Juan Ponce Enrile. Ang Plaza Miranda Bombing ay naganap noong Agosto 21, 1971 sa lugar ng tinuturing na Hyde Park ng Pilipinas na nasa harapan ng simbahan ng Quiapo sa Maynila. Inihagis doon ang isang granada habang nagdaraos ang Liberal Party ng miting de avance para sa kanilang mga kandidato sa pagka senador. Maraming namatay na mamamayan noon, kabilang ang ilang batikang photo journalist at tumamo ng malubha at matinding sugat sina  Senador Jovito Salonga, John Osmena, Eva Estrada Kalaw, Gerardo Roxas, Ramon Mitra, at ilan pang lokal na opisyal ng Maynila. Hanggang pumanaw ang mga nabanggit, nakabaon sa iba’t-ibang parte ng kanilang katawan ang shrapnel mula sa sumabog na bomba. Ang namayapang Senador Salonga ang isa sa pinaka malubhang nasugatan at pinaniniwalaang milagro na siya ay nabuhay.

Ang claim naman ni Enrile na siya ay na-ambush noong gabi ng Setyembre 22, 1972 isang araw bago iproklama ni Marcos ang batas militar sa publiko, na kung saan si Enrile at ang kanyang drayber ay nasugatan ay usap-usapan na naman ngayon. Bagama’t ang pagbomba sa Plaza Miranda ay isinisisi  at ibinintang kay Marcos, ito naman ay pinabulaanan mismo ni Senador Jovito Salonga at sa halip ay inakusahan niya batay sa kanyang maasahang impormante na si Jose Maria Sison ang siyang  talagang puno’t dulo nito sa isang panayam ng Worldwide for People Power Foundation.

Ang tangkang  umano’y pag-ambush naman kay Enrile ay nababalutan pa rin ng kabuktutan o katotohanan. Matatandaang inamin una ni Enrile noong kasagsagan ng EDSA People Power One Revolution na ang istorya ng pag-ambush sa kanya ay pawang palabas o gawa-gawa lamang nila ni Marcos para magkaroon ng malakas na batayan ang pagdeklara ng batas militar, subalit ito ay kanyang binawi sa kanyang talambuhay na inilunsad ilang taon lamang ang nakaraan. Samantala, kamakailan lamang itinanggi ng malapit na magsentenaryong si Enrile na ito ay kanyang nabanggit o nasabi man lang. (Ipagpapatuloy)

Gobyernong presidensyal at parlyamentaryo: Isang paghahambing at paghahalintulad (Huling Bahagi)

by

Ni: DV Blanco

Sa nakaraang dalawang bahagi ng column na ito ay natalakay at nailahad ang pagkakaiba at pagkakahalintulad ng presidensyal at parlyamentaryong pamahalaaan batay sa kanilang katangian, advantages at disadvantages.

Bilang kongklusyon ay tatangkaing sagutin at palawigin pa ang kritikong pagsusuri ng dalawang anyo ng pamahalaan.  

Kung ating uusisain pa nang mas mahigpit ang dalawang uri ng pamahalaaang ito, ang pinakamatingkad na pagkakaiba ay sa paraan ng pagbahagi ng kapangyarihan sa mga sangay ng gobyerno, paraan ng pagpapapalit at pagboto sa pinuno ng pamahalaan, at pagtatalaga ng limitasyon o hangganan ng termino ng panunungkulan.

Kung bibigyan natin ng kontekstuwalisasyon, ang mahuhusay na modelo ng presidensyal na gobyerno ay ang Estados Unidos at Pransya, samantalang ang mga magagaling na modelo ng parlyamentaryong gobyerno ay young sa Inglaterra at Hapon. Mapapansing ang mga bansang nabanggit ay may mga  sumusunod na katangian — mauunlad, may matatag na politikal, ekonomiko at sosyal na institusyon, at higit sa lahat ay may haligi ng ng epektibong demokratikong lipunan tulad ng malayang pamamahayag, karapatang pantao, katarungang panlipunan, karapatang pumili ng pinuno, aktibong lipunang sibil at mamamayang may konsensyang sibiko.

Ito rin marahil ang magsisilbing pamantayan sa pagpili ng kung ano ang mahusay at matagumpay na anyo at balangkas ng gobyerno.

Halimbawa, mahalaga na may sapat na imprastruktura tulad ng modernong paliparan at pantalan, sapat na network ng tulay at daan, maasahang kapasidad pang-teknolohiya at mamamayang sapat ang edukasyon at kaalaman para maengganyo ang mamumuhunan na magtayo ng kanilang negosyo upang makapagbigay ng trabaho at hanapbuhay sa mga mahihirap.

Ganun din, dapat nating mapagtatanto na higit sa maunlad na ekonomiya, anumang porma ng gobyerno —presidensyal man o parlyamentaryo, ang mahalaga sustainable human development na  nabibigyang tugon ang pangangailangan ng bawa’t mamamayan sa larangan ng edukasyon, kalusugan, kaligtasan, kagalingan at karapatang pantao.

Marahil, ang mahalagang tanong na dapat sagutin ay hindi kung ano ang angkop na anyo ng gobyerno para magkaroon ng pagbabagong panlipunan, kung hindi anong mga mabuting pagbabagong panlipunan ang dapat magkaroon na angkop sa anyo ng gobyerno? Maiibsan ba ang kahirapan, magkakaroon ba ng maraming trabaho, mas may sapat bang pagkain sa hapag kainan, malinis na tubig at murang kuryente kung magbabago ng anyo ng gobyerno? Maaring puwede dahil sa paryalmentaryong pamahalaan ay pinag-iisa at pinagbubuklod ng ehekutibo at lehislatura ang kanilang layunin, mithiin at agenda para mapabilis ang pagsasagawa at pagsasakatuparan ng mga batas, programa at proyektong pangkaunlaran, daan para mabawasan ang mga hidwaan at pagtutunggali ng mga sangay ng gobyerno na nagdudulot din ng pagkabaha-bahagi ng lipunan, pamayanan, pamilya at indibidwal.

Puwede ring hindi, kung ang layunin at mithiin ng punong ministro at ng pinakadominante nitong partido politikal ay mapanatili sa poder ng kapangyarihan at huwag bigyan ng pagkakataon ang ibang partido politikal at iba pang sektor ng lipunan na makibahagi sa mga prosesong ikakaunlad o ikagagaling ng bayan.

Close Bitnami banner
Bitnami