PINAS

Ang Lihim ng Panginoon (Ikatlong Bahagi)

Sonspeak

Recent News:

Manila Bay

MANILA BAY: Noon at Ngayon

by

Ngayon muling naibalik ang nawalang kagandahan ng Manila Bay noon. Kaya sana ngayon pagyamanin at mahalin natin ang ating kalikasan.

 

NI: MARILETH ANTIOLA

 

Ang Manila Bay ang isa sa pinaka-sikat at kilalang pasyalan at atraksyon ng maraming Pilipino sa Maynila na matatagpuan sa Roxas Boulevard, Malate Manila. Ito ay isa ring atraksyong panturista noon at magpahanggang ngayon.

Ang Manila Bay ay para sa lahat, tunay na kasaya-saya at kaibig-ibig dito lalo na sa mga nagmamahalan o magsing-irog na nagdaraos ng espesyal na araw at nagsumpaan ng kanilang wagas at tunay na pagmamahalan  habang sila ay nakaupo sa baybay dagat habang umiihip ang hanging malamig buhat sa karagatan , mga pamilya na namamasyal,  mga nagbibisekleta at nag-jojogging, mga nagpapalipas lamang ng oras habang nakatanaw sa baybay dagat mga taong naghihintay upang masilayan lamang ang paglubog ng napakagandang araw. Dito masisilayan mo ang nakaka-manghang nilikha ng ating Panginoon na Maykapal dahil sa magandang anggulo ng langit kapag ang araw ay palubog na. Tunay na kasiya-siya at nakalilibang ang pamamasyal dito.

Pinakamakasaysayan ang Manila Bay sa lahat ng karagatang nakapaligid sa ating bansa, dahil dito sa isang pinakamalawak na anyong tubig ay dumaong na rin ang mga banyagang manlulupig noong unang panahon.

 

Sa kasalukuyang panahon natin, tila mo ang lahat nang nabanggit ay kabaligtaran sa tanawin noon. Ang Manila Bay na kahanga-hanga noon ay isa nang di kanais-nais na tanawin noong mga nakalipas na taon ngunit  nalinis din at nabago sa pamamagitan ng pag-uutos ng ating mahal na Pangulong Rodrigo Roa Duterte.  Tunghayan ang ating artikulo kung paano naibalik ang tunay na ganda noon at ngayon ng Manila Bay.

 

MANILA BAY NOON

Mapagmamasdan mo ang maitim at maruming tubig dahil sa basurang naglutangan. Matatanaw mo ang mga dumi ng pagawaan (factories) na ang mga marumi at nakakalasong kemikal ay doon ibinubuga at dumadaloy. Nagiging dahilan ng napakaruming tubig na ni hayop ay di na makuhang maglublob sa dahilang nakadidiri ito. Dumami na rin ang mga tao at pamilyang nagtayo ng mga bahay sa tabing-dagat. Ginagawa na rin na paliguan o parang beach resort ito. Dulot na rin ng maruming tubig ng dalampasigan, maraming mamamayan ang nagkakasakit sa balat lalo na ang mga bata dahil sa mga mikrobyong likha ng maruming tubig. Dahil dito nabawasan na ang mga taong nais mamasyal sa dating sikat na atraksyon ng pook. Marami na rin nawalan ng kita sa pag-mamasahe dulot na rin ng pagbaba ng bilang ng mga turista. Maraming basura sa Manila Bay at mga informal settlers ang nagtatapon nito. Dahil sila ang nakatira sa mga pampang ng ilog at estero, tapon na lang sila nang tapon. Hindi na sila lalayo pa para magtapon ng kanilang basura. Kaya hindi na nakapagtataka kung bakit hindi maubus-ubos ang mga nakalutang na basura sa dagat at sa mga estero.

OPERASYON SA PAGLILINIS NG MANILA BAY

 

Sa tagal ng panahon marami nang umupong presidente ng Pilipinas ngunit ngayong  taon lamang naaksyonan ang matagal na problema dahil sa masangsang na amoy galing sa dalampasigan.

Makabuluhan ang proyektong pinalunsad ng ating Pangulong Duterte, inaksyunan ito sa pangunguna ni DENR Secretary Roy Cimatu. Magandang proyekto ito upang maibalik ang nawala at dating  kagandahan ng dalampasigan. Tone-toneladang mga basura ang nahahakot at nakukuha rito sa tuwing masama ang panahon o may bagyo, isa rin sa kadahilanan ang kawalan ng disiplina ng mga taong nakatira malapit sa dalampasigan. Ito rin ang pangunahing sanhi ng baha sa Kamaynilaan.

 

Libo-libong mga volunteers ang nakiisa upang tumulong  sa paglilinis noon sa Manila Bay. Matagl-tagal din ang binunong araw at buwan upang malinis at maibalik ang nawalang ganda at linis ng nasabing dalampasigan.

Ilan sa mga naging volunteers sina, Nelson Delgado, 41 taong gulang ay diretso siya sa Manila Bay pagkatapos ng kanyang duty sa gabi bilang guard sa Malate. Habang naglilinis ay nakalagay ang kanyang sa isang cellophane bag nang sa gayon ay hindi ito mabasa ng tubig.

Galing siya sa Riyadh, Saudi Arabia dahil doon siya nagtatrabaho ngunit bumalik siya sa Pilipinas nang matapos ang kanyang kontrata. Habang naghihintay ng balita mula sa kanyang dating agency, Habang wala pa siyang tawag mula sa kanyang boss ay pinapalipas niya ang kanyang oras sa pamamagitan ng paglilinis sa Manila Bay ng libre.

Para sa kanya, mas malaki ang nararamdaman niyang kasiyahan kapag nakakatulong sa kapaligiran kaysa sa mga panunukso ng ibang tao na wala naman itong mapapala sa ginagawa kundi ang pagiging mabaho.

“’Yung dumi naman po, nahuhugasan ‘yan at nawawala. ‘Yung kakaibang saya na nakukuha sa pagkakawanggawa, forever ko na po ‘yung ite-treasure”, wika ni Mr. Delgado.

 

Isa rin si Christopher Ballejos Abria, 45 taong gulang ang nagboluntaryo rin sa paglilinis at pamumulot ng mga basura sa buhangin at sa napakaduming tubig.

 

Ang Metropolitan Manila Development Authority din ay nagbigay ng  mga protective gears at mga cleaning materials sa mga volunteers at sa mga taong nakatira roon noong panahon ng clean-up operations sa Manila Bay, malaking tulong din upang mapanatili ang paglilinis sa dalampasigan.

MANILA BAY NGAYON

Dahil sa cleanup drive, na isinagawa noong mga nakalipas na buwan sa tulong na rin ng mga libo-libong volunteers ay muling natunghayan ang halos malimutan nang kariktan ng naturang dagat at ilang migratory bird na rin ang nagsimulang magtampisaw rito. Marami na namang mga tao maging mga banyaga  ang  dumarayo ulit rito para masilayan ang kagandahan ng ating Manila Bay.

Ngayon mas lalong gumanda at umayos ang Manila Bay, may nangingisda, may naglalaro, namamasyal, nakaupo lang dahil mas relax na ngayon doon dahil sa malinis na hangin at nawalang mabahong amoy sa dalampasigan at mga taong nag-aabang at naghihintay ng magandang paglubog ng araw.

 

Sa panahon ngayon na malaking tulong ang nilunsad na programa ng mahal na Pangulong Duterte na Build Build Build Project kabilang ang paglilinis at pagbabalik ng dating ganda ng Manila Bay.

 

Kung nais natin maayos, maganda at higit sa lahat, malinis na kapaligiran, disiplina ang ating kailangan. Kaya sana sa darating na mga panahon pa ay mapanatili at huwag ng mangyari na masira ang ating kapaligiran dahil lamang sa ating kapabayaan. Bagkus, pagyamamin natin, mahalin at alagaan natin lahat ng mga nilikha ng ating Panginoon.

Maynila: Isang malaking poso negro

by

Ni: Louie C. Montemar  

MINSAN sa isang pulong sa Kongreso, tinawag ng environmental advocate at lawyer na si Antonio Oposa ang Maynila na isang malaking “toilet bowl.”

Mas matindi pa nga ang nais kong itawag dito— ito ay isang malaking poso negro. Isang septic tank.

Ang poso negro ay isang tangke o ipunan, karaniwan sa ilalim ng lupa, kung saan ang sewage o dumi mula sa tao ay nakokolekta at inaasahang mapapabulok sa pamamagitan ng bacteria bago mapakalat o mapadaloy papatak-patak sa isang leaching field.

Sa Maynila, maraming poso negro ay simpleng hukay lamang sa ilalim ng mga bahay kung saan naiimbak ang sewage.

Ang naipong mga dumi natin sa ilalim ng mga bahay sa Maynila ay kumakalat hanggang sa pinagmumulan ng ating inuming tubig sa ilalim ng lupa. Umaabot din ito hanggang Manila Bay.

Sinasabi na may mga sewage systems nga na direktang naglalabas na lamang ng dumi sa Manila Bay

Sa usapin ngayon tungkol sa labis na karumihan ng Manila Bay, napag-uusapang muli ang pangangailangan ng tunay na sewage system sa Maynila at hindi lamang ng mga poso negro.

Sa isang mainam na sewage system, may treatment dapat ng magkahalong dumi at tubig upang malinis ang tubig bago ito maibalik sa kapaligiran.  Walang naging ganitong sistema kailanman sa Maynila. Simpleng pagtapon lamang talaga ng dumi sa kalikasan ang ating ginawa at ginagawa hanggang ngayon.

Pahayag ni dating Mayor Lito Atienza, may pagkukulang daw ang mga water service providers gaya ng Maynilad at Manila Water na dapat na nagbuo ng sewage system ng Maynila bilang tungkulin nila sa kanilang mga prangkisa.

Sa 1991 Local Government Code, malinaw na nasa kamay ng mga lokal na pamahalaan ang responsibilidad para sa pangangalaga sa kalikasan, at kung gayon, para sa bagay na ito.

Nawa’y mapanagot ang dapat mapanagot. Sa paglilinis ng Manila Bay, kailangan ding linisin ang ating sistema ng pamamahala.

Kung ang Maynila ay poso negro, ang mga mananagot ang tunay na dumi sa ating lipunan.

PH tourist destinations, tuloy ang malawakang rehab 

by

MULA sa kanan: El Nido Mayor Nieves Rosento, DILG Sec. Eduardo Año, DOT Sec. Bernadette Romulo Puyat, at DENR Sec. Roy Cimatu sa kanilang site inspection ng easement zone compliance sa El Nido.

 

Ni: Quincy Cahilig

ANG turismo ay isa sa mga industriyang nagpapasigla sa ekonomiya ng Pilipinas. Noong 2017, nakapag-ambag ito ng 12.7 porsyento sa gross domestic product (GDP) ng bansa bunsod ng pagdagsa dito ng nasa 6.6 milyong mga turista.

Batay sa 2018 World Travel & Tourism Council (WTTC) Power and Performance Report, ika-13 ang Pilipinas sa top 15 tourism powerhouses na nakapagtala ng “absolute growth” mula 2011 hanggang 2017. Ito’y nangangahulugan din ang patuloy na pagdami ng business and livelihood opportunities sa bansa bunsod ng masiglang industriya ng tursimo dala ng mga magagandang tanawing biyaya ng kalikasan sa mga Pinoy.

Subali’t sa paglipas ng mga panahon, dahil sa kapabayaan at pang-aabuso sa kalikasan, unti-unting nasisira ang ganda ng mga pangunahing tourist destination sa ating bansa. Na sa paglaon ay maaring makapagpatamlay na rin sa turismo at sa environment quality ng mga lugar na kinagigiliwan ngayon ng ating mga bisita.

Isang halimbawa ang pamoso sa buong mundo na Isla ng Boracay, na minsang tinawag ni Pangulong Rodrigo Duterte na “cesspool.” Ipinasara ito ng anim na buwan at malawakang rehabilitasyon ang isinagawa doon.

Sa pamamagitan ng “political will,” naisagawa ang rehabilitasyon ng Boracay. Tinanggal ang mga illegal na istruktura, isinaayos ang mga drainage at mahigpit na ipinatupad ang water treatment measures;  muling nanumbalik ang ganda ng isla, na tanyag sa mala-pulbos na buhangin at malinaw na karagatan. Binuksan muli ito sa mga turista noong Oktubre 2018.

TARGET ng pamahalaan na i-rehabilitate ang Lungsod ng Baguio upang mapanumbalik ang dating ganda nito na dinadayo ng mga bakasyunista. Dahil sa overcrowding at pollution, unti-unting kumupas ang alindog ng sikat na tourist spot sa Northern Luzon.

 

Ibang tourist spots isusunod na 

Ang rehabilitasyon ng Boracay ay bahagi ng mga pagbabagong nais isulong ng Pangulo at kanyang ipinangako sa bayan. Isa sa mga pagbabagong ito ay ang pag-una at masusing pangangalaga ng kalikasan.

SA kanyang mensahe sa Barangay Summit on Peace and Order sa Pasay City, binalaan ni Pangulong Rodrigo Duterte ang mga hotel sa paligid ng Manila Bay na maglagay ng wastong waste water treatment facility. Kung hindi ay ipapasara niya ang mga ito.

 

“Environmental protection and ensuring the health of our people cannot be overemphasized. Thus, our actions in Boracay marked the beginning of a new national effort. What has happened to Boracay is just an indication of the long overdue need to rationalize a holistic and sustainable manner, the utilization management and development of our lands,” pahayag ni Duterte sa kaniyang ikatlong State of the Nation Address.

Pagkatapos ng Boracay, isusunod ang rehabilitasyon ng iba pang mga pangunahing tourist spots tulad ng El Nido, Palawan, Baguio City, at Manila Bay.

Dagat sa El Nido off limits pansamantala 

Bago magtapos ang 2018, inatasan ni Environment Secretary Roy Cimatu ang municipal government ng El Nido na isagawa agad ang rehabilitasyon ng kanilang lugar.

“We will give you six months to rehabilitate El Nido,” sinabi ni Cimatu kay Mayor Nieves Rosento sa kanilang site inspection sa Barangay Masagana.

Bagama’t hindi lubusang isasara ang El Nido tulad ng Boracay, mahigpit na ipagbabawal naman ang paglangoy sa dagat dito dahil nakitaan ito ng mataas na antas ng fecal coliform bacteria na 1,300 parts per million (ppm), dahil dumidiretso sa dagat ang ilang linya ng sewerage system sa Isla.

“Kapag bumaba na sa 100 ppm saka lamang papayagan muli ang swimming sa dagat nito. Lalagyan ng marker sa baybay dagat na “off limits” doon, sabi ni Cimatu.

Sa loob ng anim na buwan, itatayo ang ikalawang sewage treatment plant sa El Nido. Lilimitahan din ang bilang ng mga turistang papayagang bumisita roon.

“Baka mas marami pang pumunta dito sa El Nido kapag nakitang malinis na ang beach area at malapad ang beach,” wika ni Tourism Secretary Bernadette Romulo-Puyat.

Base sa tala ng municipal tourism office, nasa 103,301 ang mga turista na bumisita sa El Nido noong Nobyembre 27, 2018.

Manila Bay, napipinto ang paglinis 

Samantala, target din ng pamahalaan na linisin ang Manila Bay, na kilala sa buong mundo sa nakabibighaning sunset. Ngunit kung nais mong saksihan ang paglubog ng araw dito, di mo maiiwasang makita at maamoy ang mga basura at sari-saring duming lumulutang sa karagatan.

Kamakailan inatasan ng Pangulo sina Cimatu at Interior and Local Government Secretary Eduardo Año na umpisahan nang linisin ang Manila Bay. Kasama ang babala sa mga hotel sa paligid nito na maglagay ng wastong water treatment facility kung hindi ay ipasasara niya ang mga ito.

“Put water treatment [facilities] in your hotels or else I will close you. Do not dare me,” wika ni Duterte sa Barangay Summit on Peace and Order sa Pasay City.  “If there are no tourists, then so be it. We will not die. You do something about your waste there or otherwise I will close it. That’s for sure.”

Subali’t aminado ang DENR na hindi magiging madali ang paglinis ng Manila Bay dahil sa lawak nito at sa dami ng pinanggagalingan ng polusyon na nagpapadumi nito.

“Although Manila Bay is known for having one of the most beautiful sunsets, its waters are considered the most polluted in the country due to domestic sewage, toxic industrial effluents from factories and shipping operations and leachate from garbage dumps, among others,” pahayag ng DENR.

Malaking hamon ang paglinis ng Manila Bay kaya ito ay pagtutulungan ng mga departamento ng gobyerno kabilang ang agriculture, public works, interior, education, health at budget; kasama ang   Metropolitan Waterworks and Sewerage System, Local Water Utilities Administration, Metropolitan Manila Development Authority, Philippine Coast Guard, Philippine National Police-Maritime Group at ang Philippine Ports Authority.

“Obviously the President was very receptive and happy to assist in whatever way he can towards the achievement of the Manila Bay rehab. Of course, it takes a lot of effort but if the national government is fully behind like what we saw in Boracay, nothing is impossible,” wika ni Juan Miguel T. Cuna, DENR Undersecretary for field operations.

Magandang simoy ng hangin sa Baguio, ibabalik 

Popular na bakasyunan ang Baguio City dahil sa lamig ng klima dito at ang ganda ng mga tanawin. Sabi nga ng kanta ng Juan Dela Cruz Band, ito ang lugar na pupuntahan upang “magpalamig ng ulo.” Ngunit sa kalagayan ng Baguio ngayon, umiinit na ang ulo ng mga nagtutungo doon dahil sa overcrowding, pollution, at trapik. Hindi na rin nalalanghap ang simoy ng mga pine tree.

Kaya panawagan ng maraming residente, i-rehabilitate ang Baguio gaya ng Boracay. Bagay na suportado naman ng DENR.

“We will gladly be with you and give technical support and advice based on our experiences so as to save Baguio,” wika ni Cimatu na aminadong nawala na ang dating ganda nito.

“Pag akyat mo sa Baguio, kita mo na talaga ang maraming gusali na itinayo sa no build zone, maraming areas na hindi gumagana nang maayos ang sewerage system, yung inyo yatang basura dinadala pa sa Tarlac, so these are the things na pwedeng maayos,” ani Cimatu.

Pabor sa rehab, hindi sa closure 

Sa pagrehab ng mga tourist spots, gaya ng nangyari sa Boracay, maraming kabuhayan ang matatamaan. Kaya ang panawagan ng Philippine Chamber of Commerce and Industry (PCCI) huwag sanang shutdown ang ipatupad.

Ayon kay PCCI President Alegria Sibal-Limjoco, suportado ng kanilang grupo ang ginagawa ng gobyerno na preservation ng kalikasan pero sana gawin ang rehabilitasyon ng tourist destinations ng unti-unti o in phases imbes na closure, gaya ng ipinatupad sa Boracay

“Our position is do it in phases. We are saying, let’s also be inclusive — bring in all stakeholders in planning the rehabilitation,” dagdag ni Limjoco.

Paliwanag niya, naapektohan ng complete shutdown sa Boracay ang maraming negosyo doon at marami rin ang nahihirapan na maibalik sa dating sigla ang kanilang mga kabuhayan.

“PCCI also urges concerned LGUs (local government units) not to wait for the national government’s intervention but rather be more proactive in identifying and cleaning up their respective illegal waste disposal and sewer issues,” binigyang diin ng grupo.

Wala pa rin bang natutunan na aral mula sa Ondoy?

by

Pinas News

HINDI natin malilimutan nang sinalanta ng Bagyong Ondoy ang bansa at nakararanas ng pinakamataas na lebel ng tubig sa Kalakhang Maynila dahil sa walang patid na buhos ng ulan, ang pinakamatinding hampos ng panahon na nag resulta sa pagkawala ng maraming buhay at paglubog ng mga ari-arian.

Nangyari ito noong Setyembre 2009, at ngayon siyam na taon na ang nakararaan ay mistulang bahain pa rin ang Maynila. Mistulang walang ipinagbago ang pagtugon sa hamon ng panahon — mga baha at natural na kalamidad —na lalong nagpapahirap sa mga pamayanan at mga nasa laylayan ng lipunan.

Ito ay sa kabila nang malaki na rin ang nagagasto ng pamahalaan upang matugunan ang problema. Ngunit hindi natin maaaring basta na lamang ibuhos sa pamahalaan ang sisi. Nasa mga mamamayan na rin sa kani-kanilang mga lugar ang kailangang maging disiplinado lalo na sa pagtapon ng basura.

Malaki na rin ang pagkaiba sa bilang ng populasyon noong 2009 at ngayong 2018 —mas lalong lumaki ang populasyon sa Kalakhang Manila kaya naman malaki rin ang pagkakataongg lumaki rin ang bilang ng mga taong walang disiplina pagdating sa usapin ng basura.

Kamakailan lamang ay halos maulit muli ang senaryong Ondoy sa Kamaynilaan dahil sa walang tigil na pag-ulan at ayon sa nakita nating mga bidyo sa balita, lumubog sa baha ang maraming lugar dito.

Marami pa sa mahahalagang kalye ay hindi na madaanan ng mga sasakyan dulot ng flash flood na siyang nagresulta sa matinding trapik sa Kamaynilaan. Dahil dito maraming naantalang mga negosyo, mga tao na hindi makarating kaagad sa mahalagang patutunguhan. Napakalaking magiging epekto nito dahil lamang sa kawalan ng disiplina ng mga tao maging ng pamahalaan lalo na sa mababang yunit.

Napatutunayan lamang noong unang mga araw ng Agosto ang kawalan ng disiplina ng mga tao nang mag-umapaw ang basura sa Roxas Boulevard mula sa Manila Bay matapos ang halos biente kuwatro oras na pag-ulan.

Dahil dito ay hindi madaanan ng mga sasakyan ang dalawang bahagi ng naturang major thoroughfare, mabuti na lamang at dumating ang mga volunteers upang pulutin ang mga basura sa gitna ng daan.

Dapat ay hindi lamang sa gobyerno ituon ang problemang ito. May mga nagawa mang mga proyekto ang gobyerno para maibsan ang baha pero nawalan naman ito ng halaga dahil sa patuloy at walang pakundangang pagtapon ng basura sa mga ilog at mga kanal sa Maynila.

Marahil, dapat na ring pagtuunan ng pansin ang suliranin na ito mula sa hanay ng basic unit ng anumang bansa —ang bawa’t indibidual sa loob ng bawa’t pamilya sa barangay, munisipyo, probinsiya at sa buong bansa. Dapat magsimula sa grassroots pataas. Dito dapat magsimula ang disiplina habang isinusulong din ng pamahalaan ang pagsasaayos ng imprastruktura at pagpanday sa operasyon ng mga disaster mmanagement councils.

Lilinisin sa basura Ilog Pasig, Manila Bay gagawing Eco Park

by

Ni: Noli C. Liwanag

NAGSIMULA na ang panahon ng tag-ulan!Inanunsiyo na ng state weather bureau na Philippine Atmospheric Geophysical and Astronomical Services Administration (PA­GASA) ang pagsisimula ng tag-ulan sa bansa.

Bukod sa bagyo, kung tag-ulan na, sari-saring mga basura tulad ng plastic, karton, shopping bags, sirang sapatos, gulong ng sasakyan, kutson, sirang plastic na silya, mga sako, balat ng buko, mga sanga at da­hon ng kahoy, styrofoam, pinagbalatan ng pagkain at marami pang iba ang inaanod sa Pasig River pa­puntang Manila Bay at lalantad sa dalampasigan ng Baywalk, Roxas Boulevard ng lungsod na tinaguri­ang “The Pearl of the Orient”.

Ang mga basurang itinapon sa mga ilog ay dadalhin sa dagat at ibabalik naman ito ng dagat mismo sa mga dalampa­sigan. Totoo ang kasabihang “Basurang itinapon mo, baba­lik din sa’yo.”Upang huwag na nating danasin ang gani­tong mga problema, may mga programa ang pamahalaan upang maisaayos ang kagan­dahan ng Ilog Pasig at Look ng Maynila at sa suporta ng mga mamamayan na maging responsable sa pagtatapon ng basura, maisasakatuparan ang mga proyekto.

MASTER PLAN SA LOOK NG MAYNILA

SA kasalukuyan, ang mga lupain sa paligid ng lawa, mula sa Bataan sa kanluran hanggang sa Bulacan at Pam­panga sa hilaga, Metro Ma­nila sa silangan, at Cavite sa katimugan, ang marahil ay pinakamaunlad at pinakaaba­la sa bahaging ito ng Pinas. Sa bungad ng lawa ay mayroong ilang isla, na ang pinaka-popular ay ang Corregidor. Sa Maynila, ang paglubog ng araw sa Manila Bay ang pinakatanyag na tourist at­traction.

Gayunman, ang pangu­nahing batid ng marami ay ang matinding polusyong nakakulapol sa Manila Bay, kaya naman noong 2009 ay naglabas ng pasya ang Korte Suprema na nag-aatas sa 13 ahensiya ng pamahalaan “[to] clean up, rehabilitate, and preserve Manila Bay, restore and maintain its waters, make them fit for swimming, skin-diving, and other forms of contact recreation.”

Gayunman, ipinagbabawal na ngayon ang paglangoy sa Manila Bay dahil sa maru-ming tubig. Ang lahat ng ilog at sapa sa Metro Manila ay umaagos sa Pasig River, at dumidiretso sa Manila Bay. Sa malaking bahagi ng mga lugar sa paligid ng mga tubigang ito ay nakapaligid ang mga pabrika at kabahayan na ang mga basura ay direktang itina­tapon sa mga ilog at sapa, kaya naman ang Manila Bay ay nag­ing “one big sewer”, tulad na rin ng paglalarawan ni dating Manila Mayor at Environment Secretary Lito Atienza.

REHABILITASYON NG LOOK

NANG magsimula ang ad­ministrasyon ni Pangulong Rodrigo Duterte, kumilos ang pangulo upang malinis ang Laguna de Bay at ang libu-libong fish pen na nakapag-aambag sa polusyon na umaa­gos sa Pasig River at Manila Bay. Gumawa ng hakbangin ang pamahalaan upang tu­luyan nang tuldukan ang ilang dekada nang suliranin sa po­lusyon ng lawa. Lumagda ng kasunduan ang National Eco­nomic Development Authority (NEDA) sa Netherlands, sa pamamagitan ni Ambassador Marion Derckx, sa pagkuha ng serbisyo ng mga consultant na bubuo ng Manila Bay Sus­tainable Development Master Plan.

Kilala sa mundo ang mga Dutch sa kanilang kaalaman at karanasan sa pagbibigay pro­teksyon sa mga dalampasigan mula sa lumalaking dagat. Sa bisa ng kasunduan, tutulong ang Netherlands sa pagbuo ng master plan para sa pag­sasaayos sa kabuuan ng lawa, kabilang na ang proteksyon sa pampang, pangangasiwa sa basura, pinagkukunan ng tubig, at transportasyon.

Magkakaloob ang gobyer­nong Dutch ng P75 milyon grant na idadagdag sa P250 milyon ng ating pamahalaan para sa master plan.

KATUWANG NA MGA AHENSIYA

MAY kautusan na ang Su­preme Court na dapat linisin ang Manila Bay sa pama­magitan ng 13 ahensiya ng pamahalaan na magtutulong-tulong. Sa writ of continuing mandamus na ipinalabas ng Supreme Court, inatasan nito ang Metro Manila Develop­ment Authority (MMDA), Department of Environ­ment and Natural Resources (DENR), Department of Edu­cation (DepEd), Department of Health (DOH), Department of Agriculture-Bureau of Fisher­ies and Aquatic Resources (DA-BFAR), Department of Public Works and Highways (DPWH), Department of Bud­get and Management (DBM), Philippine Coast Guard (PCG), Philippine National Police-Maritime Group, Department of Interior and Local Govern­ment (DILG), Philippine Ports Authority (PPA), Metropolitan Waterworks and Sewerage System (MWSS), at Local Wa­ter Utilities Administration (LWUA) na magsagawa ng mga coastal clean-up.Inihain ni Senator Cynthia Villar ang Senate Resolution No. 690 upang alamin ang mga pag­sisikap sa paglilinis, reha­bilitasyon at preserbasyon ng Manila Bay.

ESTERO, PAGAGANDAHIN

INIDINETALYE ng Pasig River Rehabilitation Com­mission (PRRC) ang kanilang plano sa isang kilometrong Estero de Magdalena. Balak itong punuin ng mga hala­man at kalyeng madadaanan ng publiko. Pero giit nila, magagawa lang nila ito pag nalipat na ang lahat ng infor­mal settlers. Ayon sa PRRC, P17 milyon ang pondong ini­laan ng gobyerno para sa isang taong rehabilitasyon.

Lahat ng ilalagay dito ay may pakinabang tulad ng mga halaman, tiles, at solar-powered street lamps.

Pagmamalaki ng PRRC, 15 estero na ang kanilang nade-

DIVISORIA:  Paraiso ng Tawaran at Pakyawan

by

SINO nga ba ang di nakakaalam sa Divisoria na tinaguriang “Paraiso ng Tawaran at Pakyawan”?  Dito maaari kang makipagtawaran upang mabili ang iba’t ibang bagay na higit na mura kaysa doon sa mga sikat na shopping mall.  Kung pakyawan o wholesale naman ang gusto, Divisoria din ang dapat mong puntahan.

Damit, sapatos, gamit sa kusina, mga prutas, muwebles, gamit sa bahay, sari-saring pagkain, gamit pang-eskwela, at kung anu-anong kalakal ang makikita at mabibili sa mga kalye at iskinitang bumubuo sa sikat na pamilihang ito.

Sadyang sikat ang Divisoria lalo na tuwing Abril at Mayo kung kalian namimili at naghahanda ang marami para sa taunang pasukan sa eskwela tuwing Hunyo.  Siyempre, tuwing panahon ng kapaskuhan o Disyembere, dagsa rin ang madla sa Divisoria para sa “Christmas Shopping.”  Sa katotohanan, ngayon pa lang, marami na ang namimili ng mga panregalo.

Kaya kung nais mong makatipid, basahin mo ang mga suhestiyon sa artikulong ito.  Kung may mga bagay kang nais na mabili ngunit di mo alam saan ito makikita, tapusin mo ang artikulong ito hanggang sa huli. 

Saan Nagmula ang ‘Divisoria’

Pero saan nga ba nanggaling ang salitang ‘Divisoria’?

Ang salitang ‘Divisoria’ ay hango sa wikang Espanyol na ang kahulugan ay isang “dibisyon” (divider, dividing wall sa Ingles).  Ayon sa mga eksperto, ito ay tumutukoy sa mga pagkakahati ng lumang Maynila na nakapaloob sa Intramuros noong Panahon ng Espanyol o Spanish Colonial Period at sa mga distrito sa labas nasabing siyudad.

Noong unang panahon, hindi tanggap at ipinagbabawal na manirahan ang mga Tsino sa loob ng Intramuros.  Pawang mayayamang Espanyol at mga Pilipinong naka-aangat sa buhay lamang ang may pahintulot na manirahan sa loob ng Intramuros na pinaliligiran ng matitibay na pader o dividing wall.

Sa kalaunan, nagsimulang manirahan at magnegosyo ang mga Tsino sa labas ng Intramuros, particular sa lugar ng Binondo hanggang sa kasalukuyang Divisoria.  Dahil malapit sa pier ng Maynila kung saan ibinabagsak ang mga kalakal mula sa iba’t ibang bahagi ng bansa at ng mundo, naging stratehikong pook ang Divisoria para sa mga negosyante at mamimili.

Ayon naman sa iba, ang Divisoria din ay tumutukoy sa terminong pang-heograpiya kung saan nagsisilbing “dividing line” ang mga estero at ilog na gumuguhit sa Maynila patungo sa baybayin nito na ngayo’y kilala bilang ‘Manila Bay’.

Pero ang talagang importanteng malaman, anu-ano nga ba ang mabibili sa Divisoria? 

Kalye Soler at Roman

Pumunta sa Soler St. at Roman St. kung nais mo ng iba’t ibang klase ng kasangkapang bahay tulad ng plastic ware (mga plato, platito, baso, atbp.), “kutchon” o “bed foam”, punda sa unan, at pati na rin mga tsinelas.

 Kalye Juan Luna

Sa Juan Luna St. naman ang puntahan ng mga naghahanap ng wholesale t-shirts lalo na yung ginagamit para sa maramihang pag-iimprenta ng uniporme.  Mayroon ding mga sando, medyas, damit-panloob, at maging sari-saring trapal, bag na panlakbay at pamasok sa eskwela, at mga payong sa kahabaan ng kalyeng ito.  Mayroon ding mga gamit pang-negosyo dito gaya ng mga plastic at Styro cups, mga gamit sa baking o paggawa ng tinapay at keyk, mga tarpaulin o linoleum.

Kalye Tabora

Ang Tabora St. ay isa sa pinakasikat na kalye sa Divisoria dahil dito makakabili ng murang-murang mga damit pangkasal, ‘wedding souvenirs’, mascara, abaloryo (beads) at iba’t ibang mga ‘costume’.  Halimbawa, dito ka makakabili ng ‘wedding souvenir’ na halagang P15 lamang bawat isa, bagama’t presyong wholesale ito.  Dito rin ang puntahan ng mga taong naghahanap ng mga dekorasyong pamasko, mga pekeng perlas (faux pearls), mga kadena o chain, at mga butones.

Sa daan, may makikita ka ring mga lumang istilong plantsa na gumagamit ng uling (charcoal-fired iron) sa halagang P250 at mga tadtarang kahoy (wooded chopping boards) na P50 lamang bawat isa.

 Kalye Ylaya

Ang hanap mo ba ay tela? Halina na sa Kalye Yllaya.  Dito matatagpuan ang sandamakmak na uri ng tela magmula sa cotton hanggang sa sutla (silk).  Makakabili ka rito ng tela na halagang P20 bawat yarda subalit nagbabago ang presyo nito depende sa dami, haba, o uri. 

Kalye Planas at Felipe II

Takbo na sa Planas at Felipe II para makabili ng murang prutas.

Ilan lamang ang mga kalyeng ito sa napalawak na pamilihan sa loob ng Divisoria.  Higit mong makikilala ang lugar na ito kung ikaw mismo ang magpunta at sumubok na makipaghuntahan sa mga nagbebenta ng kung anu-ano sa mga kalye doon.

Pero sa totoo lang, sadyang masikip, matao, mainit, at maputik (lalo na tuwing tag-ulan) sa Divisoria.  Kaya’t marami na rin ang tumatangkilik sa 168 Mall, Tutuban Mall, at ang mas modernong Lucky Chinatown Mall kung saan mabibili rin ang mga nabanggit na kalakal sa isang “airconditioned” at mas maaliwalas na lugar.

Malaki man o maliit ang budget, tiyak na kagigiliwan mo ang Divisoria sa dami at samu’t saring nitong mga paninda.  Tandaan lamang: galingan sa pagtawad nang maraming mabili at mapahaba mo ang iyong pisi.

 

Close Bitnami banner
Bitnami