PINAS

Ang Lihim ng Panginoon (Ikapitong Bahagi)

Sonspeak

Recent News:

Philippine Atmospheric Geophysical and Astronomical Services Administration (PAGASA)

Gobyerno laban sa El Niño

by

Ni: Jonnalyhn Cortez

MALAKING dagok sa mga Pilipino ang nagdaang kakulangan ng tubig sa ilang parte ng Metro Manila at Rizal. Idagdag mo pa ang dalang matinding init ng El Niño at ang epekto nito sa magsasaka at mga palayan, lalo nang nagkaroon ng mas malaking problema ang bansa.

Bunsod nito, gumawa ang gobyerno ng roadmap upang mabawasan, kung hindi man masolusyunan, ang epekto ng El Niño at siguruhing may tamang supply ng tubig ang bawat lugar sa bansa.

Sa isang pahayag, sinabi ni presidential spokesman Salvador Panelo na kabilang sa roadmap, na iprinisinta sa nakaraang 36th cabinet meeting ni Pangulong Rodrigo Duterte, ang layuning magtayo ng Department of Water and Department of Disaster Resilience.

“A roadmap was presented, which included immediate, medium, and long-term interventions, such as making an intensive campaign for the conservation of water and energy, creating a Department of Water and a Department of Disaster Resilience,” wika ni Panelo.

Kabilang din sa plano ang paglilinis ng waterways, pagpapalit ng tunnels at aqueducts, paglagay ng water tank systems sa lahat ng ospital sa ilalim ng Department of Health (DoH) at pagbibigay ng pondo sa pagtatatag ng water treatment plants.

KAKULANGAN sa tubig, isa sa mga problemang nais solusyunan ng gobyerno.

 

Department of Water 

Maraming lugar ang biglaang nawalan ng tubig dahil umano sa magulong pamamalakad ng mga opisyal na namamahala sa patubig.

Una nang iminungkahi ni Socioeconomic Planning Secretary Ernesto Pernia ang pagtayo ng Department of Water noong Marso, ngunit sinabi ni Panelo na hindi na ito kailangan dahil nasolusyunan na ang problema sa tubig.

Mayroon ding panukalang-batas na nakabinbin sa Senado na naglalayon ng pagtatatag ng nasabing Department of Water, Irrigation, Sewage and Sanitation Resource Management, na ang mandato ay pamahalaan at protektahan ang water resources ng bansa.

Sa kabilang dako, si National Economic and Development Authority (NEDA) Undersecretary Adoracion Navarro ay iprinisinta ang mungkahing executive order (EO) upang baguhin at palakasin ang National Water Resources Board (NWRB).

“The EO will merge the NWRB and the River Basin Control Office into the National Water Management Council (NWMC),” pahayag ni Panelo. “This will streamline and consolidate planning and regulation of all water and river basins in the country. It will also draft a National Water Management Framework Plan.”

SOCIOECONOMIC Planning Secretary Ernesto Pernia iminungkahi ang pagtatatag ng Department of Water upang solusyunan ang problema sa tubig.

 

Water Summit 

Isinagawa ng pamahalaang panlalawigan ng Ilocos Norte ang 3rd Water Summit kamakailan upang talakayin ang mga maaaring hakbang na tutulong mabawasan ang matinding epekto ng El Niño, na dinaluhan ng iba’t-ibang sektor mula sa magsasaka hanggang sa mga stakeholders at mga opisyal at representante ng Department of Agriculture (DA), National Irrigation Authority (NIA), at Philippine Rice Research Institute (PhilRice).

Inihayag ni Philippine Atmospheric Geophysical and Astronomical Services Administration (PAGASA) chief meteorological officer ng Laoag City na si Cynthia Iglesias na ang epekto ng El Niño sa lalawigan ay “minimal lamang,” ngunit mayroon ng mga hakbang ang probinsya upang hindi na lumala ito.

“We have at least five measures that are readily implementable to cushion the impact of El Niño: rain harvesting, switching to short-gestation crops that do not require abundant water to grow, such as monggo, watermelon, and pechay, the use of enhanced fertilizers having better water-retention properties, installation of pond liners to serve as reservoirs, and the use of gray water to avoid wastage and maximize water use,” sabi ni Sustainable Development Center (SDC) head Edwin Cariño.

Parehong payo naman ang ibinigay ni Ilocos Norte Water District (INWD) manager John Teodoro at Department of Environment and Natural Resources (DENR) member Vic Dabalos na magtipid ang publiko sa paggamit ng tubig.

PAGLALAGAY ng solar powered irrigation system, isa sa mga nakikitang pansamantalang paraan upang hindi lumala ang epekto ng El Niño sa mga palayan.

 

Solar-powered irrigation system 

Buong pagmamalaking inihayag ni Agriculture Secretary Emmahnuel Piñol ang paglalagay ng DA ng 6,200 solar-powered irrigation systems sa buong bansa bilang pansamantalang solusyon sa epekto ng El Niño sa mga sakahan.

“This is our short-term solution for El Niño, to build a solar-powered irrigation system. The project has a fund of P4 billion. The solar panels will produce the energy needed for the irrigation to be functional. This will be very effective during dry season,” wika ni Piñol.

Una nang sinabi ng dating journalist na ang paggawa ng panukalang-batas na mag-uutos sa lahat ng komunidad na ipatupad ang water conservation at preservation programs tulad ng pagkakaroon ng maliit na water impounding at water catchment basin ay magiging malaking tulong upang solusyunan ang problema sa tubig.

“We will do our best for this bill to be included in the President’s legislative agenda,” pahayag ni Piñol.

Karaniwang 22 na bagyo ang dumaraan sa bansa taon-taon na maaaring mapagkuhanan ng maiimbak na tubig na gagamitin kung kinakailangan.

“The bill, once it is signed into a law will urge the public to conserve and utilize water resources and can be put in good use during dry season,” dagdag ni Piñol.

Ang mga hakbang na ito umano ang dapat gawin ng mga Pilipino upang mapatupad ang sustainable agriculture.

“There will be a time that our resources will not be able to feed the population in the manner we produce food right now and we do not want that to happen,” sabi ni Piñol.

Ekonomiya mananatiling malakas 

Mananatiling malakas ang ekonomiya ng Pilipinas sa kabila ng epekto ng El Niño.

Sinabi ni Pernia na kabilang na sa pinababang 6 to 7 percent growth na target para sa taong 2019 ang resulta ng epekto ng El Niño sa ekonomiya.

“The 6 to 7 percent is the more realistic target given the reenactment of the budget and the effects of El Niño,” wika ni Pernia.

Inihayag naman ni NEDA Assistant Secretary Carlos Bernardo O. Abad Santos ang epekto ng El Niño sa gross domestic product growth (GDP) para sa buong taon ay papatak ng 0.2 percentage points lamang.

“When the DBCC revised the target for the 2019, that already presumed the weak El Niño and was included in the calculation. It was already incorporated in the revised target,” paliwanag ni Santos. “However, depending on the response that we have, that might even be less. We are very bullish [on growth]. We are still at 6 to 7 percent.”

Naniniwala ang NEDA na mananatili sa 2 to 4 percent ang inflation rate sa kabila ng banta ng El Niño.

“I think we can be confident that we will stay within the target range of 2 to 4 percent. If there’s some impact, then inflation will still be within the target,” pahayag ni Pernia.

Umabot sa bilyun-bilyong halaga ang pinsala ng El Niño sa agrikultura. Inaasahang hihina ang epekto ng tagtuyot sa mga susunod na buwan, ayon sa PAGASA.

Ang buhay weatherman ay hindi ‘weather-weather’ lang

by

ON-DUTY. Abala ang mga tauhan sa Philippine Atmospheric, Geophysical, and Astronomical Services Administration (PAGASA) sa tuwing may humahagupit na bagyo sa ating Philippine Area of Responsibility. Sa larawan ay abala sila sa pag-deklara ng kanseladong flights dulot ng bagyo.

 

Ni: Joyce P. Condat    

“Ang buhay ay weather-weather lang.”

Iyan ang bantog na tag-line ni Kuya Kim sa tuwing pagtatapos ng kanyang ulat-panahon.

Marahil may mga panahong talagang nasasabi natin ang mga katagang ito.  Ngunit hindi ganito ang kaso para sa mga weatherman.

Tungkulin ng isang weatherman na tukuyin ang magiging lagay ng panahon sa mga susunod na araw.  Nakasalalay sa kanilang mga kamay ang kaligtasan ng bawat Pilipino sa panahon ng sakuna. Nangangailangan ito ng walang humpay na pagkakayod upang makapagbigay ng serbisyo sa ating mga kababayan.

Tracking the sky…helping the country

Ang Philippine Atmospheric, Geophysical, and Astronomical Services Administration o PAGASA ang ahensya na nag-uulat ng balita tungkol sa lagay ng panahon, meteorolohiya, agrikultura, astronomiya, at iba pa. Tungkulin din nilang mag-iwan ng babala sa mga tao sa panahon ng delubyo o sakuna. Ang class suspensions mula sa ahensya nila ang pinananabikan ng bawat estudyante sa tuwing malakas ang buhos ng ulan.

“Ang pagiging doktor, isa, dalawa or iilan lang ‘yung pwede niyang matulungan sa kanyang propesyon.  Pero sa weather observer, itong mga simpleng bagay na ginagawa lang namin milyon-milyong buhay yung kaya naming i-save.” ani Munir J. Baldomero, isang Weather Observer sa PAGASA.

Tungkulin ng isang weather observer na masusing tignan ang atmospera, temperatura, bilis ng hangin, at iba pa upang magtala ng lagay ng panahon sa susunod na tatlo hanggang anim na oras o mga araw pa man.  Bawat empleyado ng PAGASA ay nagsisimula sa pagiging weather observer upang maunawaan nang maigi ang galaw ng panahon at mula rito ay maaari silang ma-promote hanggang sa maging isang senior forecaster.

“Helping the country, yung binibigyan ng babala yung mga kakabayan natin pati na yung mga business communities, para mailigtas nila yung kabuhayan nila.  Pati na rin yung buhay ng mga kababayan natin, mailigtas.  Yun yung tracking the sky, helping the country,” ayon naman kay Renito Paciente, Assistant Weather Services Chief ng PAGASA.  Tungkulin niya bilang weather forecaster ang maghatid ng ulat at mga paalala sa ating mga kababayan tungkol sa bagyo.

Nagsimula rin si Paciente sa pagiging isang weather observer.  Marami siyang pinagdaanang mga pagsasanay, kurso, at mga posisyon sa PAGASA bago sya naging isang Assistant Weather Services Chief.

ON-DUTY. Abala ang mga tauhan sa Philippine Atmospheric, Geophysical, and Astronomical Services Administration (PAGASA) sa tuwing may humahagupit na bagyo sa ating Philippine Area of Responsibility. Sa larawan ay abala sila sa pag-deklara ng kanseladong flights dulot ng bagyo.

 

Talagang ‘trabaho, trabaho’

Taliwas sa sabi ni Kuya Kim, hindi sila naniniwala na ang buhay nila ay “weather-weather” lang.

“Hindi ka pwedeng natutulog dito… yung magpabaya.  So hindi “weather-weather.” Talagang trabaho, trabaho,” ani Paciente.  Ayon din sa kanya, nararanasan din nilang magtrabaho nang walang hinto sa loob ng 24 oras lalo na sa panahon ng sakuna.

Madalas din niyang hindi nakakasama ang kanyang pamilya sa mga mahahalagang okasyon tulad ng Bagong Taon at Pasko. “Talagang wala, maniwala ka, 20 years, di ako nakauwi ng Pasko [at] New Year sa amin.  Kasi bawal nga magbakasyon,” ani Paciente.

Sa gitna ng malakas na hangin at mabigat na buhos ng ulan, kailangang lumabas ang isang weather observer upang tukuyin at sukatin kung gaano katindi ang humahagupit na bagyo.  “Ang kalaban mo dyan, hindi lang yung hangin… ‘yung ulan. Ang dami,” ani Baldomero.

Hindi nila alintana ang dulot na panganib na hatid ng kidlat at sakit na maaaring makuha sa ulan. Kung kinakailangan sumugod sa gitna ng unos upang magkaroon ng saktong kalkulasyon sa bagyo, hindi sila nag-aatubiling gawin ito.

“Yung isa sa mga pinaka-delikadong bagay pagdating sa pagiging weather observer ‘yung makikipaglaban ka sa bagyo—‘yung makikipaglaban ka sa kidlat, na hopefully na ‘pag lumabas ka sa istasyon, somewhat hinihiling mo na sana hindi ikaw yung tatamaan ng kidlat,” sabi ni Baldomero.

“Dangerous yung isang araw na lumabas kami na talagang meron tayong thunderstorm overhead sa istasyon wherein may kasama rin akong mga estudyanteng nagte-training.  ‘Yun ‘yung paglabas namin biglang tumama somewhere dito sa area na kidlat so talagang after ng incident, maamoy mo talaga na parang may amoy kuryente sa area which is ‘yun ‘yung nakakatakot.  Gusto mong gawin ‘yung trabaho mo kaso pinipigilan ka ng weather increment na ‘yon,” kwento pa niya.

Nasusuklian din naman ang kanilang mga paghihirap.  Para kay Paciente, ang pinakamasayang karanasan niya ay noong hinirang siyang model employee ng buong PAGASA.  “Last year lang ‘yun naging model ako ng PAGASA sa supervisory level.  Eh ang dami namin. Kasi may mga field stations pa kami eh, so sabihin mong nasa 800 kami.  So, ako yung naging division model ng buong PAGASA.  So nagiging grand slam pa yun,” sabi niya.

Malaki ang responsibilidad na hawak ng isang weatherman.  Mahirap man ang ginagampanan nilang trabaho, handa silang ipagpatuloy ito upang makapaglingkod sa ating mga kababayan.  Patuloy silang magbibigay ng paalala sa tuwing hahagupit ang malakas na bagyo.  Tunay ngang hindi weather-weather lang ang buhay ng isang weatherman.

Kongreso inaprubahan ang pagtatayo ng Philippine Space Agency

by

Ni: Jonnalyn Cortez

INAPRUBAHAN sa pangatlo at huling pagbasa — by unanimous vote ng 297 — ang House Bill 85410, ang Philippine Space Development Act.

Layunin nitong magtayo ng Philippine Space Agency (PhilSA) na mamahala sa pagtataguyod ng national space program sa bansa at ang pagtatatag ng Philippine Space Development and Utilization Policy.

Erico Aristotle Aumentado at Seth Frederick Jalosjos

 

Inihain ni Senator Benigno “Bam” Aquino IV ang bersyon ng bill sa Senado at ang parehong bersyon naman nito ay inihain sa Kongreso nina Bohol 2nd District Representative Erico Aristotle Aumentado at Zamboanga del Norte 1st District Representative Seth Frederick Jalosjos.

Bam Aquino inihain ang Philippine Space Development Act sa Senado.

 

Ayon kay Senator Bam Aquino, “The PhilSA would be responsible for developing space science technology policies, implementing research and education programs, and establishing industry linkages between private and public sector stakeholders,” nakasaad sa explanatory note ng bill sa Senado.

“Lastly, the PhilSA would be our country’s representation for international space agreements and arbitrations.”

Magiging central government agency ang PhilSA na mangangasiwa sa lahat ng mga pambansang isyu at aktibidad na may kinalaman sa space science at technology application. Inilalarawan ito ng bill bilang “scientific principles” at “space science, engineering,” at iba pang may kinalaman dito.

Layunin din nitong gumawa ng isang framework para sa space policy na mangangasiwa sa anim na pangunahing development areas. Kabilang dito ang national security and development, hazard management and climate studies, space research and development, space industry capacity building, space education and awareness, at international cooperation.

Nakatakda namang ilipat ang mga trabahong may kinalaman sa astronomical space sa naturang ahensya mula sa Department of Transportation (DOTr) at Department of Science and Technology (DOST).

Dati nang sinabi ni National Space Development Program leader Dr. Rogel Mari Sese na ang pamumuhunan na magkaroon ng isang space science ay magbibigay ng pangmatagalan at kayang itaguyod na benepisyo sa bansa.

“For every peso the Philippines would spend on a space program, the quantifiable return of investment would be about P2.50. So it’s not a money-losing venture —it’s a money-making venture, and that’s just based on infrastructure savings alone,” saad nito.

Mga trabahong pang space agency

Sa kasalukuyan, iba’t-ibang ahensya ang nagsasagawa ng mga trabaho na dapat ay pang space agency. Kabilang dito ang disaster risk management na hinahawakan ng National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC), mga pag-aaral ukol sa astronomical science na ginagawa ng Philippine Atmospheric, Geophysical, and Astronomical Services Administration (PAGASA) at mapping na nasa ilalim ng National Mapping and Resource Information Agency (NMRIA).

Ang National SPACE Development Program ang bumubuo ngayon ng framework at nagtatatag ng foundation para sa space agency ng bansa.

Sasailalim ito sa DOST, na siya ring magpopondo rito. Susubaybayan naman ito ng DOST-Philippine Council for Industry and Emerging Technology Research and Development.

Eksklusibong magsasagawa naman ng Philippine Space Development Fund para gamitin sa mga operasyon nito.

Nakatakda itong magkaroon ng dalawang sangay na itatayo sa Clark Special Economic Zone sa Pampanga at Tarlac.

Pagyabong ng space science

Sa kabila ng kawalan ng isang central space agency, nagawa pa rin ng bansa na paunlarin ang space science.

Nailunsad na sa kalawakan mula sa Tanegashima Space Center noong Oktubre 29, ang pangalawang microsatellite na Diwata-2 na gawa sa Pilipinas. Katulad ng Diwata-1 na kayang kunan ng mga imahe ang mundo para sa mga environmental assessments, tutulong ito upang subaybayan ang lala ng magiging pinsala ng mga paparating na sakuna.

“The success of Diwata-1 and 2 is only the start of the success of our space explorations, and with the help of a centralized agency, I believe we can move further in developing Filipino space scientists, space science researchers, and astronomers,” saad ni Valencia.

Pagkakaroon ng space agency

Naniniwala ang mga nagsumite ng HB 8541 na ang pagpapaunlad ng agham at teknolohiya sa pamamagitan ng isang space program ay maaaring magpatibay ng nasyonalismo at pagkamakabayan.

Nakasaad din dito na tutulong ang mga programa nito na pangalagaan ang soberanya at territorial integrity ng bansa.

“As a developing country and emerging economic powerhouse in the Asia-Pacific region, it is crucial for the Philippines to embark [on] the efficient utilization of space science and technology applications to address various national development and security issues,” saad nina Aumentado at Jalosjos sa explanatory note nito sa Kongreso.

“A Philippine Space Agency, with its consolidated programs and strategies for space science and technology, will pave the way for future Filipino astronomers, space scientists, and astronauts by laying down a strong foundation in space science education and research,” paliwanag naman ni Aquino sa explanatoy note ng bill sa Senado.

Nakatakda nang bumuo ng komite na siya namang gagawa ng pinagsama-samang bersyon ng bill na siyang ibibigay kay Pangulong Rodrigo Duterte para sa kanyang pag-apruba.

Close Bitnami banner
Bitnami