PINAS

Ang Lihim ng Panginoon (Ikalimang Bahagi)

Sonspeak

Recent News:

Philippine Statistics Authority (PSA)

Ekonomiya ng bansa sa 3rd quarter ng taon, lumago sa 6.2%

by

EYESHA ENDAR

 

LUMAGO ang ekonomiya ng bansa sa third quarter ng taon.

Batay sa datos na inilabas ng Philippine Statistics Authority (PSA), naitala sa 6.2% ang gross domestic product o GDP growth ng bansa, mas mataas ito sa 5.5% na paglago noong ikalawang quarter ng 2019 at sa 6.0% na mula sa nakaraang taon.

Ayon kay National Statistician Claire Dennis Mapa, kabilang sa may pinakamataas na kontribusyon sa paglago ng ekonomiya ang services sector na may 6.9 percent, sinundan ng industry sector na tumaas sa 5.6 percent habang lumago ang agriculture sa 3.1 percent.

Una nang iniulat ng PSA ang pagbagal sa inflation rate sa bansa sa 0.8 percent na pinakamababang naitala mula 2016.

 

Adulting 101: Ano nga ba ang dapat pagkagastuhan?

by

adulting 101

PROBLEMA mo ba ang sahod mo na hindi na magkasya sa iyong mga pangangailangan kaya malayo pa ang sweldo, wala ka nang panggastos?

Alamin kung ano ang mga dapat mong gawin para makatawid sa petsa de peligro!

Ayon sa Labor Force Survey ng Philippine Statistics Authority (PSA) umabot sa 94.9 porsyento ang employment rate noong April 2019, patunay na marami sa bansa ang may trabaho ngayon kumpara noong mga nakaraang buwan.

Marahil din na nakadagdag ang mga bagong graduate na nakakuha agad ng trabaho.

Hindi natin maipagkakaila na habang tayo ay tumatanda, dumarami rin ang ating mga bayarin. Kaya naman, hanggat maaga pa disiplinahin na natin ang ating mga sarili.

Narito ang ilan sa mga investments ideas na maari mong gawin habang ikaw ay nagtratrabaho at kumikita.

Mag-invest sa sarili 

Bukod sa pera, mahalaga ang ating mga kakayahan at talento.  Hindi natatapos ang ating pag-aaral sa gra­duation.

Dapat lang na patuloy ang pagdagdag natin sa ating kaalaman habang tayo ay tumatanda. Kaya kahit na may edad na ay maaari pa rin tayo matuto ng iba’t-ibang bagay na naaayon sa ating interes.

– Mag-aral muli, mag double degree o kumuha ng master’s degree. Hindi hadlang ang edad kung gusto mo mag-aral, kung sa tingin mo ay makakatulong ito sa iyo ay tiyak na maganda rin ang magiging bunga nito.

– Kung ayaw mo naman umalis ng bahay ay maari ka mag-enroll sa mga online courses. Maraming mga nag-­ooffer nito online na hindi mabigat sa bulsa.

– Umattend ng mga career seminars at workshops nang sa gayon ay madagdagan ang iyong kaalaman sa trabaho at sa’yong sarili.

– Manuod ng mga ­tutorials na sumasaklaw sa iyong mga interes.

–  Mag volunteer upang makatulong sa mga ­nangangailangan.

Magtayo ng maliit na negosyo 

Kahit na ikaw ay bago pa lamang sa trabaho at maliit pa lang ang kinikita, maari kang magtayo ng maliit na negosyo.

Lahat nagsisimula sa wala, lahat nagsisimula sa maliit lang. Kaya gamit ang iyong maliit na sahod ay maari mo na itong ma-invest sa maliit na negosyo. Kailangan mo lang ng tiyaga, sipag at tiwala sa sarili. Hindi natin masasabi ang mga susunod na mangyayari kaya maganda ng magsimula ng maliit na negosyo nang sa gayon kapag dumating ang petsa de peligro ay mayroon kang mapagkukuhanan ng panggastos.

– Magbenta online, kung hilig mo ang pagbebenta ng mga damit, sapatos o kung ano-ano ay maaari mo itong pagkakitaan gamit lang ang iyong mga social media accounts.

– Kung mahilig ka ­naman magluto o magbake ay maari mo rin itong pagkakitaan sa simpleng pagbenta ng ulam sa tapat ng inyong bahay at maari mo rin itong i-promote online.

Mag-invest sa SSS at PAG-Ibig 

invest

Ang SSS o Social Security System at PAG-ibig ay iilan sa mga pangunahing insurance program sa Pilipinas. Maari ka rito mag-invest buwan-buwan simula 500 pesos sa PAG-ibig Fund at 1,000 pesos naman sa SSS. Ang mga programang ito ay kontrolado ng gobyerno kaya’t nakakasiguro na ligtas ang pera na ma-iinvest mo dito.

Makakatulong din ito para sa iyo upang magkaroon ka ng panggastos kung dumating man ang panahon ng panga­ngailangan. Bukas ang SSS Peso Program  para sa mga miyembrong may edad na 55 pababa. Kung nais mong maging miyembro ng progra­mang ito ay pumunta lamang  sa opisina ng SSS na malapit sa iyong lugar at kumuha ng SSS form, i-fill up yoon at isumite. Maari din mai-download ang form mula sa website ng SSS. Siguraduhin na tama ang bawat detalye na ilalagay mo rito upang maiwasan ang mga problemang dulot ng maling detalye.

Bukod sa form ay kinakailangan rin ang iyong birth certificate, baptismal at pasaporte bilang mga panguna­hing dokumento, ngunit kung wala ka naman ng mga ito ay maari mong ipakita ang iyong school ID, voter’s ID, driver license, marriage contract o ang birth certificate ng iyong anak. Pagkatapos mo maipasa ang mga dokumentong ito ay susuriin na ito ng verifier kung tama lahat ng detalye at kung aangkop pa ito sa mga impormas­yon at dokumentong ibinigay mo pagkatapos nito ay tatatakan na ito ng numero bilang patunay na approved ang iyong dokumento at ikaw ay miyembro na ng SSS.

Ang SSS program ay panghabang buhay na hindi mo dapat kalimutan. Kinakaila­ngan na maghulog ka rito nang tuloy-tuloy buwan-­buwan upang makuha ang benipisyo ng mga  miyembro ng programa.

Ang pagiging adult ay mahirap sa umpisa ngunit lahat naman ng umpisa ay nagsisimula sa mahirap hindi ba? Kakailanganin lang ng sapat na tiyaga, sipag at tiwala sa sarili na ano mang problema ang dumating ay masoso­lusyunan mo rin.

Hangga’t bata pa, hanggat kaya pa ay mag-invest na ng pasalamatan tayo ng future-self natin balang araw. Sabi nga, “never stop learning” marami man tayong natutunan sa loob ng paaralan ay mas marami pa tayong dapat matutunan sa panibagong yugto ng ating buhay. Ang pagiging matalino at madiskarteng mamamayan ay nagsisimula sa ating sarili.

 

CHAMPAIGNE LOPEZ

Inflation rate, pababa nang pababa

by

Pinuri ni House Speaker Gloria Macapagal-Arroyo si Pangulong Rodrigo Duterte at ang Economic Team nito sa epektibong mga hakbang para pababain ang inflation rate sa bansa.
Larawan mula sa PNA

 

Ni: Quincy Joel V. Cahilig

UNTI-UNTI na ngang nakakahinga ang bulsa ni Juan Dela Cruz sa patuloy na pagbaba ng inflation rate sa bansa nitong mga nagdaang buwan. Laking pasasa­lamat ngayon ng maraming Pilipino dahil kahit papaano’y humupa na ang sunod-­sunod na pagtaas ng mga bilihin.

Sa pinakabagong ulat ng Philippine Statistics Authority (PSA), bumaba sa pinakamababang lebel sa loob ng 16 buwan ang inflation rate sa bansa.
Naitala nitong Abril ang 3 porsyentong inflation rate mula 3.3 porsyento noong Marso, indikasyon ng downward trend na nagsimula noong Nobyembre 2018.
Ayon sa PSA, ito ay bunsod ng patuloy na pagbagal ng pagtaas ng presyo ng pagkain, non-alcoholic beverages, gasolina, housing, water, electricity, at iba pang miscellaneous goods and services.
Isang dahilan din na tinukoy ng gobyerno sa pagbaba ng inflation ay ang pagsasabatas ng Rice Tariffication Act.
Ayon kay Nicholas Mapa, senior economist ng ING Bank Manila, bago pa man naging epek­tibo ang Rice Tariffication Law, nakitaan na ng pag-normalize ang presyo ng pagkain. Isa itong mabuting indikasyon na di malayong maabot ng gobyerno ang target inflation rate sa 2 hanggang 4 percent range para sa taong ito.
“With supply chains normalizing, the 2018 inflation pop has faded very quickly with inflation now firmly within target to help solidify expectations for within-target inflation for this year and next,” wika ni Mapa.

UMANI NG PAPURI

Ayon sa Malacañang, ang “strong political will and decisive action” ni Pangulong Rodrigo R. Duterte ang dahilan ng pagbaba ng inflation rate. Pinatutunayan din nito na mali ang mga kritiko ng Pangulo sa pagsasabing hindi niya priority ang ekonomiya ng bansa.
“The current disinflation proves PRRD’s competence in managing our country’s economy while it disproves those who criticize him for over-focusing on our nation’s peace and order situation,” wika ni Presidential Spokesman Salvador Panelo.

Pinuri rin ni Panelo ang economic managers ng Pangulo na gumawa ng mga hakbang upang mapanatiling stable ang macro-economy ng bansa sa gitna ng pagsirit ng presyo ng mga bilihin noong nakaraang taon.
Gayon din, pinuri ni House Speaker Gloria Macapagal-Arroyo ang economic managers ng administrasyon dahil sa kanilang “decisive actions” nakatulong upang pababain ang inflation rate ng bansa mula sa 6.7 porsyento noong Setyem­bre, na ngayo’y nasa 3 porsyento.

“Good. Congratulations to our economic managers,” wika ni Arroyo, na isang ekonomista at dating pangulo ng bansa.
Naunang iminungkahi ni Arroyo na kailangang bilisan ng Duterte Admi­nistration ang pagpapatupad ng mga programa nito nang agad mararamdaman ng mga ordinar­yong mamamayan.
“In general, to the extent that so-called domestic supply side factors are involved, the government’s agencies must act quickly on the implementation side, to get the plans and programs going on the ground and produce results our people will feel in their day to day lives,” aniya.

Nang maitala ang mahigit 6 porsyentong inflation rate, agad bumalang­kas ng mga polisiya ang economic team ng admi­nistrasyon sa pangungu­na ni Finance Secretary Carlos Dominguez III.
Nagbigay sila ng mga recommendation sa Pangulo upang matugunan ang mabilis na pagtaas ng mga bilihin noon, na agad namang inaprubahan ng Chief Executive.
Ilan sa mga direktiba na agad ibinaba ng Pangu­lo ay ang Administrative Order (AO) No.13 na nag­tatanggal sa administrative restrictions sa importasyon ng agricultural products; Memorandum Order (MO) No.26 na nag-aatas sa Department of Agriculture at Department of Trade and Industry na magpatupad ng mga hakbang para pababain ang farm gate at retail prices ng agricultural products.
Kabilang dito ang pag-set up ng public markets kung saan direktang makakapagtinda ang mga producers sa mga consumers.

National Economic and Development Authority Director-General at Socioeconomic Planning Secretary Ernesto M. Pernia. Larawan mula sa PNA

 

PRESYO NG BIGAS BABABA PA

Kasama rin sa mga hak­bang para pababain ang inflation rate at ma­pa­natiling sapat ang su­­p­lay ng bigas sa bansa ang pagsasabatas ng Pa­ngulo sa Rice Tariffication Act nitong Pebrero.
Naniniwala si DTI Se­cretary Ramon Lopez na mas magiging abot-kaya ang bigas sa mas mala­yang pagpasok ng imported rice sa bansa. Aniya, mayroon nang mabibili ngayon na P34 na bigas, na mas mababa kumpara sa presyo ng butil noong kasagsagan ng inflation, na sumipa sa P55 hanggang P60 per kilo.

Dagdag niya, kapag mas maraming private traders ang nag-import ng bigas, maaaring la­long bumagsak pa ang rice prices ng hanggang P30.
“Hopefully, it can be even below P30. I’m not just committing, let market forces determine it,” sabi ni Lopez.
Pinapayagan ng Republic Act 11203 o Rice Liberalization Act, ang pribadog sektor na malayang mag-angkat ng bigas mula sa ibang bansa. Naalis din nito ang regulatory and import licensing functions ng National Food Autho­rity.

“That’s the free market mechanism so hindi na government ang nagsasabi bawal ka magpasok. Kaya wala na import permit,” sabi ni Lopez.
Samantala, napapana­hon ang pagpapatupad ng rice tariffication dahil nakatulong ito na maibsan ang epekto ng El Niño, ayon kay National Economic Development Authority Director-­General Ernesto Pernia.

“The thing about inflation is that rice is a problem when there is a domestic shortage and if there is a problem in the timing of import. This time, the timing will be right on the dot because importers are adept at responding to the perceptible shortages. They are better at estimating when it is profitable and when it is not,” aniya.

Ayon sa National Disaster Risk Reduction and Management Council, pumalo na ang total da­mage ng El Niño sa sektor ng agrikultura sa halos P3 bilyon.

Makakabawi na kaya si Juan sa 2019?

by

Ni: Quincy Joel V. Cahilig

MARAMI sa mga Pinoy ang aminado na hindi ganoon kaganda ang taong 2018 dahil sa hagupit ng mataas na inflation rate, na lubhang bumutas ng ating bulsa.

Gayon pa man, malaking pasasalamat na rin natin at, kahit papaano, nalalampasan natin ang pahirap ng matataas na presyo ng bilihin, kahit na sobrang higpit na ng ating sinturon at sobrang ikli na ng ating kumot.

Sa kabila ng lahat, sa pagtatapos ng taon, marami pa rin naman sa atin ang nakakakita ng “silver lining” at umaasang bubuti pa ang buhay sa 2019.

Nguni’t makakaasa nga ba ng kaginhawahan ang mga Pinoy sa taong 2019? Makakabawi na ba si Juan Dela Cruz sa susunod na taon?

POSITIVE OUTLOOK NG MGA EKSPERTO

Tinataya ng International Monetary Fund (IMF) na papalo sa 6.6 porsyento ang economic growth ng bansa sa susunod na taon at bahagyang bababa ang inflation rate, na kasalukuyang nasa 6.7 porsyento.  Nakikita din ng IMF na ang mahinang piso, higher excise taxes at ang pagtaas ng presyo ang magiging “key inflation drivers” sa 2019.

Sa kabila nito, malaki ang naitulong ng Rice Tariffication sa pagpapababa ng presyo ng bigas at pagpapanatiling sapat ang supply nito sa merkado. Kaya asahan na unti-unti nang maiibsan ang hirap ng maraming Pinoy pagdating sa bigas, na staple food sa ating bansa.

Positibo naman ang prediction ng Economic Update ng World Bank sa Pilipinas para sa susunod na taon bunsod ng direksyon ng sustainability at inclusiveness na dulot ng political will ng administrasyon ni Pangulong Rodrigo Duterte sa pagtataguyod ng maingat na fiscal management, gayon din ang pagpapatupad ng tax reforms at malakihang public investment projects tulad ng “Build, Build, Build”.

Dahil sa massive infrastructure project na ito, inaasahan din na tataas pa ang infrastructure spending ng pamahalaan, kung saan 44 sa 75 na proyekto ang naipatupad na.

Pagdating naman sa Investment Climate, isa ang Pilipinas sa may pinakamataas na rate ng foreign direct investment (FDI) sa ASEAN at tinatayang mapapanatili nito ang momentum. Sa unang bahagi ng 2018, lumago ng 42 porsyento ang FDI dahil sa pagtaas ng investor confidence sa bansa.

Samantala, naitala ng Philippine Statistics Authority (PSA) ang kabuuang approved foreign investments sa second quarter ng 2018 na umabot sa PHP30.9 bilyon, na halos doble ng PHP18.2 bilyon na naitala noong 2017.

Ang mga numerong ito ay indikasyon ng “favorable investment climate” sa bansa at mataas na kumpiyansa ng mga foreign investors kaya patuloy umano na dadagsa ang inflows ng FDI.

Pagdating naman sa Banking and Credit, “very positive” ang pagtaya ng Moody’s investor service report sa banking system ng Pilipinas, na napanatili ang Baa2 rating credit outlook. Tintataya ng Moody ang stable credit growth sa susunod na 12-18 na buwan.

Samantala, isang magandang indikasyon din ang patuloy na pagbaba ng external debt ng bansa sa mga nakalipas na mga taon.

IKATLONG TELCO: SUSI SA PAGLAGO

Inaasahan din na magiging malaki ang positive impact sa ekonomiya ng pagdating sa bansa ng ikatlong TELCO player na tatapos sa duopoly situation sa industriya ng telecommunication. Kinumpirma na ng National Telecommunications Commission ang Mislatel bilang third major telecommunication player. Ito ang kumpanya na binubuo ng Chinese state-owned China Telecom, Udenna Corporation at Chelsea Logistics, na pagmamay-ari ng Davao-based businessman na si Dennis Uy.

Batay sa mga pag-aaral, magdudulot ito ng mas mahusay na internet service sa bansa, nguni’t sa mas mababang presyo dahil sa magiging competition sa industriya.  Bagay na matagal nang inaasam ng mga Pinoy na frustrated na sa pangit na sitwasyon at reputasyon ng mala-pagong na internet service sa Pilipinas kumpara sa ibang mga bansa.

Sa pagganda ng serbisyo ng internet sa bansa, mas magiging mabilis ang takbo ng kalakalan at makapagbubukas din ito ng marami pang livelihood opportunities.

Nakikita din ng mga eksperto na marami pang foreign investors ang magkakaroon ng interest sa telecom at power sectors dahil sa itinutulak na constitutional amendments ng pamahalaan. Ang Services sector ang ikalawa sa pinakamalaking ambag sa Gross Domestic Product ng bansa, sunod sa Industry sector.

Base din sa mga datos, patuloy naman ang pagbaba ng kahirapan sa bansa at mananatiling mataas ang labor rate sa bansa, na nasa 94.6 porsyento sa kasalukuyan.

Inaasahan na papalo na sa 106.6 milyon populasyon ng bansa nguni’t ito ay magiging advantage ng bansa dahil sa “young, well-educated, and dynamic” na workforce.

DI DAPAT MAGING KAMPANTE

Sa kabila ng mga inaasahang mabubuting bunga ng mga programa ng pamahalaan sa susunod na taon, mayroon pa ring mga internal at external factors na kailangan pa ring isaalang-alang.

“Philippine business depends on sales locally and abroad to fuel enterprise growth.  With Filipinos’ savings depleted due to the 2018 high inflation and with the possibility of still high inflation in 2019, there is concern that consumer spending may not go back to pre-2018 levels.  That will not happen if the Duterte administration decides to continue imposing higher levels of excise taxes,” wika ng business expert na si Melito S. Salazar, Jr.

Aniya pa, apektado din ng patuloy na trade war sa pagitan ng U.S. at China ang export sales ng Pilipinas at kailangan itong matugunan ng gobyerno.

“Export sales will be affected by the trade war between China and the United States.  If the Philippines sells components of products that each country will impose higher tariffs on, the sales effect will cascade down to sales of components.  Even if Philippine exports are not imposed additional tariffs, the American consumer will adjust their bundle of purchases considering that some items will have higher prices.”

Hiling naman niya sa pamahalaan para sa 2019, mas palakasin pa ang Philippine business para magkaroon pa ng maraming trabaho sa bansa para di na kailangan magtrabaho abroad ng mga Pinoy at iwanan ang kanilang pamilya.

“Business wishes that the Duterte administration will prioritize Filipino consumer interests over the need to increase government revenues… The Duterte administration can raise more funds by curbing the propensity of public officials to use wantonly public funds.,” wika ni Salazar.

Dagdag sa sahod, sapat nga ba?

by

Silvestre Bello inanusyo ang P25 dagdag pasahod sa Metro Manila.

 

Ni: Jonnalyn Cortez

INANUNSYO ng Department of Labor and Employment (DOLE) Secretary Silvestre Bello III ang bagong wage orders sa iba’t-ibang sektor sa mga rehiyon ng Pilipinas na magbibigay ng P10 hanggang P25 na dagdag sahod sa mga manggagawa. Dagdag din dito ang P10 cost of living allowance (COLA) na bumubuo sa bagong minimum wage na PHP 537 para sa mga empleyado sa Metro Manila.

Sakop ng karagdagang P25 ang mga empleyadong nagtatrabaho sa retail at service establishments na may 15 o mas mababa pang trabahador. Kabilang din dito ang mga manufacturing establishments na regular na tumatanggap ng 10 o mas mababa pang bilang ng manggagawa.

Bagong wage order

Sinabi ni Bello sa isang press briefing na inaprubahan ng NCR Regional Tripartite Wages and Productivity Board (RTWPB-NCR) ang bagong wage adjustment para sa mga non-agricultural workers na sakop ng Wage Order No. NCR-22.

Nagkakahalaga ng P502 ang kasalukuyang basic pay sa Metro Manila na may karagdagang P10 COLA na bumubuo sa minimum wage na P512. Ayon ito sa Wage Order No. NCR-21 na inaprubahan noong Setyembre 14, 2017.

“That is now the real wage adjustment, hindi yung speculation na P25,” ani Bello.

Dagdag pa nito, magiging epektibo ang dagdag sa sweldo 15 araw pagkatapos ng publication ng bagong wage order.

Sinabi rin ng labor secretary na magkakaroon ng pagtaas sa sweldo sa Cagayan Valley at MIMAROPA.

Magkakahalaga ng mula P320 hanggang P360 ang magiging bagong minimum wage rate sa iba’t-ibang sektor sa Cagayan Valley pagkatapos aprubahan ng board ang P10 basic wage increase.

Magiging P283 hanggang P320 naman ang minimum wage rate sa iba’t-ibang sektor sa MIMAROPA kapag naaprubahan na ang P12 hanggang P20 na umento sa sahod.

Hindi pa naman naglalabas ng bagong wage adjustment ang Regional Board of Caraga (Region 13), ngunit inaasahan itong magtataas ng pasweldo pagsapit ng ika-isang anibersaryo ng kasulukuyan nitong wage order sa Disyembre 8, 2018.

DOLE: Empleyado sa Metro Manila makakatanggap ng karagdagang sweldo.

 

Hindi makatarungang taas ng pasahod

Ayon naman sa isang labor group, hindi makatarungan ang karagdagang P25 sa mininimum wage para sa mga manggagawa sa Metro Manila.

Matatandaang humihiling ng P334 na taas sweldo ang Associated Labor Unions-Trade Union.

“This is a great injustice for workers who helped build the business; this is injustice for workers who helped our economy grow,” sabi ng tagapagsalita ng nasabing unyon na si Alan Tanjusay sa ANC.

Dagdag pa ni Tanjusay, nakatakdang magsampa ng isa pang petisyon ng dagdag pasahod ang grupo upang itaas ang kasalukuyang minimum wage sa mas katanggap-tanggap na halaga.

Sinabi rin nito na ang inaprubahang dagdag pasweldo ng DOLE ay maliit na halaga lamang kumpara sa kanilang unang hiling.

Naiintindihan ni Tanjusay na ang P25 na umento sa sahod lang ang abot-kaya ng mga micro and small enterprises, ngunit isa itong napakababang halaga para sa mga medium at malalaking negosyo.

“Yung P25 e baryang barya ito sa mga medium and large enterprises,” anito sa isang panayam sa DZMM.

“Baka ho pwedeng P100 man lang yung dagdag sa sahod. Kung P25, wala po, hindi kayang bumili ng isang kilong NFA rice yan.”

Dagdag naman ng dalawang kinatawan ng mga manggagawa mula sa Metro Manila Wage Board na hindi sapat ang P25 na dagdag sa sweldo.

Sinabi ni RTWPB-NCR worker’s representative na si Angelita D. Señorin na hindi ito sang-ayon sa P25 wage increase at P10 COLA.

“The P25 increase and integration of P10 COLA is far from an inclusive increase, given the ‘amazing’ real economic growth,” anito. “Even as productivity has grown, there has been no real wage increase.”

Ayon sa Philippine Statistics Authority (PSA), nasa 8.4 prosyento ang labor productivity rate ng bansa, na naitalang pinakamataas sa loob ng walong taon.

Sinang-ayunan naman ng isa pang worker’s representative na si German N. Pascua Jr. at sinabi ni Señorin ukol sa kakulangan ng P25 na dagdag sweldo para sa mga empleyado sa Metro Manila na tumatanggap lamang ng minimum wage.

“The amount is too small,” anito sa BusinessWorld. Gayunpaman, inamin ni Pascua na bumoto ito para sa P25 na taas sa pasahod at P10 COLA, ngunit pinaliwanag nitong kailangan may “reservations with respect to the amount and coverage.”

Sinabi naman ni Tanjusay na humihiling ang ALU-TUCP ng isang dayologo kay Pangulong Rodrigo Duterte upang pag-usapan ang ukol sa dagdag sa pasahod.

Konsiderasyon sa pagtataas ng pasahod

Pinaliwanag ni National Wages and Productivity Commission Executive Director Criselda Sy na kinukunsidera rin ng wage board ang kakayanan ng mga employer at ng ekonomiya ng bansa ang pagtataas sa pasahod.

“It is a potential source of second round inflationary effect,” anito. “Ibig sabihin po kung ang inflation level natin ay 6.7 percent mas maaari pong tumaas pa diyan.”

“In deciding a minimum wage adjustment, the board needs to balance the needs of workers and their families with the capacity of enterprises to pay the additional labor costs without impairing business especially its capacity to continuously generate jobs,” dagdag naman ni Bello.

Naniniwala naman si dating Bayan Muna Representative Neri Colmenares na kayang magbigay ng mga employer ng P750 minimum wage rate para sa mga pribadong manggagawa sa Metro Manila mula sa kanilang mataas na kita sa nakaraang mga taon.

“A P238 wage hike now to have the national minimum wage at P750 is feasible considering that firms in NCR with 20 or more workers have a combined profits of P903 billion in 2015 giving an average of P530 daily minimum wage as stated by IBON Foundt’n. #P750NationalMinimumWageNowNa,” anito sa isang tweet.

“Based on this, raising the NCR minimum wage to P750 and ensuring that workers get this will cost just P132 billion which is just 14.6% of their profits. #P750NationalMinimumWageNowNa.”

Sinabi ni Sy na mayroong 10 araw ang mga manggagawa upang umapela sa desisyon ng wage board. Ngunit, nilinaw nito na wala pang ganitong klaseng apela ang nagtagumpay kahit pa umabot sa Korte Suprema.

Sinabi naman ng DOLE na 16 mula sa 17 na Regional Boards ang naglabas na ng bagong wage orders na may halagang P9 hanggang P56 na bagong minimum wage rates mula noong katapusan ng Oktubre.

Naitalang ang pinakamataas na dagdag sa pasahod para sa mga empleyado sa Metro Manila ay naganap noong 2012 na nagkakahalaga ng P30.

Ekonomiya ng Pinas, di patitinag

by

Isang executive order ang inihahanda ng Duterte Administration para sa pagpapababa ng presyo ng pagkain, na isang pangunahing dahilan ng mataas na inflation rate sa bansa ngayon.  (Larawan mula sa PCOO)

Ni: Quincy Joel V. Cahilig

Sa pagpalo sa 6.4 porsyento ng inflation rate, talaga namang marami nang umaaray sa patuloy na pagtaas ng presyo ng bilihin ngayon sa merkado. Sumisipa ang mga presyo pero hindi ang suweldo, na pilit na pinagkakasya ni Juan Dela Cruz upang mairaos ang pang araw-araw niyang pangangailangan at ng kanyang pamilya.

‘Ika nga ng kasabihan, Kapag maikli ang kumot, matututong mamaluktot. Ngunit marami na ang hindi lang namamaluktot, nanginginig pa dahil sa napipilitang matulog na kumakalam ang sikmura.

Nguni’t kung tatanungin ang Malacañang, ang pagtaas ng inflation ay hindi nangangahulugan na nangangamote na ang ekonomiya ng Pilipinas.

Giit ng administrasyon ni Pangulong Rodrigo R. Duterte, patuloy pa rin ang magandang performance ng ekonomiya ng bansa, bagay na isinasalamin umano ng pinakabagong Labor Force Survey, ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque.

“Ang ekonomiya naman, bagama’t meron tayong problema sa inflation, ay talaga naman pong patuloy ang pag-unlad natin,” wika ni Roque, na sinundan nya ng pagpapakita ng mga numero ng naturang survey na isinagawa ng Philippine Statistics Authority (PSA), kung saan nakasaad na pumalo ang employment rate sa bansa ng 94.6 porsyento nitong Hulyo.

Ayon sa National Economic and Development Authority (NEDA), ito ang pinakamataas na naitala sa buwan ng Hulyo sa nakalipas na 10 taon.

“Kung ang problema ay may inflation at tumaas ang unemployment, meron talagang problema ang ekonomiya. Pero kung ang problema ay inflation, pero bumaba ang unemployment, mas madami ang nagtatrabaho, ibig sabihin niyon, talagang malakas iyong demand na nagiging dahilan para tumaas ang presyo ng mga bilihin. So ibig sabihin, masigla pa rin ang ekonomiya,” sabi ni Roque.

HUWAG MAG-PANIC

Sang-ayon sa pananaw ni Roque ang Philippine Chamber of Commerce and Industry (PCCI), na nagsabing di naman dapat pang mag-panic ang publiko sa kasalukuyang inflation rate ng Pilipinas.

Wika ni PCCI Honorary Chairman Sergio Ortiz-Luis, “not very alarming” pa ang sitwasyon at masyado lamang napagtutuunan ng pansin ng publiko ang inflation dahil pinupulitika ang naturang isyu.

“We have been very much focused on the numbers in the inflation of 6.4 percent. We are forgetting that this is just weighted average of certain products. While we are concerned that there is undue increases in certain items, 6.4 percent inflation is not something that should be alarming as a number,” sabi ni Ortiz-Luis.

Pero ipinunto niya na kailangang tutukan ng administrasyong Duterte ang pagpapababa ng presyo ng pagkain.

“Let’s focus on bringing down the cost, availability of rice, of the fish, of the vegetables, of sugar, and the fuel,” sabi ni Ortiz-Luis.

Base sa pag-aaral, ang pagtaas ng presyo ng pagkain ang isa sa mga pangunahing dahilan ng pagtaas ng inflation rate ng Pilipinas.

Kaya, upang labanan ang epekto ng inflation, isang executive order (EO) ang kasalukuyang binabalangkas ng Duterte administration na magtatanggal ng mga non-tarrif barriers at administrative constraints sa pag-angkat ng isda, bigas, karne, asukal, at gulay.

Ayon kay Roque, gagawing mas simple ng naturang EO ang pag-angkat ng pagkain, na inaasahang magdudulot ng pagbaba ng mga presyo nito sa merkado.

Siniguro rin ni Roque na sapat ang suplay ng bigas sa bansa at ikakalat na sa mga pamilihan ang 4.6 milyong sako ng murang bigas ng National Food Authority, kaya makakaasa ang publiko na bababa na ang presyo ng bigas sa mga susunod na araw.

SUGAR IMPORTATION: LABAN O BAWI?

Iminungkahi naman ni PCCI Agriculture Committee Chair Roberto Amores na kailangang pag-aralan ng gobyerno ang mga polisiya na hindi na nakatutulong sa development agenda nito.  Dagdag niya, kinausap ng PCCI ang Department of Agriculture at ang Sugar Regulatory Administration na payagan na ang pag-angkat ng asukal para sa mga domestic processors upang maibsan ang pagtaas ng presyo nito at matulungan ang mga maliliit na namumuhunan sa bansa.

“There are approximately 4,000 to 5,000 domestic food processors using sugar as ingredient, who are part of the more than 50 percent, micro, small, and medium enterprises, and benefitting 50 million to 60 million consumers and stakeholders that would take the brunt of high cost of sugar made products compared to the 50,000 to 60,000 farmers, which can be given alternative source by shifting to high-value crop production,” paliwanag ni Amores.

Pero kontra sa mungkahi na ito ang Negros Occidental Federation of Farmers Association dahil hindi magiging maganda ang epekto ng pag-angkat ng asukal sa mga magsasaka, na ngayon pa lang nakaka-bangon sa pagkalugi ng industriya sa nakalipas na dalawang taon.

“This plan to allow open importation of sugar will depress sugar prices again and we may not be able to survive another crisis,” ayon kay Enrique Tayo, chairman ng grupo.

Kaya nananawagan si Tayo sa mga economic managers ng bansa na konsultahin muna ang mga magsasaka.

PISO, RERESBAK!

Tila tabak na may dalawang talim naman ang pagbaba ng halaga ng piso kontra dolyar. Mas mataas na halaga ng remittances ang dulot nito para sa mga overseas Filipino workers at may positibong dulot din sa export industry. Subalit pagtaas din naman ng presyo ng mga produktong inaangkat mula sa ibang bansa ang epekto nito, kasama na dyan ang langis, na kapag gumalaw, lahat ay apektado.

Kamakailan nga ay tumaas ang presyo ng tinapay at sinisi ito sa paghina ng piso kontra dolyar, na nagdulot ng pagmahal ng mga sangkap na imported.

Itinuturong dahilan ng Department of Finance (DOF) ay ang epekto ng trade war sa pagitan ng mga pinakamalalaking ekonomiya sa mundo at ang crisis sa pagitan ng Turkey at Argentina, na naapektohan din ang ibang mga currencies ng mundo.

Ayon sa economic bulletin ng DOF, nasa 7.39 porsyento ang ibinagsak ng piso kontra US dollar. Pumangatlo rin ang Philippine Peso sa listahan ng mga fastest growing economies sa Asya na bumaba ang currencies. Una ang Indian rupee (11.7 porsyento), na sinundan ng Indonesia rupia (9 porsyento).

Pero para di dapat umano masyadong pangambahan ang paghina ng piso, na kasalukuyang naglalaro ang halaga ng piso sa P53-54 kada isang US dollar.

Sa kabila nito, tiwala ang mga financial manager ng bansa na di magtatagal at malalampasan din ng piso ang hamon na ito.

“Maintaining good macroeconomic policies, thru manageable fiscal and BOP (balance of payment) balances, and adopting economic reforms thru tax reforms (is) still the best way to sustain growth and investment and, at the same time, steel the economy from external economic shocks,” ayon sa DOF bulletin.

Close Bitnami banner
Bitnami